Powiat lwówecki
Powiat lwówecki – powiat w Polsce, położony w zachodniej części województwa dolnośląskiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Lwówek Śląski.
| powiat | |||||||||
 Od lewego, górnego rogu, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: Góry Izerskie, Zamek Gryf, Most kolejowy nad Jeziorem Pilchowickim, Pałac w Brunowie, Pałac w Łupkach, Szwajcaria Lwówecka, Rynek (Plac Wolności) w Lubomierzu, Jaskinie w Płóczkach Dolnych, Zapora Pilchowice. Środek – spływ kajakowy na rzece Bóbr. | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Data powstania |
1 stycznia 1999 | ||||||||
| TERC |
0212 | ||||||||
| Siedziba | |||||||||
| Starosta |
Małgorzata Szczepańska | ||||||||
| Powierzchnia (2024) |
709,69 km² | ||||||||
| Populacja (2023) • liczba ludności |
| ||||||||
| • gęstość |
60 os./km² | ||||||||
| Urbanizacja |
49,5% | ||||||||
| Nr kierunkowy |
75 | ||||||||
| Kod pocztowy (2024) |
59-6XX, 59-850 | ||||||||
| Tablice rejestracyjne |
DLW | ||||||||
Adres urzędu: ul. Szpitalna 459-600 Lwówek Śląski | |||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||||
Podział administracyjny
edytujPowiat lwówecki powstał 1 stycznia 1999 roku wskutek reformy administracyjnej, której jednym z aspektów było wprowadzenie powiatów jako drugiego szczebla administracji, pomiędzy województwami i gminami[1].
Został stworzony z części znoszonego województwa jeleniogórskiego[2][3]. Terytorium powiatu zostało określone w kształcie zbliżonym do tego, jaki posiadał on przed swoją likwidacją w 1975 roku[4][5][6]. W jego skład weszły sołectwa Giebułtów i Karłowiec, które należały wówczas do gminy Leśna w powiecie lubańskim[7]; z drugiej strony, powiat stracił na jego rzecz w 1999 roku miasto Świeradów-Zdrój[3].
Z powiatem lwóweckim graniczą jednostki[8]:
- powiat bolesławiecki od północy,
- powiat złotoryjski od wschodu,
- powiat karkonoski od południowego wschodu,
- powiat lubański od zachodu.
Ponadto, powiat graniczy od południowego zachodu z krajem libereckim w Czechach.
W skład powiatu wchodzi 5 gmin miejsko-wiejskich. Na jego terenie położonych jest pięć miast: Gryfów Śląski, Lubomierz, Lwówek Śląski, Mirsk oraz Wleń[9].
| Gmina[9] | Pow. (2024)[10] |
Ludność (2023)[10] |
Siedziba[11] | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| TERYT | Typ | Nazwa | ||||
| 0212013 | miejsko-wiejska | Gryfów Śląski | 66,66 | 9085 | Gryfów Śląski | |
| 0212023 | miejsko-wiejska | Lubomierz | 130,33 | 5618 | Lubomierz | |
| 0212033 | miejsko-wiejska | Lwówek Śląski | 240,16 | 16 087 | Lwówek Śląski | |
| 0212043 | miejsko-wiejska | Mirsk | 186,54 | 8127 | Mirsk | |
| 0212053 | miejsko-wiejska | Wleń | 86,00 | 3900 | Wleń | |
W historii powiatu doszło do pięciu nieudanych prób zmiany jego granic:
- w 2009 roku, władze gminy Gryfów Śląski złożyły wniosek o włączenie jej w granice powiatu lubańskiego[12];
- samorząd miasta Świeradowa-Zdroju w powiecie lubańskim składał wnioski o powiększenie jego obszaru kosztem gminy Mirsk w 2004, 2005, 2006[13] oraz 2013 roku[14].
