Skala intensywności tornad TORRO – skala mierząca intensywność tornada. Jest skalą otwartą, ale zwykle podaje się ją w przedziale pomiędzy T0 a T10, ze względu na znikome prawdopodobieństwo wystąpienia tornada o wietrze powyżej 134 m/s (482 km/h). Została zaproponowana przez Terence'a Meadena z Tornado and Storm Research Organisation (TORRO), brytyjskiej organizacji meteorologicznej, jako rozwinięcie skali Beauforta[1].
Historia i związek ze skalą Beauforta
edytuj
Skala była testowana w latach 1972–1975. Została opublikowana na spotkaniu Royal Meteorological Society w 1975. Intensywność T0 jest odpowiednikiem 8. stopnia w skali Beauforta i jest skorelowana ze skalą B wzorem:
- B = 2(T + 4)
i odwrotnie:
- T = B/2 - 4
Skala Beauforta
|
B
|
8
|
10
|
12
|
14
|
16
|
18
|
20
|
22
|
24
|
26
|
28
|
Skala TORRO
|
T
|
0
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Skala Beauforta została wprowadzona w 1805, a w latach 20. XX wieku dopracowano ją, uwzględniając w niej prędkość wiatru[2]. Wyraża prędkość wiatru (v) wzorem:
- v = 0.837 B3/2 m/s
Skala jest określona wzorem:
-
gdzie:
- – stopień w skali TORRO,
- – prędkość wiatru mierzona jako 3-sekundowy poryw 10 m nad poziomem terenu
Stopień
|
Prędkość wiatru (szacowana)
|
Potencjalne szkody (tylko orientacyjnie określone)
|
Przykład zniszczeń (tylko orientacyjny)
|
mph
|
km/h
|
m/s
|
T0
|
39–54 |
61–86 |
17–24
|
Lekkie tornado.
- Luźna, lekka ściółka podnoszona z ziemi.
- Namioty poważnie uszkodzone.
- Niektóre dachówki zerwane.
- Połamane drobne gałęzie.
- Ścieżka tornada widoczna w uprawach.
|
|
T1
|
55–72 |
87–115 |
25–32
|
Słabe tornado.
- Cięższa ściółka unosi się w powietrzu.
- Leżaki przenoszone przez wiatr.
- Lekkie konstrukcje (takie jak szopy) nieznacznie uszkodzone.
- Zerwane dachówki.
- Uszkodzenia kominów.
- Drewniane płoty przewrócone.
- Żywopłoty i drzewa nieznacznie uszkodzone.
|
|
T2
|
73–92 |
116–147 |
33–41
|
Umiarkowane tornado.
- Przewrócone przyczepy kempingowe.
- Lekkie konstrukcje (jak szopy ogrodowe) zniszczone.
- Uszkodzenia dachów krytych dachówką i kominów.
- Duże gałęzie drzew skręcone lub odłamane, małe drzewa wyrwane z korzeniami.
- Słabe ceglane ściany zburzone.
- Wybite szyby w oknach.
|
|
T3
|
93–114 |
148–184 |
42–51
|
Mocne tornado.
- Przyczepy kempingowe zniszczone.
- Garaże i budynki gospodarcze o słabej konstrukcji zniszczone.
- Szkielet dachu odsłonięty.
- Niektóre z większych drzew połamane lub wyrwane z korzeniami.
- Gruz przenoszony na znaczne odległości.
|
|
T4
|
115–136 |
185–220 |
52–61
|
Silne tornado.
- Samochody osobowe przemieszczane.
- Całe dachy zrywane z niektórych domów.
- Całkowicie odsłonięte belki stropowe z mocniejszych murowanych domów.
- Liczne drzewa wyrwane z korzeniami lub połamane.
- Znaki drogowe wygięte.
- Gruz przenoszony na odległość do 2 km.
|
|
T5
|
137–160 |
221–259 |
62–72
|
Intensywne tornado.
- Cięższe pojazdy silnikowe (np. 4-tonowe ciężarówki) unoszone w powietrze.
- Zerwane całe dachy, uszkodzone ściany szczytowe.
- Przedmioty (np. meble) wyssane na zewnątrz z domów.
- Słabsze budynki całkowicie zniszczone.
- Słupy energetyczne zniszczone.
|
|
T6
|
161–186 |
260–299 |
73–83
|
Średnio niszczycielskie tornado.
- Domy o mocnej konstrukcji ulegają poważnym uszkodzeniom lub są całkowicie niszczone.
- Cegły i elementy konstrukcji stają się niebezpiecznymi pociskami unoszącymi się w powietrzu.
- Słupy sieci wysokiego napięcia powyginane lub zniszczone.
- Drobne przedmioty (jak np. sztućce) wbite w ściany.
- Małe konstrukcje mogą być unoszone w powietrze i przenoszone w inne miejsca bez znacznych uszkodzeń.
|
|
T7
|
187–212 |
300–342 |
84–95
|
Silnie niszczycielskie tornado.
- Domy murowane całkowicie zniszczone.
- Budynki magazynowe o konstrukcji stalowej zniszczone lub poważnie uszkodzone.
- Lokomotywy przewrócone.
- Drzewa częściowo obdarte z kory przez unoszony w powietrzu gruz.
|
|
T8
|
213–240 |
343–385 |
96–107
|
Dotkliwie niszczycielskie tornado.
- Samochody osobowe przenoszone na duże odległości.
- Niektóre budynki fabryczne o stalowej konstrukcji poważnie uszkodzone lub zniszczone.
- Stalowe elementy konstrukcji rozrzucane na znacznym obszarze.
- Poważne zniszczenia na obrzeżach ścieżki tornada.
|
|
T9
|
241–269 |
386–432 |
108–120
|
Druzgocąco niszczycielskie tornado.
- Wiele budynków o stalowej konstrukcji całkowicie zniszczonych.
- Lokomotywy unoszone w powietrze i przenoszone na pewne odległości.
- Pozostałe pnie drzew całkowicie obdarte z kory.
- Do przeżycia mieszkańców konieczne jest ukrycie się w schronie poniżej poziomu gruntu.
|
|
T10
|
270–299 |
433–482 |
121–134
|
Ekstremalnie niszczycielskie tornado.
- Całe konstrukcje (takie jak solidnie zbudowane domy) podnoszone z fundamentów i przenoszone przez wiatry.
- Szeroki pas zniszczeń jest w dużej mierze pozbawiony drzew, roślinności i konstrukcji wykonanych przez człowieka – niemal wszystko zmiecione do poziomu gruntu.
- Wierzchnia warstwa gruntu (na głębokość kilkunastu–kilkudziesięciu centymetrów) zerwana.
|
|
T0 |
T1 |
T2 |
T3 |
T4 |
T5 |
T6 |
T7 |
T8 |
T9 |
T10
|
Słabe
|
Silne
|
Gwałtowne
|
Źródło: [1]