Sum rekini

Sum rekini
	Pangasianodon hypophthalmus
	(Sauvage, 1878)
	; sum rekini
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	sumokształtne
Rodzina	Pangasiidae
Rodzaj	Pangasianodon
Gatunek	sum rekini
Synonimy
	Helicophagus hypophthalmus Sauvage, 1878; Pangasius sutchi Fowler, 1937; Pangasius hypophthalmus (Sauvage, 1878);
	Helicophagus hypophthalmus Sauvage, 1878; Pangasius sutchi Fowler, 1937; Pangasius hypophthalmus (Sauvage, 1878);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	; Zasięg występowania i trasy wędrówek
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sum rekini^[2] (Pangasianodon hypophthalmus) – gatunek słodkowodnej ryby sumokształtnej z rodziny Pangasiidae, poławiany gospodarczo i hodowany w celach konsumpcyjnych, pomimo dużych rozmiarów jest często spotykany jako ryba akwariowa. W Polsce sprzedawany w postaci mrożonych filetów pod handlową nazwą panga. Osiąga maksymalnie ok. 130 cm długości standardowej (SL) i 44 kg masy ciała.

Występowanie

Naturalny zasięg występowania tej ryby obejmuje rzeki Azji Południowo-Wschodniej. Jest hodowana na skalę przemysłową w wodach dorzecza Mekongu, głównie w Wietnamie, Kambodży i Tajlandii. Wielkość produkcji osiągnęła w 2005 r. około 527 548 ton.

Ryba konsumpcyjna

Sum rekini sprzedawany w Europie do celów konsumpcyjnych, pochodzący z hodowli w Wietnamie, spożywany przez dłuższy czas może być szkodliwy dla zdrowia^[3]. Szczególnie nie powinny go spożywać kobiety w ciąży, ponieważ aby ryby rozmnażały się w sztucznych warunkach, podawany jest im hormon gonadotropina kosmówkowa lub Ovaprim^[4].

W opinii Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA wartość odżywcza tych ryb budzi zastrzeżenia naukowców, ze względu na metody hodowlane stosowane w produkcji (duże zagęszczenie ryb w często zanieczyszczonych akwenach, stosowanie w hodowli antybiotyków, środków bakteriobójczych, hormonów itp.). Poza tym mięso pangi, w porównaniu z rybami morskimi czy karpiem i pstrągiem, zawiera minimalne ilości cenionych przez dietetyków składników^[5]. W tym samym opracowaniu stwierdzono, że spadek cen filetów suma rekiniego spowodowany jest obniżeniem jakości oferowanego surowca.

Mięso suma rekiniego charakteryzuje się niską zawartością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy E. Suma kwasów EPA i DHA (omega-3) w 100 g mięsa tej ryby wynosi 0,05 g^[6], a witaminy E 0,11 mg/kg masy ciała^[5].

Ryba akwariowa

Jest on hodowany także jako ryba akwariowa. W literaturze akwarystycznej sum rekini jest bardziej znany pod nazwą synonimiczną Pangasius sutchi. Wymaga dużych zbiorników (o długości co najmniej 140 cm). Pływa i pobiera pokarm w toni wodnej, dlatego wymaga uważnego karmienia, nie pobiera pokarmu z dna zbiornika^[7]. Jest rybą żarłoczną, szybko rosnącą. Nie są rybami agresywnymi, ale mniejsze od nich ryby prędzej czy później zostaną zjedzone. Najlepszym wyborem będą duże, spokojne ryby denne np. kirysowate i stadne przebywające w środkowych lub górnych partiach wody np. paku czarnopłetwy^[8].

W hodowli występuje także forma albinotyczna tej ryby, sum rekini albinos^[9].

Przypisy

↑ Pangasianodon hypophthalmus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Moj 1985 ↓.
↑ Ta panga była niezdrowa. [w:] Kronika Tygodnia [on-line]. Grupa Wydawnicza Słowo. [dostęp 2012-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 marca 2016)]. (pol.).
↑ Legendre et al. Ovulation rate, latency period and ova viability after GnRH- or hCG-induced breeding in the Asian catfish Pangasius hypophthalmus (Siluriformes, Pangasiidae). „Aquatic Living Resources”. 13 (3), s. 145–151, 2000. DOI: 10.1016/S0990-7440(00)00148-0. (ang.).
↑ ^a ^b Ewa Siemieńska. Polski handel zagraniczny rybami, owocami morza i ich przetworami w 2008 roku (format pdf). „Agroekspres”. 564(18), 7 maja 2009. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA.
↑ Lucyna Polak-Juszczak. Ryby z Zalewu Wiślanego lepsze od pangi. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6 (60), 2007.
↑ WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
↑ Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla [online], rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-14] (ang.).
↑ Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla [online], rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-14] (ang.).

Bibliografia

Pangasianodon hypophthalmus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 14 września 2018]
Aleksy Moj. Sum rekini Pangasius sutchi (Fowler, 1937). „Akwarium”. 4-5/85, 1985.

[iucn-1] Pangasianodon hypophthalmus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[CITEREFMoj1985-2] Moj 1985 ↓.

[kronika-3] Ta panga była niezdrowa. [w:] Kronika Tygodnia [on-line]. Grupa Wydawnicza Słowo. [dostęp 2012-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 marca 2016)]. (pol.).

[Legendre-4] Legendre et al. Ovulation rate, latency period and ova viability after GnRH- or hCG-induced breeding in the Asian catfish Pangasius hypophthalmus (Siluriformes, Pangasiidae). „Aquatic Living Resources”. 13 (3), s. 145–151, 2000. DOI: 10.1016/S0990-7440(00)00148-0. (ang.).

[agro-5] Ewa Siemieńska. Polski handel zagraniczny rybami, owocami morza i ich przetworami w 2008 roku (format pdf). „Agroekspres”. 564(18), 7 maja 2009. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA.

[6] Lucyna Polak-Juszczak. Ryby z Zalewu Wiślanego lepsze od pangi. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6 (60), 2007.

[7] WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .

[8] Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla [online], rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-14] (ang.).

[9] Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla [online], rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-14] (ang.).

[2]