Okręgi specjalne w Tokio
Okręgi specjalne w Tokio (jap. 東京特別区 Tōkyō tokubetsu-ku, inaczej: 23 okręgi w Tokio 東京23区 Tōkyō nijūsan-ku; wspólny obszar okręgów Metropolii Tokio 東京都区部, Tōkyō-to kubu; w skrócie: okręgi (dzielnice) specjalne 特別区 tokubetsu-ku) – 23 jednostki terytorialne podziału administracyjnego, posiadające w znacznym stopniu autonomiczną władzę, stanowiące łącznie zasadniczą część stolicy Japonii, Tokio. Tak zorganizowany podział administracyjny dotyczy wyłącznie Tokio.
Ponadto, władzom metropolii tokijskiej (東京都 Tōkyō-to, inaczej: prefektura stołeczna, prefektura metropolitalna) podlega: 26 miast (市 shi), 5 miasteczek (町 machi) i 8 wiosek (村 mura), usytuowanych na obszarach: Tama[b] i Wysp Tokio[c]. Ze względu na gęstość zaludnienia, przyległe ośrodki miejskie i inne realia wspólnego obszaru 23 okręgów, pomiędzy władzami metropolitalnymi a okręgami istnieje unikalny system administracyjny, który różni się od typowych relacji między prefekturami a miastami[1][2][3].
Opis
edytujŁączna powierzchnia 23 okręgów wynosi 627,53 km²[4]. W 2020 r. mieszkało w nich 9 744 534 osoby, w 5 209 997 gospodarstwach domowych[5] (w 2010 r. 8 949 447 osób, w 4 547 435 gospodarstwach domowych)[6]. Okręgi mają od 10 km² do 62 km² powierzchni oraz od 66 tys. do 948 tys. ludności. Setagaya ma najwięcej ludności, zaś Ōta największą powierzchnię.
System
edytujWyjątkowość systemu okręgów polega na tym, że mimo posiadania autonomii lokalnej rady muszą bezkonfliktowo funkcjonować razem w jednym, wielkim obszarze Tokio. System ten równoważy potrzebę utrzymania jednolitej administracji i kontroli na całym obszarze przy jednoczesnym rozwiązywaniu codziennych spraw przez samorządy lokalne, które są bliżej mieszkańców. W 23 okręgach władze metropolitalne odpowiadają za część obowiązków administracyjnych „miasta”, takich jak: usługi wodociągowe i kanalizacyjne oraz straż pożarna. Władze lokalne okręgów mają natomiast autonomię w zakresie samodzielnego zajmowania się sprawami bliskimi życiu mieszkańców, takimi jak: opieka społeczna, edukacja i mieszkalnictwo[2].
System okręgów specjalnych przeszedł kilka reform. Dawniej były one usytuowane w metropolii tokijskiej jako lokalne jednostki publiczne, ale w celu zwiększenia ich niezależności i autonomii system został zreformowany, aby od 2000 roku zmienić je na podstawowe podmioty lokalne. Ponadto, powołana została oddzielna rada (Metropolitan-Ward Council) jako organ doradczy ds. komunikacji i koordynacji pomiędzy władzami metropolitalnymi a okręgami[2].
Dzięki temu systemowi rząd metropolitalny dokonuje korekt finansowych zarówno między sobą a okręgami, jak i między samymi okręgami. Władze metropolitalne i okręgi dzielą się odpowiedzialnością za prowadzenie spraw i administrację, a tym samym dzielą się także wpływami podatkowymi[2].
Podatki
edytujPodatki od osób prawnych, od aktywów trwałych oraz specjalny podatek od własności gruntów – które są podatkami komunalnymi – są pobierane przez rząd metropolitalny, ale stała część jest przydzielana rządom okręgowym. Korekta finansowa wśród 23 okręgów ma również na celu wyrównanie dysproporcji w dochodach fiskalnych poszczególnych okręgów w przypadku nierównego podziału środków. Kiedy podstawowa potrzeba fiskalna okręgu przewyższa jego podstawowe dochody fiskalne, różnica jest nadrabiana w formie alokacji od rządu metropolitalnego[2].
