Turzyca nibyciborowata
gatunek rośliny
Turzyca nibyciborowata, t. ciborowata (Carex pseudocyperus L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Występuje w Europie, północno-zachodniej Afryce, w Azji i w Ameryce Północnej[3]. W Polsce rozpowszechniony gatunek rodzimy.
Pokrój | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
turzyca nibyciborowata |
Nazwa systematyczna | |
Carex pseudocyperus L. Sp. Pl.: 978 (1753)[3] | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Bylina tworząca zwarte kępy.
- Łodyga
- Ostro trójkancista o wysokości (30)40–100 cm.
- Liście
- Wąskie, szerokości (5)9–13(15) mm, dłuższe od łodygi, płaskie, brzegiem szorstkawe, nagie, jasnozielone. Pochwy liściowe o brunatnym zabarwieniu, sieciowato użyłkowane.
- Kwiaty
- Roślina jednopienna, kwiaty rozdzielnopłciowe, zebrane w kwiatostany – kłosy. Kłos szczytowy męski zwisający na krótkiej szypułce, długi na 2–3 cm o wąskocylindrycznym kształcie, rdzawoczerwony. Kwiaty męskie z trzema pręcikami. Pod kłosem męskim od trzech do sześciu kłosów żeńskich, długości 2–6(10) cm, szerokości 8–12 mm, zwisających na szypułkach, spośród których utrzymująca najniższy kłos jest najdłuższa. Kwiaty żeńskie z jednym słupkiem o trzech znamionach. Przysadki lancetowate z szydlastym wyrostkiem, o jajowatej, biało obrzeżonej podstawie, górą brzegiem piłowane, nieznacznie krótsze od pęcherzyka: długości 4–7 mm. Podsadki liściowate, dłuższe od kwiatostanu.
- Owoce
- Brązowy, trójkanciasty, jajowaty orzeszek, długości 2 mm i szerokości 1 mm, ukryty w pęcherzyku. Pęcherzyki podłużnie lancetowate, żeberkowate, długości 5–6 mm, silnie odstające, barwy jasno bądź żółtozielonej, połyskujące, zwężają się w długi dzióbek z dwoma ostrokrawędzistymi, odchylonymi ząbkami.
Ekologia
edytuj- Rozwój
- Bylina, wiatropylna, hydrofit, hemikryptofit. W Polsce kwitnie w maju i czerwcu, niekiedy w lipcu.
- Siedlisko
- Zasiedla wilgotne siedliska mezo- i eutroficzne, o glebach mineralno-organicznych i torfowych. Występuje głównie na brzegach zbiorników wodnych i rowów oraz torfowiskach.
- Fitocenozy
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Magnocaricion oraz zespołu zespołu (Ass.) pła szalejowego (Cicuto-Caricetum pseudocyperi)[5].
- Genetyka
- Somatyczna liczba chromosomów 2n = 66[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).
- ↑ a b Carex pseudocyperus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Carex pseudocyperus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia
edytuj- Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
- Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-01-00129-1.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 42348
- EoL: 1123581
- EUNIS: 187263
- Flora of China: 242101081
- Flora of North America: 242101081
- FloraWeb: 1277
- GBIF: 2722760
- identyfikator iNaturalist: 62212
- IPNI: 301736-1
- ITIS: 39462
- NCBI: 241227
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-230022
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:301736-1
- Tela Botanica: 14274
- identyfikator Tropicos: 9901694
- USDA PLANTS: CAPS
- CoL: RBBG