Lipiany (gmina)

gmina miejsko-wiejska w województwie zachodniopomorskim

Lipianygmina miejsko-wiejska w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie pyrzyckim. Siedzibą gminy jest miasto Lipiany.

Lipiany
gmina miejsko-wiejska
Ilustracja
Ratusz w Lipianach
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

pyrzycki

TERC

2412033

Burmistrz

Bartłomiej Królikowski

Powierzchnia

94,62 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


5832[1]

• gęstość

61,6 os./km²

Urbanizacja

67,1%

Nr kierunkowy

91

Tablice rejestracyjne

ZPY

Adres urzędu:
pl. Wolności 1
74-240 Lipiany
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Lipiany
Liczba sołectw

12

Liczba miejscowości

16[2]

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
53°00′11″N 14°58′10″E/53,003056 14,969444
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Według danych z 31 grudnia 2016 gmina liczyła 5970 mieszkańców[3]. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 gminę zamieszkiwało 5934 osób[4]. Na 114 gmin w województwie, gmina Lipiany zajmuje 65. miejsce pod względem ludności, a 98. pod względem powierzchni.

Do 31 grudnia 1998 należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Położenie

edytuj

Gmina znajduje się w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w południowej części powiatu pyrzyckiego.

Sąsiednie gminy:

Demografia

edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[5]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 6058 100 3077 50,8 2981 49,2
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
64 32,5 31,5

Gmina stanowi 13,0% powierzchni powiatu, a zamieszkuje ją 15,1% ludności powiatu.

  • Piramida wieku mieszkańców gminy Lipiany w 2014[6].


 

Przyroda i turystyka

edytuj

Gmina leży na Pojezierzu Myśliborskim. Miasto Lipiany leży w otoczeniu 3 dużych jezior: Chłop, Wądół i Będzin oraz kilku mniejszych. Na jeziorze Jasnym utworzony został wodno-florystyczny rezerwat przyrody. Tereny leśne zajmują 14% powierzchni gminy, a użytki rolne 67%.

Komunikacja

edytuj

Przez gminę Lipiany biegnie droga krajowa nr 3 łącząca miasto Lipiany z Pyrzycami (17 km) w kierunku Szczecina i z wsią Renice (7 km, skrzyżowanie z drogą krajową nr 26) w kierunku Gorzowa Wielkopolskiego oraz droga wojewódzka nr 154 do Barlinka (19 km).

Lipiany uzyskały połączenie kolejowe w 1882, po wybudowaniu linii StargardKostrzyn. W 1999 zamknięto odcinek z Kostrzyna do Myśliborza, rok później przez Lipiany do Pyrzyc, a w 2003 r. pozostały fragment do Stargardu.

W gminie czynny jest 1 urząd pocztowy: Lipiany (nr 74-240).

Zabytki

edytuj

Zabytkami w gminie są[7]:

Lipiany
  • Brama Pyrzycka przy ul. Jedności Narodowej
  • Fragmenty murów obronnych
  • Ratusz klasycystyczny z XVIII w. na Placu Wolności
  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XII w., rozbudowany w XIX w.
  • Brama Myśliborska przy ul. Mostowej
  • Dąb „Pokoju” (Piwowarów) – pomnik przyrody na Placu Wolności
  • Fontanna przy północno-wschodniej elewacji ratusza
zespoły pałacowo-parkowe
parki dworskie

Administracja i samorząd

edytuj

W 2016 wykonane wydatki budżetu gminy Lipiany wynosiły 18,7 mln zł, a dochody budżetu 19,1 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 wynosiły 11 mln zł, co stanowiło 57,9% poziomu dochodów[8].

Miejscowości

edytuj
Miasto
Lipiany (miasto od początku XIV wieku)
Miejscowości sołeckie
Batowo, Derczewko, Dębiec, Jedlice, Krasne, Miedzyn, Mielęcinek, Nowice, Osetna, Połczyno, Skrzynka i Wołczyn[9]
Pozostałe miejscowości
Będzin, Brzostowo, Czajczyn, Dołżyn, Dzieżno, Głębokie, Jarzębnik, Józefin, Łasiczyn, Łosiniec, Małcz, Mielnik, Mierzawy, Mironów, Mokronos, Piaśnik, Przywodzie, Sokolniki, Sulino, Świerszczyki, Wądół, Wielice, Wojnowice, Żarnowo.

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Gmina Lipiany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. GUS. Rejestr TERYT. Miejscowości podstawowe.
  3. Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 30 maja 2017, ISSN 2451-2087.
  4. Gmina Lipiany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  5. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  6. Gmina Lipiany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024. s. 92.
  8. Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].
  9. Strona gminy, sołectwa.

Linki zewnętrzne

edytuj