Sesleria Bielza

Sesleria Bielza
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	sesleria
Gatunek	sesleria Bielza
	Nazwa systematyczna
	Sesleria bielzii Schur; Verh. Siebenb. Ver. Naturw. i. (1850) 109; iv. (1853) 84
Synonimy
	Sesleria coerulans subsp. bielzii (Schur) Gergely & Beldie;
	Sesleria coerulans subsp. bielzii (Schur) Gergely & Beldie;

Sesleria Bielza^[4] (Sesleria bielzii Schur) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje tylko w Europie: w Karpatach Wschodnich i w Karpatach Południowych: w Serbii, Czarnogórze i w paśmie Starej Płaniny. W Polsce występuje wyłącznie w Bieszczadach i znane tutaj jest tylko jedno jej stanowisko – na Kopie Bukowskiej, gdzie rośnie na wysokości 1290–1320 m n.p.m.^[5] W Karpatach Południowych została początkowo opisana jako podgatunek Sesleria coerulans subsp. bielzii, jednak według nowszych ujęć taksonomicznych jest to synonim seslerii Bielza^[3].

Morfologia

Łodyga: Źdźbło do 40 cm wysokości^[5].
Liście: Niebieskozielone, o szerokości 1-3 mm^[5].
Kwiaty: Zebrane w kłoski, te z kolei zebrane w szarobłękitną wiechę o długości 15-21 mm i szerokości 5-10 mm. Plewa o długości 4-5 mm z ością o długości 1,5-2,2 mm. Plewki gęsto owłosione, długości 3,5-4,5 mm^[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie w murawach naskalnych. Kwitnie od maja do lipca. Liczba chromosomów 2n=56^[5].

Zagrożenia

Kategorie zagrożenia gatunku:

Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[6]: R (rzadki); 2016: CR (krytycznie zagrożony)^[7].
Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001): VU (narażony na wymarcie); 2014: CR (krytycznie zagrożony)^[8].

Jedyne w Polsce stanowisko tego gatunku znajduje się na chronionym obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego i jest monitorowane. Z nasion wyhodowano siewki uprawiane w ogródku tego parku w Suchych Rzekach. W latach 2004–2007 udało się też rozszerzyć na Kopie Bukowskiej stanowisko o około 300 nowych okazów wyhodowanych z nasion^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
↑ ^a ^b The Plant List. [dostęp 2017-03-25].
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).

[tpl-3] The Plant List. [dostęp 2017-03-25].

[checklist2002-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[K-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

[6] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[7] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[8] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[4]