Stefania Konopka

polska twórczyni ludowa

Stefania Konopka (ur. 14 maja 1914 r. w Kadzidle, zm. 18 czerwca 2015 r.) – wycinankarka, kurpiowska twórczyni ludowa z Puszczy Zielonej[1].

Stefania Konopka
Data i miejsce urodzenia

14 maja 1914
Kadzidło

Data śmierci

18 czerwca 2015

Zawód, zajęcie

wycinankarka

Dzieci

Maria Chrostek

Odznaczenia
Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal 40-lecia Polski Ludowej

Życiorys

edytuj

W 1933 roku wyszła za mąż, przeprowadziła z Kadzidła do pobliskiej wsi Tatary, gdzie pracowała we własnym gospodarstwie rolnym[1]. Sztuki ludowej uczyła się od swojej babci i teściowej (Marianny Konopki)[2]. Stefania była matką twórczyni ludowej Marii Chrostek, babcią twórczyń Wiesławy Bogdańskiej i Janiny Jaksiny[3], bratową Czesławy Konopkówny[4].

Wyspecjalizowała się w wycinankach. Tworzyła – oparte na tradycyjnym wzornictwie – gwiazdy, leluje, ptaki (głównie pawie i koguty), drzewka, wycinanki figuralne. Wykonywała bukiety kwiatów z kolorowej bibuły, palmy wielkanocne, pisanki, zabawki na choinkę, kierce (ozdoby sufitowe), świece wotywne. Wypiekała z ciasta „byśki” i „nowe latki”. Tkała, haftowała[1].

W 1948 roku wzięła udział w pierwszym konkursie kurpiowskiej sztuki ludowej w rodzinnym Kadzidle. Wielokrotnie uczestniczyła w ogólnopolskich konkursach sztuki ludowej: w Warszawie (1955 roku na V Światowym Festiwalu Młodzieży w Warszawie, 1968, 1971), Pułtusku (1964), Ostrołęce (1967, 1988), Płocku (1970), Łowiczu (1970), Toruniu (1979), Myszyńcu (1985) oraz w konkursach plastyki obrzędowej w Węgorzewie (1992) i Łysych (1994). Na konkursach zdobywała wyróżnienia i nagrody, często główne. Ponadto brała udział w cepeliadach i targach sztuki ludowej. Prace twórczyni Stefanii Konopki znajdują się w zbiorach muzeów etnograficznych w Warszawie, Toruniu, Płocku, Ostrołęce, Łomży[1].

Od 1950 roku współpracowała z Cepelią, a wszystkie swoje prace dostarczała do spółdzielni „Kurpianka" w Kadzidle. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych[1].

Za całokształt pracy twórczej otrzymała medal 40-lecia PRL[1]. Przez ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego została 23 kwietnia 2012 roku nagrodzona nagrodą specjalną i pamiątkowym dyplomem[5], a 25 marca 2014 roku odznaczona brązowym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”[6].

W 2014 roku na jubileusz 100-lecia swoich urodzin Stefania Konopka zaprosiła rodzinę, przyjaciół, pracowników samorządów oraz przedstawicieli stowarzyszeń i muzeów[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Marian Pokropek, Stefania Konopka – laureat Nagrody Kolberga 1988 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 2022-03-31].
  2. Bernard Kielak, Kurpiowscy laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 8, 1994, s. 290–302.
  3. Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX–XXI wieku. Część druga, Ostrołęka: Związek Kurpiów, 2016, ISBN 978-83-940655-7-7 [dostęp 2022-03-29].
  4. Stefania Konopka z Tatar skończyła 100 lat. Zobacz zdjęcia [online], Tygodnik Ostrołęcki, 14 maja 2014 [dostęp 2022-03-31] (pol.).
  5. Urząd Gminy Kadzidło [online], issuu.com [dostęp 2022-03-31] (ang.).
  6. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2022-03-31] (pol.).
  7. Stefania Konopka i Piotr Kaczyński z gminy Kadzidło ukończyli 100 lat [online], ePowiatOstrołęcki.pl, 21 maja 2014 [dostęp 2022-03-31].