Szara literatura (ang. grey literature, niem. graue Literatur, fr. litterature grise) – termin używany przez środowiska naukowe, bibliotekarzy (zwłaszcza w krajach anglosaskich) określający publikacje, które trudno jest znaleźć normalnymi kanałami takimi jak biblioteki.

Szara literatura na temat gender studies w bibliotece

Często określa się tym terminem publikacje, które nie były recenzowane przez niezależnych recenzentów. Szarą literaturą są też publikacje wydawane w mało znanym wydawnictwie lub opublikowane w języku, który nie jest powszechnie używany do wymiany informacji na świecie w danej dziedzinie.

Przeciwdziałanie

edytuj

Przykładem szarej literatury są wszelkiego rodzaju raporty techniczne, preprinty, nieopublikowane dysertacje magisterskie i doktorskie. Szarą literaturą są też nierecenzowane publikacje (rozdziały) w wydawnictwach encyklopedycznych. Szarą literaturą jest wiele czasopism naukowych publikujących bez należytego dozoru edytorskiego czy niezależnych recenzentów.

Odpowiedzią na rozprzestrzenianie się szarej literatury w Polsce było wprowadzenie punktacji za publikowane artykuły na podstawie nie ich ilości, ale jakości. Użyto do tego tzw. listy filadelfijskiej – listy najpoważniejszych i recenzowanych czasopism naukowych o dużym wpływie na środowisko naukowe.

W krajach anglosaskich (np. Stanach Zjednoczonych) z plagą szarej literatury walczy się poprzez wprowadzenie trzech kategorii publikacji naukowych przy ocenie dorobku naukowego:

  • prace recenzowane,
  • prace nierecenzowane (np. publikacje konferencyjne, prace magisterskie, raporty, rozdziały w książkach lub encyklopediach),
  • prace w przygotowaniu.

Tylko prace recenzowane są podstawą do oceny kompetencji zawodowej, natomiast prace nierecenzowane są podstawą do oceny aktywności w środowisku.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Charles P. Augur, Information Sources in Grey Literature, wyd. Bowker-Saur, Londyn 1989.
  • M. C. Debachere, Problems in obtaining grey literature, „IFL4 Journal”, 21(2) 1995, s. 94-98.
  • Peter Hirtle, Broadsides vs. Grey Literature, 1991.
  • What is grey literature? w: Information World. 1996.
  • Herbert White, Managing the Special Library, wyd. White Plains, N. Y.: Knowledge Industries Publications, Inc. 1984.