Potrójna korona aktorstwa

Potrójna korona aktorstwa^[1] – termin z zakresu amerykańskiego przemysłu rozrywkowego. Posiadaczem potrójnej korony aktorstwa nazywa się osobę, która otrzymała nagrodę w kategorii aktorskiej w każdym z trzech plebiscytów:

Nagrodach Akademii Filmowej (Oscarach) w zakresie filmu,
Nagrodach Emmy w zakresie telewizji,
Nagrodach Tony w zakresie teatru broadwayowskiego.

Nagroda Akademii Filmowej (Oscar)

Nagroda Emmy

Nagroda Tony

Dotychczas potrójną koronę aktorstwa skompletowały 24 osoby: 15 kobiet i 9 mężczyzn. Pierwszą z nich była Helen Hayes w 1953, zaś ostatnią Glenda Jackson w 2018. Laureatką największej sumy nagród z wymienionych trzech plebiscytów (7) jest Maggie Smith^[2]^[3].

Tabela zawiera listę laureatów w kolejności skompletowania nagród we wszystkich trzech plebiscytach, wraz z listą wszystkich zwycięstw (z rokiem zdobycia, kategorią i nagrodzonym filmem, serialem, programem bądź sztuką).

Lista laureatów


Lp.	Imię, nazwisko i lata życia	Liczba nagród	Nagrody Akademii Filmowej (Oscary)^[4]	Nagrody Emmy^[5]	Nagrody Tony^[6]
1	Hayes Helen !Helen Hayes (1900–1993)	5	1932: Najlepsza aktorka – Grzech Madelon Claudet 1971: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Port lotniczy	1953: Najlepsza aktorka	1947: Najlepsza aktorka w dramacie – Happy Birthday 1958: Najlepsza aktorka w dramacie – Time Remembered
2	Mitchell Thomas !Thomas Mitchell (1892–1962)	3	1940: Najlepszy aktor drugoplanowy – Dyliżans	1953: Najlepszy aktor	1953: Najlepszy aktor w musicalu – Hazel Flagg
3	Bergman Ingrid !Ingrid Bergman (1915–1982)	6	1945: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Gasnący płomień 1957: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Anastazja 1975: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Morderstwo w Orient Expressie	1960: Najlepszy pojedynczy występ aktorki – Startime 1982: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Kobieta o imieniu Golda	1947: Najlepsza aktorka w dramacie – Joanna z Lotaryngii
4	Booth Shirley !Shirley Booth (1898–1992)	6	1953: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Wróć, mała Shebo	1949: Najlepszy okresowy występ pierwszoplanowy aktorki – Hazel 1963: Najlepszy okresowy występ pierwszoplanowy aktorki – Hazel	1949: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – Goodbye, My Fancy 1950: Najlepsza aktorka w dramacie – Come Back, Little Sheba 1953: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – The Time of the Cuckoo
5	Douglas Melvyn !Melvyn Douglas (1901–1981)	4	1964: Najlepszy aktor drugoplanowy – Hud, syn farmera 1980: Najlepszy aktor drugoplanowy – Wystarczy być	1968: Najlepszy pojedynczy występ aktora pierwszoplanowego w serialu dramatycznym – CBS Playhouse	1960: Najlepszy aktor w dramacie – The Best Man
6	Scofield Paul !Paul Scofield (1922–2008)	3	1967: Najlepszy aktor pierwszoplanowy – Oto jest głowa zdrajcy	1969: Najlepszy pojedynczy występ aktora pierwszoplanowego – Male of the Species	1962: Najlepszy aktor w dramacie – Oto jest głowa zdrajcy
7	Albertson Jack !Jack Albertson (1907–1981)	4	1969: Najlepszy aktor drugoplanowy – Róże w tytule	1975: Najlepszy aktor drugoplanowy w programie specjalnym lub muzycznym – Cher 1976: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w serialu komediowym – Chico and the Man	1965: Najlepszy aktor drugoplanowy w dramacie – Róże w tytule
8	Moreno Rita !Rita Moreno (1931–obecnie)	4	1962: Najlepsza aktorka drugoplanowa – West Side Story	1977: Najlepsza aktorka drugoplanowa w programie specjalnym lub muzycznym – Muppet Show 1978: Najlepszy pojedynczy występ aktorki pierwszoplanowej w serialu komediowym lub dramatycznym – The Rockford Files	1975: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – The Ritz
9	Stapleton Maureen !Maureen Stapleton (1925–2006)	4	1982: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Czerwoni	1967: Najlepszy pojedynczy występ aktorki pierwszoplanowej w serialu dramatycznym – Among the Paths to Eden	1951: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – Tatuowana róża 1971: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – The Gingerbread Lady
10	Robards Jason !Jason Robards (1922–2000)	4	1976: Najlepszy aktor drugoplanowy – Wszyscy ludzie prezydenta 1978: Najlepszy aktor drugoplanowy – Julia	1988: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w miniserialu lub programie specjalnym – Kto sieje wiatr?	1959: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w dramacie – The Disenchanted
11	Tandy Jessica !Jessica Tandy (1909–1994)	5	1990: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Wożąc panią Daisy	1988: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub programie specjalnym – Foxfire	1947: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Tramwaj zwany pożądaniem 1978: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – The Gin Game 1983: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Foxfire
12	Irons Jeremy !Jeremy Irons (1948–obecnie)	4	1977: Najlepszy aktor pierwszoplanowy – Druga prawda	1997: Najlepszy występ głosowy – The Great War and the Shaping of the 20th Century 2006: Najlepszy aktor drugoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Elżbieta I	1984: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w dramacie – The Real Thing
13	Bancroft Anne !Anne Bancroft (1931–2005)	4	1963: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Cudotwórczyni	1999: Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Deep in My Heart	1958: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – Dwoje na huśtawce 1960: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Cudotwórczyni
14	Redgrave Vanessa !Vanessa Redgrave (1937–obecnie)	4	1978: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Julia	1981: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub programie specjalnym – Playing for Time 2000: Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Gdyby ściany mogły mówić 2	2003: Najlepsza aktorka drugoplanowa w dramacie – Zmierzch długiego dnia
15	Smith Maggie !Maggie Smith (1934–2024)	7	1970: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Pełnia życia panny Brodie 1979: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Suita kalifornijska	2003: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Mój dom w Umbrii 2011: Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Downton Abbey 2012: Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu dramatycznym – Downton Abbey 2016: Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu dramatycznym – Downton Abbey	1990: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Lettice and Lovage
16	Pacino Al !Al Pacino (1940–obecnie)	5	1993: Najlepszy aktor pierwszoplanowy – Zapach kobiety	2004: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Anioły w Ameryce 2011: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Jack, jakiego nie znacie	1969: Najlepszy aktor drugoplanowany w dramacie – Does a Tiger Wear a Necktie? 1977: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w dramacie – The Basic Training of Pavlo Hummel
17	Rush Geoofrey !Geoffrey Rush (1951–obecnie)	3	1997: Najlepszy aktor pierwszoplanowy – Blask	2005: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Peter Sellers: Życie i śmierć	2009: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w dramacie – Król umiera, czyli ceremonie
18	Burstyn Ellen !Ellen Burstyn (1932–obecnie)	4	1975: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Alicja już tu nie mieszka	2009: Najlepsza aktorka gościnna w serialu dramatycznym – Prawo i porządek: sekcja specjalna 2013: Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Political Animals	1975: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Za rok o tej samej porze
19	Plummer Christopher !Christopher Plummer (1929–2021)	5	2012: Najlepszy aktor drugoplanowy – Debiutanci	1977: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w miniserialu – The Moneychangers 1994: Najlepszy występ głosowy – Nowe przygody Madeline	1974: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w musicalu – Cyrano 1997: Najlepszy aktor pierwszoplanowy w dramacie – Barrymore
20	Mirren Helen !Helen Mirren (1945–obecnie)	6	2007: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Królowa	1996: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Główny podejrzany (sezon 4) 1999: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Pasja Ayn Rand 2006: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Elżbieta I 2007: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Główny podejrzany (sezon 7)	2015: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Audiencja
21	McDormand Frances !Frances McDormand (1957–obecnie)	5	1997: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Fargo 2018: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Trzy billboardy za Ebbing, Missouri 2021: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Nomadland	2015: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Olive Kitteridge	2011: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Good People
22	Lange Jessica !Jessica Lange (1949–obecnie)	6	1983: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Tootsie 1995: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Błękit nieba	2009: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – Szare ogrody 2012: Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – American Horror Story: Murder House 2014: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym – American Horror Story: Sabat	2016: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Zmierzch długiego dnia
23	Davis Viola !Viola Davis (1965–obecnie)	4	2017: Najlepsza aktorka drugoplanowa – Płoty	2015: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w serialu dramatycznym – Sposób na morderstwo	2001: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – King Hedley II 2010: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Fences
24	Jackson Glenda !Glenda Jackson (1936–obecnie)	5	1971: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Zakochane kobiety 1974: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa – Miłość w godzinach nadliczbowych	1972: Najlepszy okresowy występ pierwszoplanowy aktorki w serialu dramatycznym – Elizabeth R 1972: Najlepszy pojedynczy występ pierwszoplanowy aktorki – Elizabeth R	2018: Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w dramacie – Trzy wysokie kobiety

