Lipówka (rejon rohatyński)

Lipówka
Липівка
	; Kościół w Firlejowie (ok. 1938)
	Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	iwanofrankiwski
Rejon	rohatyński
Powierzchnia	11,985 km²
Wysokość	263 m n.p.m.
Populacja (2001); • liczba ludności; • gęstość	; 829; 69,17 os./km²
Nr kierunkowy	+380 03435
Kod pocztowy	77020
	Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego Lipówka
	Położenie na mapie Ukrainy Lipówka
	49°31′N 24°34′E/49,516667 24,566667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lipówka (ukr. Липівка, Łypiwka, do 1946 Firlejów, Фірлеїв) – wieś na Ukrainie w rejonie rohatyńskim obwodu iwanofrankowskiego, nad Gniłą Lipą. Liczy 829 mieszkańców.

Historia

Wieś znana od 1430 r. Przed rokiem 1570, zanim otrzymała magdeburskie prawa miejskie, nosiła nazwę Maciejów (Матіїв). W 1573 r. erygowano tu parafię rzymskokatolicką z fundacji Mikołaja Narajowskiego, sędziego ziemi lwowskiej.

Przed 1914 właścicielem był Franciszek Biesiadecki, a w 1937 ukazała się monografia wsi pt. Dzieje Firejowa, której autorem był ks. Stanisław Szatko^[1].

Za czasów II Rzeczypospolitej Firlejów był miasteczkiem i siedzibą gminy Firlejów. (ustawa scaleniowa, do 1934), a następnie miejscowością w gminie Rohatyn w powiecie rohatyńskim w województwie stanisławowskim^[2]. W 1921 roku liczył 1210 mieszkańców^[3].

15 i 16 lutego 1944 r. w czasie dwóch kolejnych napadów nacjonalistów ukraińskich z OUN – UPA na wieś zginęło 80 Polaków^[4].

Kościół św. Stanisława, Biskupa i Męczennika

Murowany, jednonawowy, z wieżą, zbudowany w 1576 r. na miejscu starego kościoła, zniszczonego w pierwszej połowie tegoż stulecia. Konsekrowany przez abp. Jana Dymitra Solikowskiego. Trzykrotnie niszczony i odbudowywany. Przebudowany w latach 60. i 70. XVIII w., ponownie konsekrowany przez abp. Wacława Sierakowskiego w 1774 r. W czasie II wojny światowej poważnie uszkodzony, zdewastowany i zamieniony na spichlerz w 1945 r., przywrócony do kultu w 1991 r.

Osoby związane z Lipówką

Benedykt Chmielowski (1700–1763 w Firlejowie) – polski ksiądz katolicki, kanonik kijowski, pisarz dewocyjny, autor Nowych Aten, pierwszej polskiej encyklopedii, wieloletni proboszcz Firlejowa.
ks. Jan Strzelbicki (zm. w maju 1889) – duchowny katolicki, dziekan narajowski^[5].

Urodzeni w miejscowości

Stepan Kaczała (1816–1888) – ukraiński działacz społeczny i polityczny, ksiądz greckokatolicki, pisarz.
Michał Wiszniewski (1794–1865) – polski filozof, psycholog oraz historyk literatury.

Zobacz też

miejscowości w Polsce o nazwie Lipówka
osada Firlejów w powiecie krakowskim.

Przypisy

↑ Ks. Stanisław Szatko. Dzieje Firejowa. „Wschód”. Nr 77, s. 10, 10 marca 1938.
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 663
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – T. XIV – Województwo Stanisławowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.
↑ HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 392-393, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
↑ Kronika. Zmarli. „Kurjer Lwowski”. 150, s. 2, 31 maja 1889.

Bibliografia

Antoni Schneider. Adwokacie. w: Encyklopedya do Krajoznawstwa Galicyi. T. 1. Lwów : Drukarnia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1871, s. 13-14.

Linki zewnętrzne

Firlejów z ''Józefowem'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 391 .

[1] Ks. Stanisław Szatko. Dzieje Firejowa. „Wschód”. Nr 77, s. 10, 10 marca 1938.

[2] Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 663

[skorowidz-3] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – T. XIV – Województwo Stanisławowskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.

[4] HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 392-393, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .

[5] Kronika. Zmarli. „Kurjer Lwowski”. 150, s. 2, 31 maja 1889.

[1]