Leniec alpejski
Leniec alpejski (Thesium alpinum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny sandałowcowatych (Santalaceae). Występuje na Kaukazie i w górach Europy. W Polsce w Karpatach i Sudetach oraz w południowej części kraju. Półpasożyt pobierający ssawkami wodę z solami mineralnymi od innych roślin. Gatunek rzadki.
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd |
Santalanae |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
leniec alpejski |
Nazwa systematyczna | |
Thesium alpinum L. Sp. Pl. 1: 207. 1753 |
Morfologia
edytuj- Łodyga
- Naga i przeważnie krzaczasta, o wysokości do 30 cm. Pod ziemią zdrewniałe kłącze i cienkie rozłogi.
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe, liście równowąskie, 1–3-nerwowe, nagie.
- Kwiaty
- Wyrastają w górnej części łodygi w jednostronnych przeważnie gronach, w kątach kilkakrotnie dłuższych od nich podsadek. Ponadto przy każdym kwiatku występują jeszcze dwa podkwiatki. Kwiaty są białozielonkawe, 4 lub 5-krotne. Ząbki lejkowatego okwiatu po przekwitnięciu zaginają się do środka.
- Owoc
- Kulisty lub elipsoidalny, podłużnie żeberkowany orzeszek.
Biologia i ekologia
edytujBylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do lipca. Siedlisko: murawy naskalne, piargi, hale. Występuje po piętro alpejskie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku zespołów (All.) Seslerion tatrae i zespołu roślinności (Ass.) Carici sempervirentum-Festucetum[3].
Zagrożenia i ochrona
edytujW opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski jest umieszczona w grupie gatunków wymierających, krytycznie zagrożonych (kategoria zagrożenia |E|)[4]. Gatunek objęty ścisłą ochroną.
Przypisy
edytuj- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-10] (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- BioLib: 40424
- EUNIS: 182434
- FloraWeb: 5913
- GBIF: 8005654
- identyfikator iNaturalist: 485810
- IPNI: 780697-1
- NCBI: 705353
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2514671
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:780697-1
- Tela Botanica: 67792
- identyfikator Tropicos: 28500006
- CoL: 56F9B