Oklahoma City
Oklahoma City – miasto w Stanach Zjednoczonych nad rzeką North Canadian, stolica stanu Oklahoma. W roku 2023, osiągnęło 702,8 tys. mieszkańców i jest 20. co do wielkości miastem Stanów Zjednoczonych[3]. Obszar metropolitalny obejmuje 1,5 mln mieszkańców[4].
| Stolica stanu | |||||
| |||||
| |||||
| Przydomek: OKC; The City; The 405 | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stan | |||||
| Hrabstwo | |||||
| Data założenia |
1889[1] | ||||
| Prawa miejskie |
1890[1] | ||||
| Kod statystyczny | |||||
| Burmistrz |
David Holt (R) | ||||
| Powierzchnia |
1607,8 km² | ||||
| Wysokość |
365 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
405 | ||||
| Kod pocztowy |
Lista kodów
73101-73132, 73134-73137, 73139-73157, 73159, 73160, 73162-73165, 73167, 73169-73170, 73172-73173, 73178-73179, 73184-73185, 73189-73190, 73194-73196
| ||||
| Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||||
Położenie na mapie Oklahomy  | |||||
 35°28′56″N 97°32′07″W/35,482222 -97,535278
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Ośrodek handlu i bankowości. Ważny węzeł kolejowy krzyżujących się linii z północy na południe i ze wschodu na zachód. Położone ok. 300 km na północ od aglomeracji Dallas–Fort Worth[5].
Do XXI wieku miasto było jednym z największych rynków bydła na świecie. Wiele firm nadal świadczy usługi i dostawy dla rolników, hodowców i kowbojów[6].
Historia
edytujZałożone 22 kwietnia 1889 dla białych osadników. Prawa miejskie uzyskało w 1890 r., a od 1910 r. jest stolicą stanu. Miasto rozwinęło się jako punkt dystrybucji zbóż i bydła[6].
W 1928 r. w pobliżu miasta odkryto i rozpoczęto eksploatację złóż ropy naftowej i gazu ziemnego.
19 kwietnia 1995 miał miejsce zamach terrorystyczny w Oklahoma City. Wybuchła wtedy wypełniona ropą i nawozem azotowym ciężarówka, niszcząc 9-piętrowy budynek federalny Alfreda P. Murraha. Śmierć poniosło 168 osób. Sprawcą zamachu był Timothy McVeigh, który 13 czerwca 1997 r. został skazany na śmierć[7].
3 maja 1999 przez miasto i okolice przeszło tornado o najwyższej w historii zanotowanej prędkości wiatru – 512 km/h. Zginęło wtedy 41 osób, a około 600 zostało rannych[8].
Demografia
edytuj
Rasy i pochodzenie
edytujWedług danych pięcioletnich z 2022 roku, 61,4% mieszkańców Oklahomy City stanowiła ludność biała (52,5% nie licząc Latynosów), 13,7% to czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 11,8% było rasy mieszanej, 4,5% to Azjaci, 3,4% to rdzenna ludność Ameryki i 0,13% pochodziło z wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 20,1% ludności miasta. 11,9% mieszkańców urodziło się poza granicami Stanów Zjednoczonych (w obszarze metropolitalnym – 8,1%)[9].
Do największych grup należą osoby pochodzenia meksykańskiego (16,1%), afroamerykańskiego, niemieckiego (9,9%), angielskiego (8,5%), irlandzkiego (7,7%) i „amerykańskiego” (5,4%). Mniejsze grupy obejmowały osoby pochodzenia szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (15,4 tys.), nieokreślonego europejskiego (14,7 tys.), wietnamskiego (13,3 tys.), włoskiego (11,2 tys.) i afrykańskiego lub arabskiego (11,1 tys.)[9].
Religia
edytuj
Jest drugą (po Birmingham, w stanie Alabama) najbardziej ewangelikalną metropolią, wśród amerykańskich metropolii liczących więcej jak 1 milion mieszkańców. W 2020 roku ponad 550 tys. (38,7%) osób w aglomeracji Oklahoma City jest członkami zarejestrowanych Kościołów ewangelikalnych, w większości baptystów i bezdenominacyjnych, ale także zielonoświątkowców, campbellitów, czy uświęceniowców[10]. Do innych większych społeczności należeli[11]:
- Kościół katolicki – 142 491 członków w 41 parafiach,
- protestanci głównego nurtu (w większości Zjednoczony Kościół Metodystyczny) – ponad 100 tys. członków,
- czarni protestanci – ponad 30 tys. członków (w większości baptyści),
- mormoni – ok. 20 tys. członków,
- świadkowie Jehowy – 9,7 tys. członków,
- muzułmanie – 8,9 tys. wyznawców,
- buddyści – 5,8 tys. wyznawców,
- hinduiści – 5,1 tys. wyznawców.
Gospodarka
edytujPrzemysł petrochemiczny, maszynowy, elektrotechniczny, lotniczy, samochodowy i włókienniczy[1].
Według amerykańskiego Biura Statystyki Pracy we wrześniu 2020 w regionie metropolitalnym Oklahoma City stopa bezrobocia wyniosła 4,9%. Była to najniższa stopa bezrobocia wśród amerykańskich metropolii liczących ponad milion mieszkańców[13].
W mieście funkcjonuje port lotniczy Will Rogers.
Oświata
edytujW mieście i na obrzeżach znajdują się:
- Oklahoma City University założony w 1904 r.
- University of Oklahoma w Norman
- University of Central Oklahoma w Edmond
- instytut techniki
- instytut medycyny
- wyższa szkoła medycyny
Atrakcje turystyczne
edytuj- zoo – najstarsze na południowym zachodzie Stanów Zjednoczonych,
- muzeum sztuki,
- Narodowe Muzeum Westernu i Cowboy (National Cowboy and Western Heritage Museum),
- Ogród Botaniczny Myriad,
- Centrum Alei Tornad.
Miasta partnerskie
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Oklahoma City, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-03].
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Oklahoma City city, Oklahoma [online], www.census.gov [dostęp 2024-11-13] (ang.).
- ↑ Jana Hayes, OKC retained its spot as America's 20th largest city, and just keeps growing. [online], The Oklahoman [dostęp 2024-11-13] (ang.).
- ↑ Census profile: Oklahoma City, OK Metro Area [online], Census Reporter [dostęp 2024-11-13] (ang.).
- ↑ Distance from Dallas to Oklahoma City (DFW – OKC) [online], Air Miles Calculator [dostęp 2024-06-22] (ang.).
- ↑ a b Oklahoma City, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-02] (ang.).
- ↑ Biofiles: Timothy McVeigh [online], www.historyguy.com [dostęp 2024-11-14].
- ↑ Wiało ponad 500 km/h, zrywało asfalt z drogi. Moore już raz przeżyło tornado.
- ↑ a b 2022: ACS 5-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02) [online], data.census.gov [dostęp 2024-11-13] (ang.).
- ↑ Rankings (QuickLists) [online], www.thearda.com [dostęp 2023-03-11].
- ↑ Congregational Membership [online], www.thearda.com [dostęp 2023-03-11].
- ↑ Greater Oklahoma City Economic Development [online], www.greateroklahomacity.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
- ↑ Oklahoma City Retail - OKC boasts the lowest unemployment rate in the U.S. [online], okcretail.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
- ↑ Our Cities - Sister Cities OKC Inc [online] [dostęp 2021-06-02] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Oklahoma City w bazie city-data.com (ang.)
- Oficjalna strona miasta
- U.S. Census Bureau (ang.)