Lista okręgów specjalnych
edytuj| Nazwa | Powierzchnia (km²)[4] |
Ludność[5] | Kod[d] jednostki |
Mapa | Główne dzielnice | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Polska nazwa | Rōmaji | Kanji | |||||
| Adachi | Adachi-ku | 足立区 | 53,25 | 695 530 | 13121 | Ayase, Kitasenju, Takenotsuka | |
| Arakawa | Arakawa-ku | 荒川区 | 10,16 | 217 713 | 13118 | Arakawa, Machiya, Nippori, Minamisenju | |
| Bunkyō | Bunkyō-ku | 文京区 | 11,29 | 240 297 | 13105 | Hongō, Yayoi, Hakusan | |
| Chiyoda | Chiyoda-ku | 千代田区 | 11,66 | 66 758 | 13101 | Nagatachō, Kasumigaseki, Ōtemachi, Marunouchi, Akihabara, Yūrakuchō, Iidabashi, Kanda | |
| Chūō | Chūō-ku | 中央区 | 10,21 | 169 318 | 13102 | Nihonbashi, Kayabachō, Ginza, Tsukiji, Hatchōbori, Shinkawa, Tsukishima, Kachidoki, Tsukuda | |
| Edogawa | Edogawa-ku | 江戸川区 | 49,90 | 698 189 | 13123 | Kasai, Koiwa | |
| Itabashi | Itabashi-ku | 板橋区 | 32,22 | 584 403 | 13119 | Itabashi, Takashimadaira | |
| Katsushika | Katsushika-ku | 葛飾区 | 34,80 | 453 441 | 13122 | Tateishi, Aoto, Kameari, Shibamata | |
| Kita | Kita-ku | 北区 | 20,61 | 355 501 | 13117 | Akabane, Ōji, Tabata | |
| Kōtō | Kōtō-ku | 江東区 | 42,99 | 524 547 | 13108 | Kiba, Ariake, Kameido, Tōyōchō, Monzennakachō, Fukagawa, Kiyosumi, Shirakawa, Etchūjima, Sunamachi, Aomi | |
| Meguro | Meguro-ku | 目黒区 | 14,67 | 288 501 | 13110 | Meguro, Nakameguro, Jiyugaoka, Komaba, Aobadai | |
| Minato | Minato-ku | 港区 | 20,37 | 260 851 | 13103 | Odaiba, Shinbashi, Hamamatsuchō, Mita, Roppongi, Toranomon, Aoyama, Azabu, Akasaka | |
| Nakano | Nakano-ku | 中野区 | 15,59 | 345 089 | 13114 | Nakano | |
| Nerima | Nerima-ku | 練馬区 | 48,08 | 753 045 | 13120 | Nerima, Ōizumi, Hikarigaoka | |
| Ōta | Ōta-ku | 大田区 | 61,86 | 748 291 | 13111 | Ōmori, Kamata, Haneda, Den-en-chōfu | |
| Setagaya | Setagaya-ku | 世田谷区 | 58,05 | 948 147 | 13112 | Setagaya, Shimokitazawa, Kinuta, Karasuyama, Tamagawa | |
| Shibuya | Shibuya-ku | 渋谷区 | 15,11 | 244 067 | 13113 | Shibuya, Ebisu, Harajuku, Daikanyama, Hiroo | |
| Shinagawa | Shinagawa-ku | 品川区 | 22,84 | 422 795 | 13109 | Shinagawa, Gotanda, Ōsaki, Hatanodai, Ōimachi, Tennōzu | |
| Shinjuku | Shinjuku-ku | 新宿区 | 18,22 | 349 743 | 13104 | Shinjuku, Takadanobaba, Ōkubo, Kagurazaka, Ichigaya, Yotsuya, Sendagaya, Yoyogi | |
| Suginami | Suginami-ku | 杉並区 | 34,06 | 592 241 | 13115 | Kōenji, Asagaya, Ogikubo | |
| Sumida | Sumida-ku | 墨田区 | 13,77 | 272 190 | 13107 | Kinshichō, Morishita, Ryōgoku | |
| Taitō | Taitō-ku | 台東区 | 10,11 | 211 779 | 13106 | Ueno, Asakusa | |
| Toshima | Toshima-ku | 豊島区 | 13,01 | 302 098 | 13116 | Ikebukuro, Komagome, Senkawa, Sugamo | |
| okręgi specjalne w Tokio | Tōkyōto-kubu | 東京都区部 | 627,53 | 9 744 534 | 13100 | ||
