Peregryn Haczela, właśc. Jan Haczela (ur. 26 grudnia 1865 w Odrzykoniu, zm. 26 lipca 1942 w Stanisławowie) – polski franciszkanin konwentualny, prezbiter, doktor filozofii i teologii, prowincjał, zastępca ojca generała.

Peregryn Haczela
Jan Haczela
OFMConv.
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1865
Odrzykoń

Data i miejsce śmierci

26 lipca 1942
Stanisławów

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych

Prezbiterat

1890

Tablica upamiętniająca w kościele Stygmatów św. Franciszka w Warszawie

Życiorys

edytuj

Urodzony w rodzinie rolniczej. Do szkół uczęszczał w Krośnie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1890. Uzyskał doktorat z teologii i filozofii.

W 1899 został wybrany asystentem prowincjała prowincji galicyjskiej franciszkanów we Lwowie, o. Benignego Chmury[1]. W 1902 został wybrany kustoszem dla kustodii krakowskiej[2]. Od stycznia 1904 do 1905 był gwardianem klasztoru w Krakowie[3][4]. Od 1905 był prowincjał prowincji lwowskiej na terenie Galicji[5][6][7][8]. W 1908 został nowym postulatorem w sprawie kanonizacji bł. Kingi. W 1909 został wybrany w diecezji lwowskiej cenzorem książek treści religijnej[9]. W 1914 został pierwszym zastępcą (asystentem) generała. Pełnił także funkcję socjusza. W sierpniu 1924 po raz czwarty został wybrany prowincjałem[10].

W czasie misji, które głosił w Pabianicach, poruszył Rajmunda Kolbego (późniejszego świętego), tak że ten z bratem Franciszkiem Kolbe przedarł się przez kordon do zaboru austriackiego i zgłosił się do seminarium franciszkanów we Lwowie[11]. Tam o. Haczela przyjął Kolbego do seminarium, ale później wysłał na studia do Rzymu.

Pod koniec lat 30. przebywał klasztorze Franciszkanów w Jaśle[12].

W czasie II wojny światowej został aresztowany w Haliczu pod zarzutem ukrywania Żydów i zamordowany przez Niemców 26 lipca 1942 w Stanisławowie (albo w drodze z Halicza do Stanisławowa) wraz z br. Stefanem Kosiorkiem i o. Remigiuszem Wójcikiem.

Upamiętnienie

edytuj

Ojciec Peregryn Haczela został wymieniony na tablicach pamiątkowych, jednej pod nazwą Franciszkanie umęczeni w czasie wojny 1939–1945 w kościele franciszkanów Krakowie (w krużgankach) oraz na drugiej, pod nazwą Franciszkanie polscy oddali życie za Wiarę i Ojczyznę 1939–1945 w kościele Stygmatów św. Franciszka w Warszawie[13][14].

Przypisy

edytuj
  1. Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 132, s. 3, 13 czerwca 1899. 
  2. Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 153, s. 3, 6 lipca 1902. 
  3. Kronika. Z zakonu oo. Franciszkanów. „Dziennik Polski”. Nr 37, s. 2, 23 stycznia 1904. 
  4. Kronika. W obronie naszego przemysłu artystycznego. „Nowa Reforma”. Nr 106, s. 2, 10 maja 1905. 
  5. Kronika. „Gazeta Narodowa”. Nr 154, s. 2, 9 lipca 1905. 
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 483.
  7. Kronika. „Kurjer Lwowski”. Nr 2q3, s. 3, 14 stycznia 1907. 
  8. Trzeci Maja. „Kurjer Lwowski”. Nr 204, s. 1, 4 maja 1910. 
  9. Kronika. Wiadomości kościelne. „Gazeta Lwowska”. Nr 46, s. 3, 27 lutego 1909. 
  10. Kronika religijna. U nas. Nowy Prowincjał OO. Franciszkanów w Polsce. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 10, s. 211, 1924. 
  11. Jadwiga Treszkowa. Lwów w życiu błogosławionego Maksymiliana M. Kolbego. „Biuletyn”. Nr 21, s. 27, grudzień 1971. Koło Lwowian w Londynie. 
  12. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1937. Przemyśl: 1937, s. 187.
  13. Jan Peregryn Haczela. swzygmunt.knc.pl. [dostęp 2021-06-03].
  14. Tablica upamiętniająca OO. Franciszkanów. sowiniec.com.pl. [dostęp 2021-06-03].

Bibliografia

edytuj
  • Edward Eugeniusz Maciejewski, O. Peregryn Haczela OFMConv (1865-1942) [w:] W nurcie franciszkańskim, T. 15, Rocznik 2006
  • Ludwik Łach, Odrzykoński słownik biograficzny, część I: Odrzykoniacy w służbie Bożej, "Zeszyty Odrzykońskie", zeszyt 16, Odrzykoń 2009, s. 17-19 (z fotografią)