Szymbark (województwo warmińsko-mazurskie)

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Szymbark (niem. Schönberg[3]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława, nad Jeziorem Szymbarskim.

Szymbark
osada
Ilustracja
Pierzeja południowa zamku w Szymbarku
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

iławski

Gmina

Iława

Wysokość

103 m n.p.m.

Liczba ludności (2002)

395

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

14-241[2]

Tablice rejestracyjne

NIL

SIMC

0475677

Położenie na mapie gminy wiejskiej Iława
Mapa konturowa gminy wiejskiej Iława, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szymbark”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Szymbark”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szymbark”
Położenie na mapie powiatu iławskiego
Mapa konturowa powiatu iławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szymbark”
Ziemia53°38′47″N 19°29′06″E/53,646389 19,485000[1]

Wieś wymieniona została po raz pierwszy wymieniona w 1378 jako osada przyzamkowa[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie olsztyńskim.

Zabytki

edytuj
  • Ruiny gotyckiego zamku kapituły pomezańskiej. Budowę zamku rozpoczęto w połowie XIV wieku, kontynuował ją biskup Henryk ze Skarlina. Po sekularyzacji Prus w latach 1520–1526 zamek był we władaniu Stanisława Kostki starosty królewskiego Zygmunta I[5]. Stanisław Kostka odsprzedał, w 1529 roku, swoje prawa posiadania zamku w Szymbarku Georgowi von Polentz[6]. Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego stał się własnością rodu von Polentzów, którzy przebudowali go na rezydencję renesansową. Od 1699 należał do rodu Finck von Finckensteinów. W latach 1856–1858 dobudowano nowe skrzydło mieszkalne, ostatnie przebudowy w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. W 1946 został spalony przez Armię Czerwoną. W ostatnich latach częściowo go odbudowano. Zachowały się mury z 10 wieżami (pierwotnie było ich 12)[4].
  • Młyn i dom nr 19 (drewniany), z drugiej połowy XIX wieku.
Szymbark – ruiny zamku
 
Zamek – widok z południowego wschodu
 
Zamek od południa
 
Dziedziniec
 
Baszta w narożu północno-zachodnim
 
Baszta w narożu północno-wschodnim
 
Ruiny zamku w Szymbarku – most i wieża bramna
 
Bociany

Pomniki przyrody

edytuj

W pobliżu ruin zamku (bliżej drogi Iława-Susz) rośnie ponad 210-letni jesion o obwodzie 325 cm i wysokości 40 m oraz 200-letnie sosny. Od strony wsi Kamionka do zamku prowadzi aleja starych dębów.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136540
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1277 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  4. a b Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 145–146.
  5. Marian Biskup i Irena Janosz – Biskupowa. Akta Stanów Prus Królewskich. Wyd Warszawa – Toruń 1993, Tom VIII (1520 – 1526), s. 100, 124, 125, 192,277,280, 439 i 444.
  6. Stanisław Bodniak i Zofia Skorupska. „Jan Kostka kasztelan gdański”. Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1979, s. 18.

Linki zewnętrzne

edytuj