Wikipedia

Powiat ostrzeszowski

powiat

Powiat ostrzeszowski – powiat w Polsce (województwo wielkopolskie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ostrzeszów.

Powiat ostrzeszowski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

TERC

3018

Siedziba

Ostrzeszów

Starosta

Dariusz Świtoń

Powierzchnia

772,37 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


55 500[1]

• gęstość

71,9 os./km²

Urbanizacja

33,71%

Tablice rejestracyjne

POT

Adres urzędu:
ul. Zamkowa 31
63-500 Ostrzeszów
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu ostrzeszowskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

4

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Starostwo powiatowe w Ostrzeszowie

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 55 500 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 55 436 osób[3].

Podział administracyjny

edytuj

W skład powiatu wchodzą:

Historia

edytuj

Za początek historii powiatu można uznać moment umieszczenia w Ostrzeszowie przez Kazimierza Wielkiego siedziby starostwa grodowego. Obszar podległy staroście ostrzeszowskiemu z czasem powiększył się także o tereny wokół Grabowa nad Prosną i Mikstatu (po likwidacji starostwa grabowskiego). Tereny te w czasie kongresu wiedeńskiego zostały przyznane Prusom. Z części powiatu ostrzeszowskiego (z Bolesławcem i Wieruszowem), która pozostała w Królestwie Polskim, utworzono powiat ostrzeszowski województwa kaliskiego z siedzibą w Wieruszowie[4].

W wyniku reorganizacji podziału administracyjnego w państwie pruskim utworzono 1 stycznia 1818 nowy Powiat Ostrzeszowski (Kreis Schildberg), który mimo germanizacji w 1900 roku zamieszkiwało 90% Polaków[5].

Osobny artykuł: Powiat Schildberg.

Po pierwszej wojnie światowej Powiat Schildberg znalazł się w granicach Polski i zostałp przeksztłcony w polski powiat ostrzeszowski.

23 czerwca 1920 do powiatu ostrzeszowskiego włączono część śląskiego powiatu sycowskiego (Groß Wartenberg) z Niemiec[6]:

Ostatecznie do powiatu Groß Wartenberg i Niemiec powróciła gmina Niwki Kraszowskie (niem. Kraschen-Niefken) z powiatu ostrzeszowskiego[7].

Powiat ostrzeszowski zniesiono 1 kwietnia 1932, włączając go do powiatu kępińskiego[8].

Powiat ostrzeszowski został reaktywowany 1 października 1954 roku w województwie poznańskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat ostrzeszowski złożyły się 3 miasta i 20 gromad, które wyłączono z trzech ościennych powiatów (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)[9]:

1 stycznia 1956 do powiatu ostrzeszowskiego przyłączono z powiatu ostrowskiego gromadę Szklarka Przygodzicka, a z powiatu kępińskiego gromadę Mąkoszyce[11].

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat ostrzeszowski podzielono na 3 miasto i 6 gmin[12]:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu ostrzeszowskiego włączono do nowo utworzonego województwa kaliskiego[14]. 1 października 1982 roku z części obszaru gminy Grabów nad Prosną utworzono gminę Czajków[15] a 1 stycznia 1984 roku, również z gminy Grabów wyodrębniono gminę Kraszewice[16] (obie gminy istniały też przejściowo od 21 września 1953 do 28 września 1954 w powiecie wieluńskim, województwie łódzkim[17]).

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie wielkopolskim powiat ostrzeszowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku[18]. Powiat powiększył się administracyjnie (lecz nie terytorialnie) o reaktywowane w latach 80. gminy Czajków i Kraszewice, natomiast dawna gmina Kuźnica Grabowska nie została odtworzona[19]. Inną różnicą między dzisiejszym powiatem a tym z 1975 roku było połączenie miast Grabów nad Prosną, Mikstat i Ostrzeszów z jednoimiennymi gminami 1 stycznia 1992 roku we wspólne gminy miejsko-wiejskie[20].

Demografia

edytuj

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 54 374 100 27 543 50,65 26 831 49,35
Miasto 18 321 33,69 9585 17,63 8736 16,07
Wieś 36 053 66,31 17 958 33,03 18 095 33,28
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu ostrzeszowskiego w 2014 roku[21].


 

Zabytki

edytuj

Zamki, pałace i dwory

edytuj

Kościoły i klasztory

edytuj

Najciekawsze kościoły i klasztory powiatu ostrzeszowskiego:

Ratusze

edytuj

Przyroda

edytuj

Na terenie powiatu ostrzeszowskiego użytki rolne zajmują 55%, lasy 32%, grunty i wody 9%[potrzebny przypis]

Gospodarka

edytuj

Środkowa część powiatu, z Ostrzeszowem, wchodzi w skład Kalisko-Ostrowskiego Okręgu Przemysłowego.

Poza przemysłem, najważniejszą rolę odgrywa turystyka (Wzgórza Ostrzeszowskie) oraz rolnictwo (w dolinie Prosny) i leśnictwo.

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie ostrzeszowskim obejmowała ok. 1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 3,9% do aktywnych zawodowo[22].

Transport

edytuj

Przez powiat przebiegają linie kolejowe:

oraz drogi krajowe i wojewódzkie:

Sąsiednie powiaty

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11].
  2. ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. ↑ Podział Królestwa Polskiego na Woiewództwa, Obwody i Powiaty przez Namiestnika Królewskiego uczyniony.
  5. ↑ Aleksander Czechowski Opis ziem zamieszkanych przez Polaków, tom I, Warszawa 1904.
  6. ↑ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Byłej Dzielnicy Pruskiej 1920.06.23 R.1 Nr 33. poz. 292
  7. ↑ Mapa rejonu granicznego powiatu Groß Wartenberg z 1934 roku
  8. ↑ Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35.
  9. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 243.
  10. ↑ Oryginalna pisownia łączna obowiązująca w latach 50.
  11. ↑ Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 284.
  12. ↑ Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
  13. ↑ Gmina Kuźnica Grabowska została zniesiona po niecałym miesiącu, 27 stycznia 1973 roku, a jej obszar włączony do gminy Grabów nad Prosną (Informacja uzyskana 8 lipca 2008 od sekretariatu starosty ostrzeszowskiego Lecha Janickiego).
  14. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
  15. ↑ Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 166.
  16. ↑ Dz.U. z 1983 r. nr 70, poz. 314.
  17. ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199.
  18. ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
  19. ↑ Gmina Kuźnica Grabowska istniała także wcześniej, do 21 września 1953 roku, kiedy została przemianowa na gminę Czajków – Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199.
  20. ↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397.
  21. ↑ Powiat ostrzeszowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  22. ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-18] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Powiat_ostrzeszowski&oldid=75181931”