Ludność Wrocławia

Liczba ludności Wrocławia

edytuj
  • II poł X w. – 700–900 w ponad 100 domach [1]
  • X–XI w. – 2–2,5 tys.   [2][3] w ok. 400 domach[2]
  • XII/XIII w. – 5 000   [4][3]
  • XIV w. – 13–14 tys.   [4][3]
  • XIV w. – 14 000   [2][3]
  • 1318 – 13,2–14 tys.   [5]
  • 1327 – 12 000   [6][3][7]
  • 1329 – 15 950.   [5]
  • 1357 – 10 000   [8]
  • XIV/XV w. – ok. 21 000   w 850 domach [9]
  • 1439 – 19 000   [8]
  • XV w. – 23 000   [2][3] (w tym od ok. 700 do ok. 1 000 duchownych świeckich i zakonników oraz ok. 500 szlachty z rodzinami)[2]
  • 1526 – 22 000   [6][3][7]
  • 1550 – 21 650   [10][3]
  • 1555 – 35 400   [9]
  • 1579 – 29 000   [4][3]
  • 1640 – 22 500   [5][8]
  • 1675 – 30 000   [5]
  • 1700 – 40 000  
  • 1710 – 40 890   [7][9]
  • 1747 – 49 986   (według spisu w obrębie murów 33 466, na przedmieściach 16 520[5])
  • 1750 – 55 000  
  • 1756 – 54 774   (według spisu w obrębie murów 36 231, na przedmieściach 18 543[5])
  • 1763 – 42 114   (według spisu w obrębie murów 29 575, na przedmieściach 12 539; spadek po III wojnie śląskiej[5])
  • 1800 – 52 500   [8]
  • 1785 – 50 948   (według spisu w obrębie murów 36 905, na przedmieściach 14 253[5])
  • 1799 – 58 270   (według spisu w obrębie murów 44 218, na przedmieściach 14 052[5])
  • 1800 – 54 000  
  • 1808 – 64 500   [8]
  • 1811 – 62 504   [11]
  • 1819 – 78 135   [7][12]
  • 1828 – 84 645   [13],
  • 1834 – 91 401   [12]
  • 1842 – 100 000   [8]
  • 1849 – 110 702  
  • 1852 – 121 052   [7][12]
  • 1863 – 154 600   [8]
  • 1868 – 192 100   [8]
  • 1871 – 207 997   [12] (w tym 13 916 Żydów)[7]
  • 1875 – 239 050   [14]
  • 1880 – 272 912   [12][14] (w tym 17 445 Żydów)[7]
  • 1885 – 300 000   (z czego 173 000 deklarowało protestantyzm, 109 000 katolicyzm, a 18 000 judaizm[potrzebny przypis])
  • 1890 – 335 186   [7][12] (w tym 17 754 Żydów)[14]
  • 1895 – 373 200   [8]
  • 1897 – 398 000   [8]
  • 1899 – 413 000   [8]
  • 1900 – 422 709   [12][14] (w tym 19 743 Żydów)[7]
  • 1904 – 461 500   [8]
  • 1910 – 512 105   [7][14][15] (W 1905 r. w całej rejencji wrocławskiej mieszkało 1 773 869 osób, w tym 50 391 Polaków[15])
  • 1911 – 526 200   [8]
  • 1919 – 528 260  
  • 1924 – 555 900   [8]
  • 1925 – 557 139   [12] (w tym 23 240 Żydów)[7][14]
  • 1933 – 625 198   [12][8] (w tym 20 202 Żydów)[7][14]
  • 1939 – 629 565   [7][5]
  • 1945 maj – ok. 200 tys.   i ok. 2 tys. Polaków [16]
  • 1945 – 243 000   (ok. 200 tys. i ok. 43 tys. Polaków)[17][5]
  • 1946 – 170 656   (w tym 57 103 Polaków, z których 26 605 (47%) przybyło w ramach osadnictwa zorganizowanego, reszta indywidualnie (spis ludności)[18] oraz 20 534 Żydów[7])
  • 1948 – 295 796   (w tym ok. 2 100 Niemców). 50 865 osób było Polakami przesiedlonymi z Kresów Wschodnich (spis ludności na ziemiach odzyskanych)
  • 1950 – 308 925   (spis powszechny)
  • 1955 – 378 619  
  • 1960 – 430 522   (spis powszechny)
  • 1961 – 442 700  
  • 1962 – 451 600  
  • 1963 – 461 900  
  • 1964 – 469 400  
  • 1965 – 474 199  
  • 1966 – 480 600  
  • 1967 – 506 100  
  • 1968 – 512 200  
  • 1969 – 517 400  
  • 1970 – 526 000   (spis powszechny)
  • 1971 – 531 100  
  • 1972 – 541 600  
  • 1973 – 560 300  
  • 1974 – 568 928  
  • 1975 – 575 890  
  • 1976 – 584 500  
  • 1977 – 592 500  
  • 1978 – 597 700   (spis powszechny)
  • 1979 – 609 100  
  • 1980 – 617 687  
  • 1981 – 621 865  
  • 1982 – 627 068  
  • 1983 – 631 287  
  • 1984 – 635 955  
  • 1985 – 637 207  
  • 1986 – 639 998  
  • 1987 – 640 193  
  • 1988 – 639 138   (spis powszechny)
  • 1989 – 642 334  
  • 1990 – 643 218  
  • 1991 – 643 640  
  • 1992 – 640 663  
  • 1993 – 642 332  
  • 1994 – 642 917  
  • 1995 – 641 974  
  • 1996 – 640 600  
  • 1997 – 639 399  
  • 1998 – 637 877  
  • 1999 – 636 765  
  • 2000 – 633 857  
  • 2001 – 634 047  
  • 2002 – 639 150   (spis powszechny)
  • 2003 – 637 548  
  • 2004 – 636 268  
  • 2005 – 635 932  
  • 2006 – 634 630  
  • 2007 – 632 930  
  • 2008 – 632 162  
  • 2009 – 632 146  
  • 2010 – 632 996   (w tym mężczyźni 294 960, kobiety 338 036)[19]
  • 2011 – 630 131   [20]
  • 2011 – 631 235   [21]
  • 2012 – 631 188   [22]
  • 2013 – 632 067  
  • 2014 – 634 487  
  • 2015 – 635 759  
  • 2016 – 637 683  
  • 2017 – 638 600   [23]
  • 2018 – 640 648  
  • 2019 – 642 869  
  • 2020 – 643 782   [24]
  • 2021 – 672 929   [25]
  • 2022 – 673 923  