Pokrycie terenu
edytujPowiat lwówecki według danych z 2024 roku zajmował powierzchnię 709,69 km², co stanowiło 3,56% powierzchni województwa dolnośląskiego. Pod względem powierzchni zajął 216. lokatę wśród 314 powiatów Polski[15]. Największą część powierzchni powiatu zajmowały grunty rolne (58,8%) oraz leśne (35,2%). Zabudowanych i zurbanizowanych było 4,8% terenów, zaś pod wodami znajdowało się ich 1,1%[16].
  |
Demografia
edytuj
Źródło: Bank Danych Lokalnych[17]. Stan w dniu 31 grudnia.
Według stanu z dnia 31 grudnia 2023 roku w powiecie lwóweckim zamieszkiwało 42 817 mieszkańców: 21 935 kobiet (51,2% ludności) i 20 882 mężczyzn (48,8%), czyli 1,49% ludności województwa dolnośląskiego. Gęstość zaludnienia w powiecie wyniosła 60 osób na km², co uczyniło go trzecim najrzadziej zaludnionym powiatem w województwie. Pod względem ludności powiat lwówecki zajął w 2024 roku 260. lokatę wśród 314 powiatów Polski[15].
Wskaźnik urbanizacji wyniósł 49,5%; w miastach w tym dniu mieszkało 21 199 osób, zaś na wsi 21 618 osób[17].
  |
 |
 |
Gospodarka
edytujW końcu listopada 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie obejmowała ok. 1,5 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 10,8% do aktywnych zawodowo[18].
Administracja
edytujPowiat lwówecki jest jednym z 26 powiatów wchodzących w skład województwa dolnośląskiego.
Starostowie lwóweccy
edytujNa podstawie źródła[19]:
- Bogusław Szeffs (12 listopada 1998 – 21 listopada 2002)
- Henryk Kulesza (21 listopada 2002 – 4 grudnia 2006)
- Artur Zych (4 grudnia 2006 – 20 grudnia 2010)
- Józef Mrówka (20 grudnia 2010 – 19 grudnia 2014)
- Marcin Fluder (19 grudnia 2014 – 17 listopada 2018)
- Daniel Koko (17 listopada 2018 – 6 maja 2024)
- Małgorzata Szczepańska (od 6 maja 2024)[20]
Transport
edytuj
Transport drogowy
edytujPrzez obszar powiatu prowadzą[21]:
- 30 (łącząca Zgorzelec (A4) (DK94) z Jelenią Górą (DK3) – obwodnica),
- 297 (łącząca drogę ekspresową S3 z autostradami A18 i A4 oraz drogami krajowymi nr 12 i 30),
- 358 (łącząca DW357 we Włosieniu z DW361 w Świeradowie-Zdroju),
- 360 (łącząca DK30 w Gryfowie Śląskim z Giebułtowem i Czechami),
- 361 (łącząca DK30 w Radoniowie z Mirskiem, Świeradowem-Zdrój i Czechami),
- 364 (łącząca DK3 i DK94 w Legnicy z DK30 w Gryfowie Śląskim).
Transport kolejowy
edytujPrzez powiat prowadzą linie kolejowe[22] 274, 283 oraz nieczynne linie 284, 317. 318, 336. Powiat lwówecki posiada bezpośrednie połączenie kolejowe z takimi miastami jak: Bolesławiec, Iłowa, Jelenia Góra, Lubań, Nowogrodziec, Nowogród Bobrzański, Olszyna, Zielona Góra, Zgorzelec, Żary[23].
Partnerskie jednostki administracyjne
edytujPowiat lwówecki posiada sześć partnerskich jednostek administracyjnych: trzy z Ukrainy i po jednej z Czech, Niemiec i Polski[24].
| Powiat | Państwo | Data rozpoczęcia współpracy |
|---|---|---|
| Rejon stryjski | Ukraina | 2005[25] |
| Mikroregion Frydlancki | Czechy | 11 stycznia 2005[26] |
| Landkreis Leipziger Land | Niemcy | 25 maja 2005[27] |
| Powiat hrubieszowski | Polska | 29 stycznia 2009[28] |
| Rejon halicki | Ukraina | 28 stycznia 2012[29] |
| Rejon gródecki | Ukraina | b.d. |
.png){kind=link}
Oprócz współpracy na szczeblu powiatowym powiat lwówecki prowadzi także współpracę partnerską z trzema miastami.
| Miasto | Państwo | Data rozpoczęcia współpracy |
|---|---|---|
| Hnúšťa | Słowacja | czerwiec 2010[30] |
| Surzur | Francja | 17 września 2010[31] |
| Žacléř | Czechy | 29 stycznia 2011[32] |
.svg){kind=link}
Przypisy
edytuj- ↑ Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603).