Lista osób nominowanych do potrójnej korony aktorstwa

Lista zawiera osoby, które nie są laureatami potrójnej korony aktorstwa, ale otrzymały nominacje w kategoriach aktorskich do Oscara, Emmy i Tony^[4]^[5]^[6].

† oznacza, że osoba nie żyje.

Przypisy

↑ Geoffrey Rush: aktor z potrójną koroną. Onet.pl, 2019-12-17. [dostęp 2022-09-08].
↑ Dan Zak: Only 22 people had ever accomplished this feat. Now, Viola Davis joins the club.. The Washington Post, 2017-02-22. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ Stacy Lambe‍: Glenda Jackson Wins Triple Crown of Acting at 2018 Tony Awards. Yahoo!, 2018-06-11. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ ^a ^b The Official Academy Awards® Database. Oscary. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy wyszukać daną osobę w polu „Nominee”.
↑ ^a ^b Emmys. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy wyszukać daną osobę w lupie na górze strony, a następnie wejść w jej biografię.
↑ ^a ^b Nominees. Tony. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy po prawej stronie wpisać daną osobę w polu „Search All Nominations” i zaznaczyć „All Years” w polu „Years”.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

[1] Geoffrey Rush: aktor z potrójną koroną. Onet.pl, 2019-12-17. [dostęp 2022-09-08].

[2] Dan Zak: Only 22 people had ever accomplished this feat. Now, Viola Davis joins the club.. The Washington Post, 2017-02-22. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[3] Stacy Lambe‍: Glenda Jackson Wins Triple Crown of Acting at 2018 Tony Awards. Yahoo!, 2018-06-11. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[oscary-4] The Official Academy Awards® Database. Oscary. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy wyszukać daną osobę w polu „Nominee”.

[emmy-5] Emmys. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy wyszukać daną osobę w lupie na górze strony, a następnie wejść w jej biografię.

[tony-6] Nominees. Tony. [dostęp 2022-09-04]. (ang.). Należy po prawej stronie wpisać daną osobę w polu „Search All Nominations” i zaznaczyć „All Years” w polu „Years”.

[1]