Największą liczebność populacji Wrocław odnotował w 2022 – według danych GUS na dzień 30 czerwca 673 923, wcześniej rekordowy był rok 2020 – 643 782, oraz rok 1991 – 643 640 mieszkańców[26]. Raport o stanie miasta szacował rzeczywistą liczbę mieszkańców w 2020 roku na około 837 tys. Estymatę wykonało Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK) na podstawie średniego zużycia wody na mieszkańca[27]. Według spisu powszechnego z roku 2021 liczba mieszkańców wynosiła 672 929 mieszkańców[25].

Ludność Wrocławia od początków XIX wieku

edytuj

Powierzchnia Wrocławia

edytuj
 
rozwój terytorialny Wrocławia
do 1261 [8][28][a] 0,60 km²
1261 [8] 1,20 km²
1327 [8] 1,60 km²
1640 [8] 1,63 km²
1768 [8] 3,50 km²
XV-XVIII wiek [b] 3,55 km²
1808 [29] 20,48 km²
1868 [8] 30,20 km²
1895 [8] 30,93 km²
1897 [8] 35,76 km²
1899 [8] 36,07 km²
1904 [8] 42,39 km²
1911 [8] 49,20 km²
1924 [8] 49,61 km²
1928 [8] 174,61 km²
1951 225,00 km²
1973 [c] 292,80 km²

