Miodunka miękkowłosa

Miodunka miękkowłosa (Pulmonaria mollis Wulfen ex Hornem.) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Występuje naturalnie na obszarze od Europy, przez Azję Środkową i Syberię po Czukotkę. Ponadto jest uprawiany jako roślina ozdobna[4].

Miodunka miękkowłosa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

miodunka

Gatunek

Miodunka miękkowłosa

Nazwa systematyczna
Pulmonaria mollis Wulfen ex Hornem.
Hort. Bot. Hafn. 1: 179 1813[3]
Synonimy
  • Anchusa cesatiana Fenzl
  • Nonea auriculata Boiss.
  • Pulmonaria auriculata (Boiss.) Halácsy
  • Pulmonaria media Host
  • Pulmonaria mollissima A.Kern.
  • Pulmonaria montana subsp. porciusii Gusul.[3]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Rośnie naturalnie na obszarze od Europy, przez Azję Środkową i Syberię po Czukotkę. W Europie jest spotykany w takich państwach jak Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Austria, Szwajcaria, Słowenia, Chorwacja, Serbia, Albania, Bułgaria, Rumunia, Mołdawia, Ukraina i Białoruś. W Rosji został zaobserwowany w europejskiej części kraju, na Kaukazie Północnym, w republikach Ałtaju, Tuwy i Jakucji, w obwodach czelabińskim, irkuckim, magadańskim, nowosybirskim, omskim i tiumeńskim oraz w regionie autonomicznym Czukotki. W Azji, oprócz wymienionych powyżej regionów Rosji, występuje także w Gruzji, Turkmenistanie, Uzbekistanie, Kazachstanie, Kirgistanie, Tadżykistanie, Mongolii oraz Chinach (w regionie autonomicznym Mongolia Wewnętrzna i prowincji Shanxi)[4]. W Polsce spotykany jest na południu na rozproszonych siedliskach[5].

Morfologia

edytuj
 
Pokrój
 
Kwiaty
Pokrój
Roślina wieloletnia dorastająca do 15–35 cm wysokości. Łodyga jest wzniesiona, silnie gruczołowato owłosiona[5][6].
Liście
Blaszka liściowa jest owłosiona. Liście odziomkowe mają podługowato-jajowaty kształt, ich nasada łagodnie zbiega po ogonku, mierzą 4–6 cm szerokości. Liście łodygowe są jajowato lancetowate[5][6].
Kwiaty
Zebrane w kwiatostany, lepkie w górnej części. Początkowo mają czerwoną barwę, lecz z czasem stają się niebieskofioletowe, mierzą 1,5–2 cm długości. Kielich ma 5 żyłek, jest gęsto pokryty gruczołowatymi, lepkimi, krótkimi włoskami[6].

Biologia i ekologia

edytuj

Rośnie na terenie w lasach górskich, mieszanych lasach liściastych i w zaroślach, na wysokości do 1900 m n.p.m.[5] W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Quercetalia pubescenti-petraeae[7]. Kwitnie od kwietnia do czerwca[6].

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[8].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-30] (ang.).
  3. a b Pulmonaria mollis Wulfen ex Hornem.. The Plant List. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  4. a b Taxon: Pulmonaria mollis Wulfen. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
  5. a b c d Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998, s. 154-155. ISBN 83-7129-756-4.
  6. a b c d T. Schauer, C. Caspari: Les Plantes par la couleur (7e édition). Paris: Guide Delachaux, 2015, s. 292. ISBN 978-2-603-02449-2. (fr.).
  7. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.