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 października 1996 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw (Dz.U. z 1996 r. nr 130, poz. 612).
- ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652).
- ↑ Wykaz powierzchni jednostek podziału terytorialnego dla potrzeb statystycznych : stan w dniu 1 I 1974 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, Biuro Spisów, 1974, s. 214.
- ↑ Komunikat o zmianach w podziale administracyjnym za okres od 2 I 1974 r. do 1 I 1975 r. włącznie, Główny Urząd Statystyczny, Biuro Spisów, Warszawa, marzec 1975, s. 2-3 [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Komunikat o zmianach w podziale administracyjnym za okres od 2 I 1975 r. do 31 V 1975 r. włącznie, Główny Urząd Statystyczny, Biuro Spisów, Warszawa, sierpień 1975, s. 1-3 [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 8 stycznia 1976 r. w sprawie połączenia, zniesienia, utworzenia oraz zmiany granic i nazw gmin oraz ustalenia siedzib gminnych organów władzy i administracji państwowej w województwach: bydgoskim, częstochowskim, jeleniogórskim, konińskim, koszalińskim, miejskim krakowskim, lubelskim, nowosądeckim i olsztyńskim (Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12).
- ↑ Państwowy Rejestr Granic (PRG) [online], Główny Urząd Geodezji i Kartografii [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1998 r. nr 157, poz. 1031).
- ↑ a b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 22 lipca 2024, tabl. 21: Powierzchnia, ludność oraz lokaty według gmin [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawie wykazu gmin i powiatów wchodzących w skład województw (M.P. z 2017 r. poz. 853).
- ↑ Projekt Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia ... 2009 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i nazw gmin oraz siedzib ich władz, ustalenia granic niektórych miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (w wersji skierowanej do rozpatrzenia przez Radę Ministrów) [online], Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 24 lipca 2009, s. 45-46 [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Projekt rozporządzenia Rady Ministrów z dnia ... 2006 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania miejscowościom statusu miasta (w brzmieniu skierowanym do uzgodnień międzyresortowych) [online], Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 4 lipca 2006 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Uzasadnienie do projektu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2013 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy [online], Rządowe Centrum Legislacji, 30 lipca 2013, s. 24-25 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ a b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 22 lipca 2024, tabl. 2: Powierzchnia, ludność oraz lokaty według powiatów i miast na prawach powiatu [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ a b Powiatowe zbiorcze zestawienie danych dotyczących gruntów wg stanu na dzień 1 stycznia 2024 (woj. dolnośląskie, pow. lwówecki). [online], Główny Urząd Geodezji i Kartografii [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ a b c d Bank Danych Lokalnych [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu listopada 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2020-01-15] (pol.).
- ↑ Rafał Rudka (red.): Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. I: Starostowie województwa dolnośląskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 27. ISBN 978-83-62251-80-3. [dostęp 2024-01-25].
- ↑ Jest nowy Starosta Powiatu Lwóweckiego. lwowecki.info, 2024-05-06. [dostęp 2024-09-02].
- ↑ OpenStreetMap [online], OpenStreetMap [dostęp 2017-07-07] (pol.).
- ↑ Mapa Interaktywna Linii Kolejowych [online], mapa.plk-sa.pl [dostęp 2017-07-07].
- ↑ POLREGIO | Przewozy Regionalne [online], polregio.pl [dostęp 2017-07-07] (pol.).
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-05].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], www.powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].
- ↑ l, Krzysztof Kopacz, Ireneusz Sach, Witamy na stronie Powiatu Lwóweckiego [online], powiatlwowecki.pl [dostęp 2017-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-28].