Narew (wieś)

• 1282 – pierwsza wzmianka o osadzie Narew
• 1421 – założenie wsi przez mieszczan bielskich jako osady portowej w okolicy istniejących wcześniej osad.
• 27 czerwca 1514 – nadane zostało prawo chełmińskie na mocy przywileju nadanego przez króla Zygmunta I i tym samym nadano prawa miejskie. Lokacją miał się zająć wojewoda połocki Olbracht Gasztołd.
• 1529 – Narew otrzymała od starosty bielskiego Olbrachta Gasztołda prawa miejskie na prawie magdeburskim. Miejscowość pełniła również rolę stacji postojowej przeznaczonej dla władców podróżujących między Koroną a Litwą. Miasto rozwijało się dynamicznie aż do końca XVII wieku.
• 1533 – wykupienie ziemi bielskiej wraz z Narwią przez królową Bonę od Olbrachta Gasztołda
• 1554 – w mieście przebywał król Zygmunt August
• 1555 – potwierdzenie przywilejów miejskich
• 1558 – w mieście przebywała z królewnami królowa Bona. (data do poprawy, Bona zmarła w 1557).
• 5 grudnia 1576 – potwierdzenie przywilejów przez króla Stefana Batorego. Miasto liczy 178 domów.
• 1580 – w mieście przebywał król Stefan Batory
• 1582 – w mieście ponownie przebywał król Stefan Batory
• 1616 – w mieście było 135 rzemieślników
• 1650 – wybudowanie trójczłonowego mostu na rzece Narew
• 1665 – odbudowanie jednego członu mostu na polecenie króla Jana Kazimierza
• XVII wiek – potop szwedzki i upadek miasta; do dziś nie odzyskało ono pierwotnego znaczenia
• 1767 – potwierdzenie przywilejów przez króla Stanisława Augusta
• XVIII wiek – zarządzenia Stanisława Augusta o ochronie Puszczy Białowieskiej – załamanie gospodarki miejskiej
• 1807–1915 – Narew jest pod zaborem rosyjskim
• 1934 – utrata praw miejskich
• 1939 – okupacja niemiecka, następnie radziecka
• 1941 – ponowna okupacja niemiecka; wymordowanie przez Niemców pod Waśkami 43 mieszkańców Narwi (31 lipca)
• wrzesień 1941 – utworzenie przez Niemców getta dla ludności żydowskiej^[7]. Przebywało w nim ok. 600 osób^[7]. Getto zostało zlikwidowane 2 listopada 1942, a jego mieszkańców wywieziono do getta w Bielsku Podlaskim^[7].
• 1944 – Narew zajmuje Armia Czerwona
• marzec 1945 – Narew zajmuje oddział V Brygady Wileńskiej AK pod dowództwem mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, starcia z NKWD, KBW, UB i MO.
• 1974 – spłonęła drewniana synagoga
• 1989 – rozpoczyna działalność firma Pronar

• Układ przestrzenny z XVI wieku, nr rej.:510 z 22 grudnia 1981
• Cmentarz prawosławny z XVIII wieku
• Drewniany parafialny kościół rzymskokatolicki pw. św. Stanisława bp. i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1775 r. przebudowa fasady 1853–1882, nr rej.: 334 z 18 lutego 1971
• Drewniana dzwonnica z 1772 roku, nr rej.:413 z 12 grudnia 1977
• Cmentarz rzymskokatolicki z XIX w., nr rej.: A-101 z 29 grudnia 1982
• Kaplica cmentarna rzymskokatolicka pw. św. Wincentego, murowana z lat 1840 – 1848
• Drewniana parafialna cerkiew prawosławna pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1882 roku, częściowo spalona w 1990, nr rej.:746 z 31 grudnia 1990
• Dom parafialny z pocz. XX w.
• Drewniana zabudowa z końca XIX i pocz. XX w.
• Kaplica cmentarna pw. MB Kazańskiej z 2001, murowana, zbudowana na wzór drewnianej świątyni pounickiej z 1726, przeniesionej na obecne miejsce ze starego cmentarza w 1993 i całkowicie zniszczonej przez pożar (podpalenie) w 2000
• Cmentarz żydowski z końca XIX w.

Rosyjski komitet statystyczny podawał, że Narew w 1857 roku zamieszkiwały 984 osoby. 533 osoby były wyznania prawosławnego, 309 rzymskokatolickiego, a tylko 152 mojżeszowego^[8]. Według spisu ludności z 30 września 1921 roku w Narwi zamieszkiwały 963 osoby w 174 domach, 568 osób podało narodowość polską, 51 – białoruską, 344 – żydowską^[9]. 307 osób było wyznania rzymskokatolickiego, 237 – wyznania prawosławnego, 419 – mojżeszowego^[9].

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

• Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
  • Parafia Podwyższenia Krzyża Pańskiego^[10]
• Kościół Rzymskokatolicki
  • Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika^[11]
• Kościół Chrześcijan Baptystów:
  • Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Narwi^[12]

W Narwi urodzili się dwaj biskupi Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego: arcybiskup Abel, ordynariusz diecezji lubelsko-chełmskiej i arcybiskup Jakub, ordynariusz diecezji białostocko-gdańskiej.

• Synagoga w Narwi
• Stara Synagoga w Narwi

• Dorota Michaluk, Z dziejów Narwi i okolic. W 480 rocznicę nadania prawa chełmińskiego 1514–1994, Białystok-Narew 1996.

• Strona gminy Narew
• Narew, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 909 .