Méduse (1810)

Fregata La Méduse była efektem umowy zawartej w 11 marca 1807 roku, między państwem Francuskim a firmą stoczniową Michela Louisa Crucy(inne języki) z siedzibą w Paimbœuf (Loara Atlantycka). Okręt został zwodowany 1 lipca 1810 roku, wszedł do służby 26 września^[3].

W czasie wojen napoleońskich brała udział w późnych etapach kampanii na Mauritiusie w latach 1809–1811 oraz w napadach na Karaiby^[2].

W 17 czerwca 1816 roku, po restauracji Burbonów, z Île-d’Aix w Rochefort wyruszył konwój morski składający się z fregaty La Méduse, korwety Echo, brygu Argus oraz statku handlowago La Loire. Jego celem było przewiezienie francuskich urzędników i żołnierzy do portu Saint-Louis w dzisiejszym Senegalu, aby przywrócić francuską kontrolę nad kolonią, oddaną przez Brytyjczyków zgodnie z warunkami pierwszego pokoju w Paryskiego^[2][4].

Z powodu nieudolności kapitana Hugues Duroy de Chaumareys(inne języki) i niekompetencji oficerów, Méduse oddzieliła się od reszty konwoju i weszła na rafę 2 lipca 1816 w zatoce Arkin u wybrzeży dzisiejszej Mauretanii, osiadając na mieliźnie^[2].

Próby sprowadzenia okrętu z powrotem na głębsze wody spełzły na niczym. Rozbitkowie postanowili więc dopłynąć szalupami do oddalonego od wraku o ok. 60 km wybrzeża Afryki. 5 lipca zapadła decyzja o opuszczeniu okrętu. Większość z ok. 400 obecnych na pokładzie ludzi, w tym kapitan i gubernator Julien Schmaltz(inne języki), ewakuowało się sześcioma szalupami, jakimi dysponowali rozbitkowie, dla pozostałych ok. 151 osób których zabrakło miejsca, głównie żołnierzy, zbudowano prowizoryczną tratwę o wymiarach 20 × 7 m, która miała być holowana przez szalupy na wybrzeże. Siedemnaście osób postanowiło pozostać na pokładzie Méduse. Holowanie jednak okazało się niewydajne i łodzie wkrótce porzuciły tratwę i jej pasażerów na otwartych wodach, praktycznie bez zapasów żywności (jedynymi zapasami na tratwie były przemienione w papkę suchary oraz 6 beczek wina i 2 beczułki z wodą) i możliwości dotarcia na brzeg. Sytuacja rozbitków na pokładzie tratwy niemal od razu stała się dramatyczna, dziesiątki osób zostało zmytych do morza z powodu napotkanej szalejącej burzy, inni ginęli w ciągłych walkach wszczynanych przeciwko przełożonym (buntom sprzyjał duży zapas alkoholu, którym rozbitkowie ciągle się upijali). Kiedy wszelkie zapasy się wyczerpały, kilku rannych wyrzucono do morza, a niektórzy z ocalałych uciekli się do kanibalizmu. 17 lipca po trzynastu dniach dryfowania rozbitkowie zostali odnalezieni przez francuski bryg Argus, wchodzący w skład ich nieszczęsnej ekspedycji. Do tego czasu żywych na tratwie pozostało jedynie piętnastu ludzi, czterech z nich zmarło z wyczerpania wkrótce po ocaleniu^[2][4].

Szalupy z gubernatorem Schmaltzem oraz kapitanem de Chaumareys bez przeszkód dopłynęły na wybrzeże i po wyczerpującej wędrówce przez pustynię, dotarli do Saint-Louis. Z siedemnastu osób, które zdecydowały się pozostać na pokładzie Méduse, po niemal dwóch miesiącach, jakie upłynęły nim wrak został odnaleziony, przy życiu pozostała zaledwie trójka^[4].

Wieści o tragicznym losie rozbitków wrzasnęły ówczesną francuską opinią publiczną^[5]. Po powrocie do Francji kapitan de Chaumareys stanął przed sądem wojskowym, który skazał go na trzy lata więzienia^[6].

•  
  Chrzest równikowy na pokładzie Méduse w dniu 1 lipca 1816 r.
•  
  Plan Tratwy Meduzy w momencie jej opuszczenia
•  
  Opuszczenie wraku Méduse przez rozbitków
•  
  Bunt na Tratwie Meduzy
•  
  Replika Tratwa Meduzy na dziedzińcu Musée de la Marine w Rochefort.

W 1819 r. Théodore Géricault namalował obraz Tratwa Meduzy, ukazując na płótnie tragedie rozbitków^[7] .

Opisanym wydarzeniom poświęcony jest utwór pt. „Le Radeau de La Méduse“ francuskiego deathmetalowego zespołu Aephanemer, czwarty z kolei utwór albumu pt. „A Dream Of Wilderness“ wydanego w 2021 r. przez wytwórnię płytową Napalm Records^[8].

• Essex (1799)

• Emanuel Castellani: Wielkie muzea. Luwr. Warszawa: Wydawnictwo „HSP”, 2007. ISBN 978-83-60688-31-1. (pol.).

• Entertaining article on the events surrounding the Méduse's disastrous last voyage (ang.)