Cudzoziemcy we Wrocławiu

edytuj

Szacunkowe dane wyliczone na podstawie statystyk liczby połączeń telefonicznych z zagranicą wskazują, że na całym Dolnym Śląsku przebywa ok. 300 tys. Ukraińców (w tym około 80 tys. w samym Wrocławiu). Dane z dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego wskazują, natomiast, że obywatele Ukrainy złożyli w 2018 r. do Wojewody Dolnośląskiego 14 160 wniosków pobyt czasowy (na 18 360 takich wniosków ogółem), a także 1101 wniosków o pobyt stały (na 1567 ogółem) oraz 122 wnioski o pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej (na 198 ogółem). Obywatele Ukrainy złożyli w 2018 roku łącznie 15 870 wniosków o zezwolenie na pracę (na 27 056 takich wniosków ogółem)[30][31].

Od czasów rosyjskiej agresji i wojny w Donbasie, czyli od około 2015 roku, liczba Ukraińców we Wrocławiu stale rosła i już w 2017 r. stanowili oni około 10% mieszkańców[32]. Odsetek ten wzrósł znacząco po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Według raportu Unii Metropolii Polskich w kwietniu 2022 Ukraińcy stanowili 23% mieszkańców Wrocławia[33]. W lipcu tego samego roku było to 28%[34].

  1. Bez Nowego Miasta.
  2. Według Encyklopedii Wrocławia obszar ograniczony zewnętrznymi fortyfikacjami wynosił 3,55 km², ale w tym samym źródle powierzchnia miasta wynosiła tylko 1,33 km²; prawdopodobnie liczba ta określa powierzchnię zurbanizowaną (bez fortyfikacji i fos, ale z uwzględnieniem Ostrowa Tumskiego).
  3. Od r. 1973 następowały już tylko minimalne korekty powierzchni miasta, nie większe niż kilka setnych kilometra kwadratowego, np. 1995 - 292,84 km², 2006 - 292,82 km².

