Legion Żydowski (hebr. ‏הַגְּדוּדִים הַעִבְרִיים‎, Ha-Gdudim ha-Iwrijim) był nazwą dla pięciu batalionów żydowskich ochotników utworzonych przez Armię Brytyjską. Bataliony nosiły kolejną numerację od 38. do 42. Batalionu Królewskich Fizylierów.

Legion Żydowski
הגדודים הַעִבְרִיים
Ilustracja
Symbol Legionu
Historia
Państwo

 Wielka Brytania

Sformowanie

23 sierpnia 1917, Egipt

Rozformowanie

grudzień 1918

Tradycje
Rodowód

Korpus Mułów Syjonu

Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Formacja

British Army

Rodzaj wojsk

piechota

Skład

pięć batalionów

Wprowadzenie

edytuj
   
Ze’ew Żabotyński i Josef Trumpeldor w mundurach.

W grudniu 1914 Ze’ew Żabotyński i Josef Trumpeldor przedstawili projekt utworzenia żydowskiej jednostki wojskowej, która uczestniczyłaby po stronie Brytyjskiej Armii w wyzwoleniu Palestyny spod panowania Imperium Osmańskiego.

Pierwotna formacja wojskowa powstała w marcu 1915 i nosiła nazwę Korpus Mulników Syjonu (Zion Mule Corps). Była to pomocnicza jednostka transportowa korzystająca z mułów. Powstała ona w Egipcie i składała się z 500 żydowskich ochotników, którzy zostali wydaleni przez Turków z Palestyny. Wzięli oni udział w walkach na półwyspie Gallipoli. Przez cały czas ci żydowscy ochotnicy opowiadali się za syjonistyczną ideą utworzenia żydowskiego państwa w Palestynie. Gdy w 1916 roku Brytyjczycy ewakuowali wojska z Gallipoli, żydowski korpus został rozwiązany, a żołnierze ewakuowani do Wielkiej Brytanii, gdzie stali się zalążkiem Legionu Żydowskiego.

Decyzja o powstaniu Legionu

edytuj

18 lipca 1917 Lord Edmond James de Rothschild przedstawił pierwszemu sekretarzowi brytyjskiego rządu Lordowi Arthurowi Balfour propozycję utworzenia żydowskich oddziałów wojskowych do walki z Turkami w Palestynie. 23 sierpnia rząd Wielkiej Brytanii zgodził się na utworzenie pierwszych żydowskich batalionów.

Utworzenie Legionu

edytuj
  • Jako pierwszy został sformowany 38. batalion Royal Fusiliers. Rekrutacja i szkolenie ochotników rozpoczęło się 20 stycznia 1918 w Plymouth w Wielkiej Brytanii. 5 lutego opuścili Anglię i w marcu przybyli do Egiptu. 11 czerwca oficjalnie weszli w skład 31 Brygady, 10 Dywizji. 25 lipca wyłączona z Brygady i przyłączona do Anzac Mounted Division (dywizja piechoty, używająca koni do szybkiego przemieszczania się, złożona z jednostek z Australii, Nowej Zelandii i innych) na terenie Palestyny.
  • 39. batalion Royal Fusiliers został sformowany 21 stycznia 1918 w Plymouth. W kwietniu opuścił Anglię i przybył do Egiptu. We wrześniu został włączony do Anzac Mounted Division.

Żołnierze tych dwóch batalionów w większości pochodzili z Wielkiej Brytanii, Rosji, Stanów Zjednoczonych i Kanady. Byli to wszyscy żydowscy ochotnicy.

  • 40. batalion Royal Fusiliers został sformowany 21 stycznia 1918 w Plymouth. W lipcu wypłynął z Anglii do Egiptu, gdzie od sierpnia dołączył do 38. i 39. batalionu. W skład tego batalionu weszło 92 tureckich Żydów, którzy trafili do niewoli i uzyskali zezwolenie na werbunek.

W styczniu 1918 w Plymouth zaczęto także formowanie 41. i 42. batalionu Royal Fusiliers, które w późniejszym czasie przerzucono do Egiptu. Ogółem w żydowskich batalionach w Palestynie walczyło ponad 5 tys. żołnierzy.

Działania bojowe

edytuj
 
Żołnierze Legionu Żydowskiego przy Murze Zachodnim w Jerozolimie – 1917 rok.

38. batalion uczestniczył w czerwcu 1918 roku w walkach na północ od Jerozolimy, tracąc 20 ludzi. 40. batalion wszedł do walki w Samarii i w okolicach Nablusu stoczył bitwę z Turkami. Później razem z 39. batalionem bronił strategicznych pozycji w dolinie Jordanu. W połowie września żydowskie bataliony uczestniczyły w bitwie pod Megiddo, w której odniesiono decydujące zwycięstwo nad Turkami.

Powojenne losy

edytuj

Zaraz po zakończeniu I wojny światowej, w listopadzie i grudniu 1918 władze brytyjskie zwolniły prawie wszystkich żydowskich ochotników. Część z nich powróciła do swoich państw, jednak niektórzy osiedlili się w Palestynie, przyczyniając się do wzmocnienia możliwości obronnych żydowskich osad. Brytyjczycy pozostawili jedynie 38. batalion Royal Fusiliers, który dalej istniał pod nazwą First Judeans. Jego żołnierze posiadali czapki z charakterystyczną odznaką: menora z hebrajskim słowem „Kadima” u podstawy.

Byli żołnierze Legionu Żydowskiego wzięli aktywny udział w obronie osad żydowskich podczas arabskich zamieszek w 1920 i 1921 roku.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • John H. Patterson With the Judeans in the Palestine campaign. London: Hutchinson & Co. 1922.
  • Valdimir Jabotinsky The story of the Jewish Legion. New York: Bernard Ackerman, 1945. ASIN B0007DE88U
  • Roman Freulich Soldiers in Judea;: Stories and vignettes of the Jewish Legion. Herzl Press, 1965. ASIN B0007EN0GK
  • Elias Gilner Fighting dreamers; a history of the Jewish Legion in World War One: With a glimpse at other Jewish fighting groups of the period. 1968. ASIN B0006BT7KM
  • Elias Gilner War and Hope. A History of the Jewish Legion. New York; Herzl Press: 1969. ASIN B0006C2O2E
  • Oscar Kraines The soldiers of Zion: The Jewish Legion, 1915-1921. 1985. ASIN B0006YWX5U
  • R.J. Marrion „The Jewish Legion,” 39th (service) battalion, Royal Fusiliers (City of London Regiment), 1918–1919. 1987. ASIN B000719GOS
  • Martin Watts, The Jewish Legion and the First World War, New York, N.Y.: Palgrave Macmillan, 2004, ISBN 1-4039-3921-7, OCLC 55105397.

Linki zewnętrzne

edytuj