Litodora

rodzaj roślin

Litodora[4] (Lithodora) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia 3–5 gatunków[5] do ok. 7[6]. W węższym ujęciu część zaliczanych tu dawniej gatunków przenoszonych jest do rodzaju Glandora. Występują one w basenie Morza Śródziemnego[5], zwłaszcza w południowo-zachodniej części Europy (najdalej na północ sięgając północno-zachodniej Francji)[6].

Litodora
Ilustracja
Lithodora fruticosa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

ogórecznikowce

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

litodora

Nazwa systematyczna
Lithodora Grisebach
Spicil. Fl. Rumel. 2: 85. Jul 1844[3]
Typ nomenklatoryczny

L. fruticosa (Linnaeus) Grisebach[3]

Lithodora hispidula
Lithodora zahnii

Morfologia

edytuj
Pokrój
Byliny, czasem o krzaczastym pokroju i drewniejące u nasady (półkrzewy), osiągające do 40 cm wysokości lub więcej jeśli wspierają się na innych roślinach[6].
Liście
Skrętoległe, pojedyncze, owłosione i drobne[6].
Kwiaty
5-krotne, niebieskie, fioletowe lub białe, czasem początkowo różowe i z czasem niebieszczejące. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte u nasady w rurkę bez osklepek, ale czasem z włoskami w gardzieli. Pręciki równej długości, zwykle krótsze od rurki korony, ich nitki są bardzo krótkie, a pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka nie wystającą z rurki korony i krótszą od pręcików[6].
Owoce
Rozłupnie zwykle tylko z pojedynczą, gładką i białawą rozłupką[6].

Systematyka

edytuj

Rodzaj należy do plemienia Lithospermeae w podrodzinie Boraginoideae Arnott w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[7].

Wykaz gatunków[8]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
  3. a b Lithodora. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
  4. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 118. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 533, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 243. ISBN 0-333-74890-5.
  7. Genus: Lithodora Griseb.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
  8. Lithodora. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].