Przypisy

edytuj
  1. Jan Drabina, Miasta śląskie w średniowieczu, s. 179,180, Śląsk, Katowice 1987.
  2. a b c d e Janina Gilewska-Dubois, Życie codzienne mieszczan wrocławskich w dobie średniowiecza, s. 101,102, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2000.
  3. a b c d e f g h i Barbara Kwiatkowska, Mieszkańcy średniowiecznego Wrocławia. Ocena warunków życia i stanu zdrowia w ujęciu antropologicznym, s. 6, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005.
  4. a b c Wacław Długoborski, Józef Gierowski, Karol Maleczyński, Dzieje Wrocławia do roku 1807, PWN, Warszawa 1958.
  5. a b c d e f g h i j k „Encyklopedia Wrocławia”, s. 464–465.
  6. a b Norman Davies, Roger Moorhouse, Mikrokosmos: portret miasta środkowoeuropejskiego: Vratislavia = Breslau = Wrocław, Znak, Kraków 2002.
  7. a b c d e f g h i j k l m n Wrocław - demografia. Wirtualny Sztetl. [dostęp 2013-12-19].
  8. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Dane na podstawie m.in. planu inż Knippinga z 1934 r.
  9. a b c Rafał Eysymontt, Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej s. 574, Via Nova, Wrocław 2009.
  10. Cezary Buśko, Mateusz Goliński, Michał Kaczmarek, Leszek Ziątkowski, Historia Wrocławia. Od pradziejów do końca czasów habsburskich, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001.
  11. retro|bib - Seite aus Meyers Konversationslexikon: Breslau (Industrie, Handel etc.; Wohlthätigkeits-, Bildungsanstalten) [online], www.retrobibliothek.de [dostęp 2017-11-25] (niem.).
  12. a b c d e f g h i Heinz Rogmann, Die Bevölkerungsentwicklung im preußlischen Osten in den letzten hundert Jahren, Volk und Reich Verlag, Berlin, 1937; s. 210–211, Tabela 7a.
  13. Karina Kowalska, Justyna Wasiak: Karl Heinrich Klingert. Ein Burger von Breslau. Muzeum Nurkowania, 2016, s. 18. ISBN 978-83-942616-2-7.
  14. a b c d e f g Stadt und Landkreis Breslau (poln. Wroclaw). Deutsche Verwaltungsgeschichte. [dostęp 2013-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-03)].
  15. a b S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna, Tom XVIII, s. 709. 1912. [dostęp 2011-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-19)].
  16. Według danych podanych przez ministra administracji publicznej w Rządzie Tymczasowym RP Edwarda Ochaba w wystąpieniu O akcji przesiedleńczej na ziemiach zachodnich na krajowej naradzie PPR 28 maja 1945 r. – Elżbieta Kaszuba, Między propagandą, a rzeczywistością. Polska ludność Wrocławia w latach 1945–1947, PWN, Warszawa-Wrocław 1997.
  17. Według szacunkowych spisów władz miejskich) – Jakub Tyszkiewicz, Od upadku festung Breslau do stalinowskiego Wrocławia, Warszawa-Wrocław 2000.
  18. Mikołaj Jakubiec, Akcja osadnicza we Wrocławiu w 1945 i na początku 1946 roku, [w:] Śląski Kwartalnik Historyczny „Sobótka”, nr 1-4/1964, s 279, Wrocław 1964.
  19. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2010 r. Stan w dniu 31 XII.. GUS. [dostęp 2011-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-05)].
  20. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. – wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.
  21. bilans 31.12.2011.
  22. bilans 31.12.2012.
  23. Liczba ludności Wrocławia. Stan na 31 XII 2018. Urząd Statystyczny we Wrocławiu. [dostęp 2018-08-25].
  24. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-12-05].
  25. a b P4182: Ludność w miejscowościach statystycznych (Narodowy Spis Powszechny 2021), Bank Danych Lokalnych, 19 września 2022 [dostęp 2022-09-20].
  26. GUS: Bank Danych Regionalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 31.12.1991.
  27. Magdalena Kozioł, Wrocław ma 200 tys. mieszkańców więcej. Co zmieniło się podczas pandemii? [online], Wyborcza Wrocław, 10 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-11], Cytat: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji wzięło pod uwagę średnie zużycie wody w gospodarstwach domowych (36 m sześć na osobę rocznie) i na tej podstawie oszacowało, że w 2020 roku żyło we Wrocławiu ok. 837 tys. osób. (pol.).
  28. Na mapie rozwoju terytorialnego Wrocławia z roku 1911 w opracowaniu M.Grügera powierzchnia najstarszej części miasta w obrębie wewnętrznych fortyfikacji wynosi niespełna 0,60 km², a Nowe Miasto – nieco ponad 0,14 km².
  29. Städteordnung po zburzeniu murów miejskich na polecenie Francuzów.
  30. Tomasz Sikora: Spór, polemika, dialog: Sytuacja Ukraińców na Dolnym Śląsku. Jak im się żyje, jak oceniają ich Polacy?. Polskie Radio, 2019-03-19. [dostęp 2019-11-04]. (pol.).
  31. Jarek Ratajczak: Coraz więcej cudzoziemców pracuje na Dolnym Śląsku. Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej sp. z o.o., 2018-06-18. [dostęp 2019-11-04]. (pol.).
  32. Błażej Organisty, Co dziesiąty mieszkaniec Wrocławia to Ukrainiec. Są tu bardziej niż mile widziani, „Gazetawroclawska.pl” [dostęp 2017-08-28] (pol.).
  33. Miejska gościnność: wielki wzrost, wyzwania i szanse - Raport o uchodźcach z Ukrainy w największych polskich miastach [online], metropolie.pl [dostęp 2022-11-30] (pol.).
  34. Co trzeci mieszkaniec Wrocławia to obywatel Ukrainy. W stolicy Dolnego Śląska mieszka już ćwierć miliona Ukraińców [online], Wrocławskie Fakty, 27 lipca 2022 [dostęp 2022-11-30] (pol.).

Bibliografia

edytuj