Stanisław Szczur

polski historyk

Stanisław Szczur (ur. 24 lutego 1955 w Krośnie[1], zm. 11 listopada 2010[2] w Rabce-Zdroju[3]) – polski historyk mediewista, profesor doktor habilitowany, do roku 2006 wykładowca na Uniwersytecie Jagiellońskim, ekspert w zakresie inkunabułów i starodruków.

Stanisław Szczur
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1955
Krosno

Data i miejsce śmierci

11 listopada 2010
Rabka-Zdrój

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1985

Habilitacja

1991

Profesura

1999

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Życiorys

edytuj

Absolwent I LO w Krośnie (1974 r.) i Instytutu Historii UJ (1978 r.)[1]. Doktorat obronił w roku 1985[1]. W 1991 na podstawie pracy Traktaty międzypaństwowe Polski piastowskiej uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalność archiwistyka[4]. W 1999 został mianowany profesorem nauk humanistycznych[5].

Był pracownikiem Instytutu Historii na Wydziale Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Z ramienia Uniwersytetu Jagiellońskiego zasiadał w Senacie Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Przemyślu[6].

Zajmował się historią Polski i historią powszechną późnego średniowiecza[7]. Napisał podręcznik akademicki Historia Polski. Średniowiecze (2002, wznawiany w 2004, 2005 i 2007), a także był współredaktorem naukowym książki Piastowie. Leksykon biograficzny. Według biogramu z 1993 r. napisał do tego momentu około 100 publikacji historycznych[1]. W 1998 został laureatem subsydium profesorskiego programu MISTRZ Fundacji na rzecz Nauki Polskiej[8].

18 listopada 2010 został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[9], następnie pochowano go na cmentarzu w rodzinnym Krośnie[10][2].

Kradzież starodruków w Sandomierzu

edytuj

W lutym 2006 został zatrzymany pod zarzutem kradzieży XV- i XVI-wiecznych starodruków z Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu. W momencie zatrzymania miał przy sobie osiem pochodzących z niej inkunabułów i starodruków, które wyniósł. W toku śledztwa przyznał się do winy. 1 września 2006 w trybie administracyjnym został zwolniony z Uniwersytetu Jagiellońskiego[11]. Śledztwo w sprawie kradzieży starodruków zostało zakończone na początku grudnia 2006 r.

Prokuratura ustaliła, że w latach 2003–2006 Stanisław Szczur ukradł łącznie – według różnych źródeł – ponad 70[11] lub blisko 90[12] archiwalnych woluminów, w tym m.in. Lunarium Bernarda Granollachsa z 1498 oraz dwa starodruki z 1516. Łączna wartość dzieł została oszacowana na co najmniej 875,6[11] lub 900[12] tysięcy złotych. Oprócz kradzieży został oskarżony także o niszczenie niektórych pozycji poprzez wyrywanie i wycinanie z nich stron[11].

Po sporządzeniu aktu oskarżenia na początku grudnia zgłosił wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy. Sąd przychylił się do wniosku oskarżonego i skazał go na karę trzech lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby i 72 tys. zł grzywny. Na Stanisława Szczura nałożono także obowiązek naprawienia szkody w wysokości 91,7 tys. zł i obciążono go kosztami postępowania wynoszącymi 30 tys. zł[12]. W uzasadnieniu sąd zwrócił uwagę na fakt, że oskarżony podjął współpracę z organami ścigania i pomógł w odzyskaniu zaginionych woluminów. Dzięki jego pomocy udało się także zatrzymać i postawić zarzuty krakowskiemu antykwariuszowi[11]. Wyrok był prawomocny[13].

Wybrane publikacje

edytuj
  • W sprawie Zbigniewa rzekomego męczennika koprzywnickiego z XIII w., „Nasza Przeszłość” 60 (1983), s. 296–297.
  • Traktaty międzypaństwowe Polski piastowskiej, Kraków: nakładem UJ 1990, ISBN 83-233-0370-3 – rozprawa habilitacyjna.
  • (redakcja) Akta Kamery Apostolskiej, t.3: Księga kolektora papieskiego Piotra syna Stefana 1373-1375, wyd., wstępem i indeksem opatrzył Stanisław Szczur, Kraków: PAU 1994.
  • Annaty Papieskie w Polsce w XIV wieku, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 1998, ISBN 83-233-1095-5.
  • Papież Urban V i powstanie Uniwersytetu w Krakowie w 1364 r., Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana” 1999, ISBN 83-909094-2-1.
  • (redakcja) Piastowie. Leksykon biograficzny, red. nauk. Stanisław Szczur, Krzysztof Ożóg, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999.
  • (redakcja) Polska i jej sąsiedzi w późnym średniowieczu, pod red. Krzysztofa Ożoga, Stanisława Szczura, Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana” 2000.
  • Historia Polski. Średniowiecze, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2002, ISBN 83-08-03272-9. Wznawiany w 2004, 2005 i 2007.
  • (redakcja) Poloniae merenti. Księga pamiątkowa jubileuszu sześćsetlecia odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego 1400–2000, pod red. Stanisława Szczura, Kraków: Ośrodek Informacji i Promocji Uniwersytetu Jagiellońskiego 2003.
  • (redakcja) Servo veritatis : materiały międzynarodowej konferencji dla uczczenia 25-lecia pontyfikatu Jego Świątobliwości Jana Pawła II, Uniwersytet Jagielloński, 9-11 października 2003 r., red. Stefan Koperek, Stanisław Szczur,Kraków : Wydaw. Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej 2003.
  • Skarbowość papieska w Polsce w latach 1378-1431, Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego "Societas Vistulana" 2008.
  • Jan XXII, Kraków: Wydawnictwo WAM 2010.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Who is Who w Polsce. Wydanie II, 2003, s. 4249. Wyd. Hübners blaues Who is who. ISBN 3-7290-0040-3
  2. a b Nekrolog. dziennik.krakow.pl, 2010-11-17. [dostęp 2012-06-19].
  3. Wyrazy współczucia. zrecin.vgh.pl, 2010-11-11. [dostęp 2012-06-19].
  4. Prof. Stanisław Szczur, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-12-06].
  5. Dokumenty. Nominacje profesorskie. kbn.icm.edu.pl. [dostęp 2009-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-30)].
  6. Władze uczelni. pwszprzemysl.edu.pl. [dostęp 2009-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-18)].
  7. Stanisław Szczur. wydawnictwoliterackie.pl. [dostęp 2024-05-01].
  8. Laureaci: Edycja 1998 – Nauki humanistyczne i społeczne. fnp.org.pl. [dostęp 2009-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-31)].
  9. Jan Wiktor Tkaczyński (red.): Pro Memoria II. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na Cmentarzu Rakowickim i Salwatorskim 1803–2015. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 246.
  10. In memoriam Lista Pamięci UJ
  11. a b c d e Więzienie w zawieszeniu dla profesora UJ za kradzież starodruków. gazeta.pl, 2007-02-02. [dostęp 2009-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-26)].
  12. a b c Wyrok za kradzież inkunabułów. gazeta.pl, 2007-02-02. [dostęp 2009-12-06].
  13. Świętokrzyskie: Wyrok wobec profesora UJ – prawomocny. money.pl, 2007-02-16. [dostęp 2009-06-17].

Linki zewnętrzne

edytuj