Mitra wielkoksiążęca

Mitra wielkoksiążęca stanowiła najważniejsze insygnium władzy wielkich książąt litewskich; swoją symboliką prawdopodobnie nawiązywała do Giedymina. W okresie po unii z Polską (1385) i chrystianizacji kraju wyniesienia na tron wielkich książąt litewskich odbywały się w katedrze wileńskiej; polegały one na wręczeniu władcy miecza przez marszałka wielkiego litewskiego oraz włożeniu na jego głowę mitry wielkoksiążęcej przez biskupa wileńskiego^[3].

Wraz z wejściem w życie postanowień unii lubelskiej (1569) zniesiono oddzielne koronacje na wielkiego księcia litewskiego odbywające się w Wilnie, w ich miejsce wprowadzono jedną koronację w Krakowie – zarówno na króla Polski, jak i na wielkiego księcia litewskiego^[4]. Odtąd mitra wielkoksiążęca straciła na swym znaczeniu^[5].

•  
  Witenes
•  
  Olgierd Giedyminowicz
•  
  Zygmunt Kiejstutowicz
•  
  Witold
•  
  Witold
•  
  Święty Kazimierz

•  
  Herb Augustowa
•  
  Pogoń zwieńczona mitrą
•  
  Zwieńczenie kopuły wileńskiego kościoła św. Kazimierza
•  
  Gobelin zwieńczony mitrą wielkoksiążęcą
•  
  Litewska moneta z czasów Zygmunta Augusta: mitra nad Pogonią i Słupami Giedymina
•  
  Fragment mapy radziwiłłowskiej - mitra nad Wilnem
•  
  Zrekonstruowana mitra w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie
•  
  Mitra nad Pogonią na drzwiach kampusu Uniwersytetu Wileńskiego

• W Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza „ostatnim królem, co nosił kołpak witoldowy” (alternatywna nazwa mitry wielkoksiążęcej) nazywany jest Zygmunt August^[6].

• Hospodar