Leo Rosten

Urodził się w rodzinie żydowskiej, mówiącej w języku jidysz. W wieku 3 lat wraz z rodziną wyemigrował do Chicago, gdzie jego rodzice otworzyli sklep. Wychowywał się w dzielnicy robotniczej w środowisku amerykańskich Żydów^[2]. Ukończył studia licencjackie oraz obronił doktorat na University of Chicago, następnie kontynuował naukę w London School of Economics^[3]. W latach 1929–1933 uczył języka angielskiego w szkole wieczorowej^[2]. Podczas II wojny światowej pracował jako zastępca dyrektora w Biurze Informacji Wojennej oraz jako asystent Lowella Melletta(inne języki), po II wojnie światowej zaś był zaangażowany w tworzenie działu nauk społecznych w RAND Corporation^[4].

W latach 1949–1971 współpracował z nowojorską redakcją magazynu „Look(inne języki)”^[2]. Wykładał nauki polityczne^[3] na uniwersytetach: Columbia, Yale i w New School of Social Research w Nowym Jorku.

Był autorem scenariuszy do filmów takich jak m.in.: Poprzez noc (1941), The Conspirators (1944), |W matni (1946) i Double Dynamite (1951)^[2]. Ekranizacja jego książki Captain Newman, M.D. pt. Kapitan Newman (1963) była wielokrotnie nominowana do nagród filmowych, w tym trzykrotnie do Oscara w kategoriach: najlepszy aktor drugoplanowy (Bobby Darin), najlepszy scenariusz adaptowany (Richard L. Breen, Phoebe Ephron, Henry Ephron), najlepszy montaż dźwięku(inne języki) (Waldon O. Watson), czterokrotnie do Złotych Globów w kategoriach: najlepszy film dramatyczny, najlepszy aktor pierwszoplanowy w filmie dramatycznym (Gregory Peck), najlepszy aktor drugoplanowy (Bobby Darin), najlepszy film promujący międzynarodowe porozumienie i jednokrotnie do Nagrody Gildii Amerykańskich Scenarzystów(inne języki) w kategorii najlepszy scenariusz dramatyczny (Richard L. Breen, Phoebe Ephron, Henry Ephron)^[5].

Syn Samuela Rostena i Idy z domu Freundlich^[6]. Mąż Priscilli Ann Mead (zm. 1959) – siostry antropolog Margaret Mead. Para miała dwie córki i syna. Jego drugą żoną była Gertrude Zimmerman^[2]. Jego wnuczką jest pisarka Carrie Rosten^[7].

Był przyjacielem ekonomistów, Miltona i Rose Friedmanów^[8].

Zmarł w swoim domu na Manhattanie^[9].

Publicystyka Rostena obejmowała liczne artykuły dla Look, dotyczące kwestii politycznych i społecznych. Miała ona za jego życia wielu czytelników wśród amerykańskich polityków, literatów i artystów, od których otrzymywał listy, do ich autorów należeli m.in.: Allan Bloom, Ray Bradbury, William F. Buckley Jr., Norman Cousins(inne języki), John Kenneth Galbraith, Cary Grant, J. Edgar Hoover, Henry Kissinger, Groucho Marx, Bill Moyers(inne języki), Richard Nixon, Gregory Peck, Arthur Schlesinger Jr. i Thornton Wilder^[3].

Jego twórczość obejmowała wiele gatunków, w tym m.in. powieści, leksykony, scenariusze, powieści, dramaty, biografie i eseje^[3]. Popularność przyniosły mu także m.in. humorystyczne leksykony The Joys of Yiddish (1968) i The Joys of Yinglish (1989). Redagował również A Guide to the Religions of America (1955), Religions in America (1963) i A Guide to the Religions of America: Ferment and Faith in an Age of Crisis (1975)^[2].

Do jego publikacji należą m.in.:

Podczas Wielkiego Kryzysu, Rosten miał problem ze znalezieniem pracy związanej z jego wykształceniem, w związku z tym zajął się nauczaniem imigrantów języka angielskiego w szkole wieczorowej. Zainspirowało go to napisania jego najpopularniejszej książki jego autorstwa The Education of H*Y*M*A*N K*A*P*L*A*N(inne języki) (1937)^[10], opublikowanej pod pseudonimem Leonard Q. Ross. Ta humorystyczna powieść oraz jej kontynuacje opowiadały o przygodach Hymana Kaplana – Żyda, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie próbował przystosować się do nowej rzeczywistości. Jego postać była wzorowana na jednym z uczniów Rostena ze szkoły wieczorowej^[11]. Do publikacji z cyklu o Hymanie Kaplanie należą:

• Opowiadania (The New Yorker, 1936–1939; jako Leonard Q. Ross)^[12]
• The Education of H*Y*M*A*N K*A*P*L*A*N(inne języki) (Harcourt, Brace, 1937; jako Leonard Q. Ross)
• The Return of H*Y*M*A*N K*A*P*L*A*N (Harper, 1959)
• O K*A*P*L*A*N! My K*A*P*L*A*N! (New York: Harper & Row, 1976, ISBN 978-0-06-013676-5)

W 1968 opublikował The Joys of Yiddish(inne języki) – leksykon jidyszyzmów, które wdarły się do języka angielskiego, w tym m.in. do idiomów, epitetów i żartów^[9]. Według językoznawcy, Sola Steinmetza(inne języki), Rosten, dzięki ukazywaniu Żydów, żydowskiego poczucia humoru oraz używaniu jidysz w swoich publikacjach, przyczyniał się do odczuwania dumy przez amerykańskich Żydów ze swojego pochodzenia oraz do wprowadzenia do języka potocznego wielu jidyszyzmów, takich jak m.in. chutzpah (pol. hucpa(inne języki)), mensch, nosh i shlep^[6].

• 1954: Nagroda specjalna George Polk Award(inne języki) za artykuł „Is Fear Destroying Freedom?”^[13]