Les Engagés
Zaangażowani (fr. Les Engagés, LE) – belgijska, frankofońska partia polityczna o profilu chadeckim, działająca na terenie Walonii. Uczestniczy w rządach na szczeblu krajowym, wspólnoty francuskiej i Regionu Walońskiego. Powstała w 1972, do 2002 funkcjonowała pod nazwą Partia Społeczno-Chrześcijańska (fr. Parti social chrétien, PSC), następnie do 2022 działała pod nazwą Centrum Demokratyczno-Humanistyczne (fr. Centre démocrate humaniste, cdH).
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
LE |
| Lider | |
| Data założenia |
1968 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujHistoria PSC sięga czasów PSC-CVP, belgijskiego ugrupowania chrześcijańsko-demokratycznego, powstałego po II wojnie światowej jako sukcesora bloku katolickiego. W partii doszło do rozłamu na tle kwestii językowych. Podział na dwa odrębne ugrupowania został zapoczątkowany w 1968[1], zakończył się ostatecznie w 1972. Działacze francuskojęzyczni kontynuowali działalność w ramach Partii Chrześcijańsko-Społecznej, a niderlandzkojęzyczni prowadzili ją w ramach Chrześcijańskiej Partii Ludowej.
PSC wchodziła w skład belgijskich rządów do czasu porażki w wyborach w 1999, po których nowy gabinet (pierwszy od 1958 bez udziału ugrupowań chadeckich) sformował liberał Guy Verhofstadt. Partia w 2002 dokonała wewnętrznej reorganizacji, w ramach której zmieniono również nazwę na Centrum Demokratyczno-Humanistyczne. Po wyborach 2003 nadal pozostała w opozycji, rok później powróciła do władzy w regionie.
W wyborach w 2007 uzyskała 10 mandatów w Izbie Reprezentantów. Od 2008 ponownie uczestniczyła w koalicjach rządowych na szczeblu centralnym. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2010 partia uzyskała podobne wyniki, zdobywając tym razem 9 miejsc w Izbie Reprezentantów i 2 w Senacie[2][3]. W 2011 partia weszła do koalicji rządowej popierającej rząd, na czele którego stanął waloński socjalista Elio Di Rupo, w 2014 przeszła do opozycji wobec nowego gabinetu. Pięć lat później walońscy chadecy odnotowali najsłabszy wynik w historii w wyborach krajowych[4].
W 2022 po raz kolejny doszło do zmiany nazwy partii[5]. W 2024 partia pod nowym szyldem zdobyła 14 mandatów w Izbie Reprezentantów[6] (najwięcej od ponad 30 lat).
We wspólnocie niemieckojęzycznej jej siostrzanym ugrupowaniem jest Partia Chrześcijańsko-Społeczna.
Wyniki wyborcze
edytujWybory do Izby Reprezentantów[4]:
- 1981: 7,2% głosów, 18 mandatów
- 1985: 8,0% głosów, 20 mandatów
- 1987: 8,0% głosów, 19 mandatów
- 1991: 7,7% głosów, 18 mandatów
- 1995: 7,7% głosów, 12 mandatów
- 1999: 5,9% głosów, 10 mandatów
- 2003: 5,5% głosów, 8 mandatów
- 2007: 6,1% głosów, 10 mandatów
- 2010: 5,6% głosów, 9 mandatów
- 2014: 5,0% głosów, 9 mandatów
- 2019: 3,7% głosów, 5 mandatów
- 2024: 6,8% głosów, 14 mandatów[6]
Przewodniczący
edytuj- 1968–1972: Léon Servais
- 1972–1972: Léon Remacle (p.o.)
- 1972–1976: Charles-Ferdinand Nothomb
- 1976–1977: Georges Gramme (p.o.)
- 1977–1979: Charles-Ferdinand Nothomb
- 1979–1979: Charles Hanin (p.o.)
- 1979–1981: Paul Vanden Boeynants
- 1981–1996: Gérard Deprez
- 1996–1998: Charles-Ferdinand Nothomb
- 1998–1999: Philippe Maystadt
- 1999–2011: Joëlle Milquet
- 2011–2019: Benoît Lutgen[1]
- od 2019: Maxime Prévot
Przypisy
edytuj- ↑ a b Leaders of Belgium. zarate.eu. [dostęp 2024-06-12]. (ang.).
- ↑ Resultaat Kamer van Volksvertegenwoordigers 13 juni 2010. electionresults.belgium.be. [dostęp 2024-06-12]. (niderl.).
- ↑ Resultaat Senaat 13 juni 2010. electionresults.belgium.be. [dostęp 2024-06-12]. (niderl.).
- ↑ a b Parties and Elections in Europe: Belgium. parties-and-elections.eu. [dostęp 2024-06-12]. (ang.).
- ↑ Le parti CDH change de nom et s’appelle désormais „Les Engagés”. rtl.be, 12 marca 2022. [dostęp 2024-06-12]. (fr.).
- ↑ a b Verkiezingen 9 juni 2024: Resultaten in cijfers. elections2024.belgium.be. [dostęp 2024-06-12]. (niderl.).