Polska Żegluga Bałtycka
Polska Żegluga Bałtycka (skr. PŻB, inna nazwa Polferries) – polskie przedsiębiorstwo armatorskie z siedzibą w Kołobrzegu. Początkowo było to przedsiębiorstwo państwowe, a następnie przekształcono je w jednoosobową spółkę skarbu państwa. Obsługuje połączenia promowe pomiędzy Polską a Szwecją oraz Danią.
Państwo | |
---|---|
Adres |
ul. Portowa 41 |
Data założenia |
31 stycznia 1976 |
Forma prawna | |
Prezes |
p.o. Bartłomiej Mroczkowski |
Nr KRS | |
Zatrudnienie |
800 osób (2006) |
Dane finansowe | |
Kapitał zakładowy |
40 496 800,00 PLN |
Położenie na mapie Kołobrzegu | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego | |
54°10′58,4″N 15°33′25,3″E/54,182889 15,557028 | |
Strona internetowa |
Pion lądowy firmy reprezentuje tzw. spółka matka, na którą składają się centrala w Kołobrzegu, dwa biura podróży (w Warszawie i Szczecinie), biuro promowe w Świnoujściu oraz biuro sprzedaży w Gdańsku. Zasadniczy trzon przedsiębiorstwa tworzą cztery spółki-córki, trzy z nich są właścicielami promów, czwarta prowadzi działalność na terenie Skandynawii jako Polferries AB. Przedsiębiorstwo to, oprócz żeglugi promowej, zajmuje się również organizacją wyjazdów turystycznych. Realizuje wycieczki do Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii, organizuje pobyty wypoczynkowe, w tym również dla amatorów turystyki kwalifikowanej, np.: wędkarzy, rowerzystów czy amatorów połowów raków.
Aktualnie obsługiwane połączenia i pływające na nich statki
edytujObecnie Polferries eksploatuje następujące promy:
Jednostka | W służbie od | Linia (-e) |
---|---|---|
15 lutego 2005 | Gdańsk – Nynäshamn | |
11 stycznia 2007 | Świnoujście – Ystad | |
2015 | Świnoujście – Ystad | |
2017 | Świnoujście – Ystad | |
2018 | Gdańsk – Nynäshamn | |
27 lipca 2024[1] | Świnoujście – Ystad |
W grudniu 2014 roku Polferries zakupiło od włoskiego armatora Grimaldi Lines prom Euroferry Brindisi, który przemianowało na MF Mazovia. W I połowie 2015 r. Mazovia przeszła w Szczecinie remont i przebudowę, po którym od 15 czerwca roku 2015 zaczęła planowo obsługiwać połączenie Świnoujście – Ystad w miejsce promu Wawel, który rozpoczął obsługę połączenia Gdańsk – Nynäshamn. Obsługujący dotąd to połączenie prom MF Scandinavia w styczniu 2015 został sprzedany na wody Morza Śródziemnego greckiemu armatorowi Ventouris Ferries, a nowa nazwa jednostki to Rigel II[2].
Na przełomie marca-kwietnia 2018 na linii Gdańsk – Nynäshamn przewidywane jest wprowadzenie nowej jednostki o nazwie Nova Star, wybudowanej w 2011 r. w stoczni ST Marine w Singapurze[3].