| * W skład okręgów specjalnych Tokio wchodzą obszary, które nie wchodzą w skład żadnych dzielnic: obszar ujścia Arakawy (Arakawa kawaguchi-bu) o pow. 1,12 km², zewnętrzne składowisko odpadów Falochronu Centralnego (Chūō-bōhatei-sotogawa-umetate-chi) o pow. 1,22 km², nowe miejsce utylizacji odpadów morskich (Shin-kaimen-shobunjō) o pow. 2,36 km². | |||||||
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Siedziba władz Tokio jest kompleksem składającym się z trzech struktur. Wszystkie trzy są połączone przejściami dla pieszych. Budynek nr 1 jest najwyższy. Główna konstrukcja ma wysokość trzydziestu czterech pięter, ale jej bliźniacze wieże mają czterdzieści osiem pięter. Konstrukcja budynku nr 2 składa się z trzech połączonych wież o różnej wysokości, z których najwyższa ma trzydzieści cztery kondygnacje. Trzecim, półokrągłym budynkiem kompleksu jest siedziba Zgromadzenia, sala posiedzeń radnych. Ma osiem kondygnacji, znajduje się u podnóża budynku nr 1.
- ↑ Obszar Tama jest nazywany także: Tama-chiiki, Tama-chiku lub „miasta (26), miasteczka (3), wieś (1)”, ang. „cities, towns, village”. Był też kiedyś nazywany San-Tama (trzy Tama) ze względu na podział geograficzny na rejony: północny, zachodni i południowy.
- ↑ Wyspy Tokio (東京諸島 Tōkyō-shotō, ang. The Islands of Tokyo) → wyspy na Pacyfiku należące administracyjnie do metropolii tokijskiej, także Obszar Wysp Metropolii Tokio (東京都島嶼部 Tōkyō-to-tōshobu, ang. Insular Area of Tokyo Metropolis).
- ↑ Każda jednostka samorządu terytorialnego w Japonii posiada przypisany unikalny kod używany do przetwarzania statystycznego i używany w statystykach.
Przypisy
edytuj- ↑ 日本地図. Tokyo: Seibido Shuppan, 2018, s. 133. ISBN 978-4-415-11272-5.
- ↑ a b c d e The Structure of the Tokyo Metropolitan Government (TMG). Tokyo Metropolitan Government, 2018. [dostęp 2021-12-07]. (ang.).
- ↑ Municipalities within Tokyo. Tokyo Metropolitan Government. [dostęp 2021-12-07]. (ang.).
- ↑ a b Geospatial Information Authority of Japan 2021 ↓, s. 28.
- ↑ a b Statistics Bureau of Japan 2021 ↓.
- ↑ Statistics Bureau of Japan 2011 ↓, s. 24.
Bibliografia
edytuj- Geospatial Information Authority of Japan: 令和3年 全国都道府県市区町村別面積調 (1月1日時点) (Reiwa 3rd year Area adjustment by prefecture, city, ward, town, and village (As of January 1)). gsi.go.jp, 2021. [dostęp 2021-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (jap.).
- Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications: Preliminary Counts of the Population and Households. [w:] 2020 Population Census [on-line]. e-stat.go.jp Portal Site of Official Statistics of Japan, 2021. [dostęp 2021-10-05]. (ang.).
- 平成22年国勢調査 – 人口速報集計結果 (2010 Census - Population Bulletin Aggregation Results). e-stat.go.jp Portal Site of Official Statistics of Japan, 2011. [dostęp 2021-10-05]. (jap.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Prefektura Metropolii Tokio – Omówienie podziału administracyjnego Tokio. metro.tokyo.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-06)]. (ang.).