Nowy Zamek w Żywcu
Nowy Zamek w Żywcu – klasycystyczny pałac znajdujący się w Żywcu.
nr rej. A-1241 10 kwietnia 1980 | |
Elewacja południowa pałacu w 2015 roku | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku |
pałac |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Kondygnacje |
2 |
Ukończenie budowy |
XIX w. |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Żywca | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego | |
49°41′14,7″N 19°12′02,6″E/49,687417 19,200722 |
Historia
edytujPałac został zaprojektowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany. W latach 1893–1895 powstało nowe skrzydło pokryte szklanym dachem, w którym urządzono sypialnie i pokoje gościnne. Kolejnej rozbudowy dokonano, gdy dobra żywieckie przejął po zmarłym wuju Karol Stefan. Wtedy to dobudowano pawilon na przedłużenie skrzydła południowego, w którym na piętrze mieściła się sala balowa, o wymiarach 10,5x18,0 m, tzw. lustrzana, ponieważ była wypełniona taflami lustrzanymi. Ostatniej rozbudowy dokonano w 1911, dobudowując trzyosiowy ryzalit z dwoma bocznymi balkonami, zwieńczony klasycznym tympanonem z herbem Habsburgów.
Urządzenie wnętrz powierzono artystom krakowskim: Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu. Arcyksiążę Karol Stefan był miłośnikiem sztuki, za jego sprawą powstał na zamku zbiór obrazów malarzy polskich i europejskich. Pracował dla niego m.in. Wojciech Kossak. Słynna była też kolekcja sreber o wadze około 500 kg zgromadzona na zamku, wywieziona w czasie wojny przez Niemców.
Po wojnie w pałacu została założona szkoła: Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych, technikum zajmujące czołowe miejsce wśród szkół średnich Powiatu Żywieckiego. Od września 2013 roku szkoła decyzją władz miasta została przeniesiona do Sporysza na ul. Grunwaldzką 9[1].
Po tym wydarzeniu rodzina Habsburgów wystąpiła z wnioskiem o zwrot majątku[2].
We wrześniu 2001 roku do zamku powróciła córka arcyksięcia Karola Olbrachta, księżna Maria Krystyna Altenburg, dla której urządzono mieszkanie w jednym ze skrzydeł dawnej rezydencji (w miejscu, gdzie w przeszłości znajdowała się kręgielnia). Księżna mieszkała tam do swojej śmierci w 2012 roku[3].
Pałac 25 lutego 1987 został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-486.[4]
Galeria
edytuj-
Elewacja zachodnia pałacu w 2006 roku
-
Elewacja zachodnia pałacu w 2011 roku
-
Tablica upamiętniająca pobyt Marii Krystyny, królowej Hiszpanii w 1907 roku
-
Latarnia pałacowa
-
Zegar słoneczny
-
Pałac przed 1911
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Historia Szkoły
- ↑ Habsburgowie nadal chcą odzyskać Nowy Zamek w Żywcu [online], Dziennikzachodni.pl [dostęp 2015-11-24] .
- ↑ PAP, Nie żyje Maria Krystyna Habsburg [online], wiadomosci.wp.pl, 2 października 2012 [dostęp 2012-10-02] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2011-11-12] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona