Ogrody zoologiczne w Polsce

Ogrody zoologiczne w Polsce. Pierwszy polski ogród zoologiczny, mający charakter naukowo-dydaktyczny, założył w 1833 w Podhorodcach Stanisław Konstanty Pietruski[1].

Mapa z zaznaczonymi ogrodami zoologicznymi w Polsce zarejestrowanymi przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska
Ogród Zoologiczny we Wrocławiu - Afrykarium
Wybieg owiec kameruńskich w Starym Zoo w Poznaniu
Wejście do Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Łodzi
Ogród Zoologiczny w Warszawie - nosorożec pancerny
Zoo Zamość - pawilon kotowatych
Ogród Zoologiczny w Krakowie
Gołąbek diamentowy - Śląski Ogród Zoologiczny
Gdański Ogród Zoologiczny w Gdańsku

Historia

edytuj

Najstarszym ogrodem zoologicznym w Polsce jest Ogród Zoologiczny we Wrocławiu, otwarty 10 lipca 1865. Innym wiekowym ogrodem jest Ogród Zoologiczny w Poznaniu, założony w 1874, formalnie zarejestrowany w 1875[2][3].

Gdański Ogród Zoologiczny jest największą placówką tego typu w kraju. Zajmuje powierzchnię prawie 124 ha. Drugi pod względem wielkości ogród zoologiczny w Poznaniu (nowy), zajmuje powierzchnię około 121 ha.

W Polsce największą liczbę gatunków zwierząt posiada Ogród Zoologiczny we Wrocławiu, który pod tym względem znajduje się w pierwszej trójce na świecie[4].

Ideę ochrony gatunków poprzez działalność ogrodów zoologicznych na terenie Polski propagowali po II wojnie światowej Hanna i Antoni Gucwińscy, byli dyrektorzy wrocławskiego zoo, którzy na antenie telewizji polskiej prowadzili popularny program Z kamerą wśród zwierząt.

26 października 2014 we wrocławskim Zoo oddano do użytku zwiedzających kompleks prezentujący ekosystemy wodne pod nazwą Afrykarium, jest to pierwszy tego typu obiekt w Polsce[5]. 29 kwietnia 2022 w łódzkim Zoo otwarto inny kompleks zawierający słoniarnię, podwodny tunel i akwaria oraz wybiegi dla zagrożonych zwierząt pod nazwą Orientarium.[6]

Organizacje

edytuj

Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (EAZA) skupia najbardziej liczące się ogrody zoologiczne z całej Europy. W Polsce do EAZA należy 11 najlepszych ogrodów, spełniających normy i wymogi EAZA - w Poznaniu, Toruniu, Wrocławiu, Płocku, Warszawie, Opolu, Gdańsku, Łodzi, Krakowie, Zamościu i Chorzowie.

Rada Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów - Stowarzyszenie Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych i Akwariów powstało w 2000 roku i jest kontynuatorem nieformalnego Zarządu Ogrodów Zoologicznych utworzonego w 1981 roku. Członkami tego Stowarzyszenia są główne polskie ogrody zoologiczne, które wyznaczają kierunki rozwoju hodowli, wystawę i ochronę dzikich zwierząt[7].
W skład Rady wchodzą: Ogród Zoologiczny w Bydgoszczy, ZOO Charlotta, Śląski Ogród Zoologiczny, Gdański Ogród Zoologiczny, Akwarium Gdyńskie, Park Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie, Ogród Zoologiczny w Krakowie, Ogród zoologiczny Leśne Zacisze, Ogród zoologiczny w Lubinie, Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi, Ogród Zoologiczny w Opolu, Miejski Ogród Zoologiczny w Płocku, Ogród Zoobotaniczny w Toruniu, Ogród Zoologiczny w Warszawie, Ogród Zoologiczny we Wrocławiu, Ogród Zoologiczny w Zamościu.

Spis ogrodów

edytuj

Oficjalny wykaz ogrodów zoologicznych w Polsce wydany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (ułożony w porządku chronologicznym)[8]:

Członkowie EAZA

edytuj
nazwa rok założenia powierzchnia [ha] liczba zwierząt liczba gatunków
Ogród Zoologiczny we Wrocławiu 1865 33 10500 1132
Stare Zoo w Poznaniu 1874 4 2432 368
Ogród Zoologiczny w Opolu 1912[9] 30 1000 227
Ogród Zoologiczny w Zamościu 1918 14 2524 312
Ogród Zoologiczny w Warszawie 1926 39 3646 489
Ogród Zoologiczny w Krakowie 1929 17 1500 260
Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi 1938 17 3350 677
Ogród Zoologiczny w Płocku 1951 17 3665 319
Ogród Zoologiczny w Gdańsku 1954 124 1200 220
Śląski Ogród Zoologiczny w Chorzowie 1954 47 2681 312
Ogród Zoobotaniczny w Toruniu 1965 4 260 100
Nowe Zoo w Poznaniu 1974 121 2432 368

Pozostałe ogrody zoologiczne

edytuj

Na terenie Polski znajdują się setki zoo, zwierzyńców, mini-zoo czy też akwariów będących de facto nielicencjonowanymi, nielegalnymi ogrodami zoologicznymi.

Pozostałe placówki

edytuj

Nieistniejące ogrody zoologiczne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Maciej Iłowiecki: Dzieje nauki polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1981, s. 186. ISBN 83-223-1876-6.
  2. Ogród Zoologiczny. Urząd Miasta Poznania. [dostęp 2009-03-17]. (pol.).
  3. Historia. [dostęp 2009-03-17]. (pol.).
  4. Wielkie liczenie w zoo we Wrocławiu. Zobacz, ile zwierząt w nim mieszka
  5. Wrocławski Ogród Zoologiczny [online], skarbykultury.pl [dostęp 2016-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-26].
  6. Orientarium Zoo Łódź – zwierzęta, ceny, otwarcie [online] [dostęp 2022-08-25] (pol.).
  7. Keluaran SDY: Togel Sidney Pools, Data SDY Terlengkap, Pengeluaran SDY Hari Ini, Result SDY Tercepat [online], radazoo.org [dostęp 2024-05-16] (ang.).
  8. Wykaz ogrodów zoologicznych w Polsce - Ogrody botaniczne i zoologiczne - Ochrona przyrody - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [online], www.gdos.gov.pl [dostęp 2016-01-26].
  9. Powstał prywatny zwierzyniec, wykupiony w latach 30. XX wieku przez miasto, w: Artur Janowski. Z wizytą w Tierpark Bolko. „Nowa Trybuna Opolska”, s. 18-19, 2013-03-30. 
  10. Lew największą atrakcją zoo koło Wałbrzycha [online], gluszyca.naszemiasto.pl, 5 marca 2013 [dostęp 2016-02-03] (pol.).
  11. Dinozaury i ZOO w parku [online], wroclaw.tvp.pl [dostęp 2016-02-03].
  12. Zoo – Leśne Zacisze [online], www.lesne-zacisze.net [dostęp 2017-03-24] (pol.).
  13. Nie zobaczymy już zwierząt w Zoo Safari? [online], gorzowianin.com [dostęp 2018-09-11] (pol.).