Historia
edytujFirma została powołana do życia w dniu 31 stycznia 1976 Zarządzeniem nr 8 Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej. Decyzja ta była podyktowana wyłącznie względami politycznymi. Oficjalnym powodem powstania była strategia mająca na celu tzw. aktywizację gospodarczą Pomorza Środkowego. Siedziba firmy została wyznaczona w Kołobrzegu, a pierwszym dyrektorem został Jan Szymański. Zarządzeniem Nr 23 Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z dnia 8 marca 1977 firma zaczęła wykonywać usługi związane z obsługą promów, pasażerów i ładunków na przystaniach promowych w Gdańsku i Świnoujściu. W związku z tym 1 kwietnia 1977 roku nowo powstałe przedsiębiorstwo przejęło od PLO 4 promy pasażersko-samochodowe: MF Gryf (1962), MF Skandynawia, MF Wawel (1965) i MF Wilanów (1966). Zarząd Portu Gdańsk przekazał przystań promową w Gdańsku, a Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście przystań promową w Świnoujściu. Do pracy w PŻB przeszli marynarze z PLO oraz PŻM, dzięki temu utrzymano istniejącą już na rynku markę Polferries. 31 grudnia 1992 przekształcono Polską Żeglugę Bałtycką z przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną.
Od 1997 firma wprowadziła procedury Międzynarodowego Kodeksu Zarządzania Bezpieczną Eksploatacją Statków i Zapobieganiu Zanieczyszczeniom – tzw. ISM Code, oraz uzyskała certyfikat ISO 9002. Pełne wdrożenie ISM Code nastąpiło w 1998 roku. Rok 2001 był okresem gruntownej restrukturyzacji finansowej i organizacyjnej firmy – ze struktury przedsiębiorstwa wyłączono oba terminale promowe (w Świnoujściu i Gdańsku) oraz sprzedano nowoczesny prom HSC Boomerang.
Prywatyzacja
edytujOd jesieni 2009 Ministerstwo Skarbu Państwa próbuje sprzedać akcje przedsiębiorstwa. Początkowo bez wielkich efektów, w 2. połowie 2010 roku zaawansowane negocjacje prowadzone były z duńskim przedsiębiorstwem promowym DFDS. Przedstawiciel potencjalnego nabywcy mówi o 91–92 proc. pakiecie akcji[4].
W roku 2014 procedura prywatyzacyjna została wszczęta ponownie. O zakup akcji PŻB ubiegało się siedem firm[5]. Na początku 2015 roku Ministerstwo Skarbu skróciło listę firm, które mogłyby brać udział w procesach przetargowych w celu kupna przewoźnika. Swoją ofertę kupna złożyła również Żegluga Polska S.A. (spółka zależna Polskiej Żeglugi Morskiej), jednak nie została dopuszczona do rozmów. W kontekście działań prywatyzacji słychać głosy sprzeciwu związków zawodowych, które nie zgadzają się z obecnie prowadzoną polityką MSP[6]. 27 stycznia 2015 sprzeciw wobec planów sprzedaży PŻB zgłosił także Sejmik Województwa Zachodniopomorskiego[7]. 29 stycznia 2015 roku Ministerstwo Skarbu Państwa wydało oświadczenie w sprawie prywatyzacji PŻB. Dopuściło w nim możliwość powstrzymania prywatyzacji, jak również oświadczyło, że polskie firmy żeglugowe nie podtrzymały zainteresowania przejęciem PŻB.[8] Jednak w połowie lutego 2015 roku Polska Żegluga Morska zadeklarowała, że opracuje plan konsolidacji obu firm[9].
Promy
edytujW barwach PŻB pływały między innymi promy:
- MF Skandynawia – od 1977 do 1981
- MF Gryf (ex Hansa Express, Finndana) – od 1977 do 1980
- MF Wilanów (1966) – od 1977 do 1997
- MF Wawel (ex Gustav Vasa) – od 1977 do 1988
- MF Łańcut – od 1985 do 1994
- MF Silesia – od 1979 do 2005
- MF Rogalin – od 1978 do 2003
- MF Nieborów – od 1988 do 2002
- HSC Boomerang – od 1997 do 2001
- MF Pomerania – od 1978 do 2011
- MF Scandinavia – od 2003 do 2015 (zastąpiła prom Rogalin)
- MS Parsęta od 1990 do 1997
Linie promowe
edytuj- Gdańsk – Helsinki
- Gdańsk – Nynäshamn
- Gdańsk – Karlskrona
- Gdańsk – Oxelösund
- Gdańsk – Visby
- Helsinki – Visby
- Świnoujście – Kopenhaga (od 16 czerwca 1977)
- Świnoujście – Kopenhaga – Felixstowe
- Świnoujście – Kopenhaga – Travemünde
- Świnoujście – Malmö
- Świnoujście – Ystad
- Świnoujście – Ystad – Kopenhaga
- Travemünde – Gdańsk – Ryga
- Travemünde – Rønne
- Kołobrzeg - Nexø
Czartery
edytujŻegluga towarowa
edytujOprócz żeglugi promowej świadczyła ponadto usługi trampingowe bliskiego zasięgu oraz eksploatowała port w Kołobrzegu. Żeglugę towarową realizowały statki typu roro:
Oprócz dużych statków w przedsiębiorstwie istniała flotylla maleńkich tzw. kołmaxów (statków mogących zawijać do portu macierzystego armatora, tj. Kołobrzegu): Goplana, Krasnal, Nimfa, Świetlik, Rusałka, Hajnówka, Ruciane, Barlinek, Ina, Ner, Soła, Krutynia, Orla, Odra. Małe kabotażowce (tzw. paragrafowce) w Polsce obsługiwały m.in. następujące małe porty: Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Łeba.
Osiągnięcia
edytuj- 1997 otrzymanie certyfikatu zarządzania jakością ISO 9002
- do kwietnia 2003 przewieziono ponad 11 mln pasażerów od początku istnienia firmy
- 2003 Polferries otrzymuje nagrodę Bursztynowej Kaczki, przyznawaną przez Krajową Izbę Gospodarki Morskiej
- 17 maja 2004 w XIV Edycji Konkursu – Godło Promocyjne Teraz Polska w kategorii: promowe przewozy pasażerskie i ładunkowe
- w 2015 z połączenia Gdańsk – Nynäshamn skorzystało 115 tys. podróżnych[10].
Przypisy
edytuj- ↑ 24kurier.pl „Varsovia” już w Świnoujściu. Od soboty będzie obsługiwać linię promową do Ystad
- ↑ Już nie Scandinavia, GospodarkaMorska.pl, 26.01.2015 [dostęp 2015-01-27].
- ↑ Joanna Wiśniowska Na wiosnę nowy prom na linii Gdańsk-Nynaeshamn
- ↑ Duńczycy chcą kupić (prawie) całą PŻB. Gazeta.pl, 5.07.2010 [dostęp 31.01.2015].
- ↑ Aż siedem firm chce kupić Polską Żeglugę Bałtycką w Kołobrzegu, PortalMorski.pl, 14.12.2014 [dostęp 31.01.2015].
- ↑ Prywatyzacja PŻB. etransport.pl. [dostęp 2015-01-28].
- ↑ Sejmik murem za PŻB. 24Kurier.pl, 2015-01-27. [dostęp 2015-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)].
- ↑ Stanowisko Ministerstwa Skarbu Państwa w sprawie prywatyzacji PŻB, PortalMorski.pl, 29.01.2015 [dostęp 31.01.2015].
- ↑ Sprawa PŻB. Będzie plan konsolidacji polskich armatorów promowych?, Radio Szczecin, 16.02.2015 [dostęp 18.02.2015].
- ↑ Michał Jamroż: Prom wygrywa z samolotem. Coraz chętniej pływamy do Szwecji. trojmiasto.wyborcza.pl, 2016-01-28.
Bibliografia
edytuj- Jan Piwowoński, Flota spod Biało-Czerwonej, Warszawa, Wyd. Nasza Księgarnia, s. 205-210, 1989, ISBN 83-10-08902-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- ferry-site.dk – duńska strona o armatorach promowych (ang. • duń.)
- Edward Wiśniewski, Monografia Polskiej Żeglugi Bałtyckiej, Kołobrzeg 2021.