Kultura w Gdańsku
Gdańsk jest jednym z największych ośrodków kulturalnych w północnej Polsce. Działa tu kilka teatrów, opera, filharmonia, siedem kin i szereg innych instytucji kultury. Gdańsk bezskutecznie ubiegał się o uzyskanie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 roku.
Festiwale i imprezy cykliczne
edytuj- teatralne: Festiwal Wybrzeże Sztuki, Gdański Festiwal Tańca, Festiwal Szekspirowski, Ogólnopolski Festiwal Sztuk Autorskich i Adaptacji – Windowisko, Festiwal Monodramu Monoblok, Spotkania Trójmiejskich Teatrów Niezależnych (organizowane przez Windę Gdańskiego Archipelagu Kultury);
- muzyki poważnej: Gdański Festiwal Muzyczny, Muzyczne Lato (w tym między innymi: Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Oliwie, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej Chóralnej i Kameralnej), Gdański Festiwal Carillonowy, Mozartiana, Solidarity of Arts, Międzynarodowy Bałtycki Konkurs Pianistyczny, Gdańska Jesień Pianistyczna, Festiwal Gdańscy Pianiści Miastu, Gdańskie Dni Wokalistyki Musica Vocale, Wrzeszczańskie Dni Muzyki Organowej;
- muzyki dawnej: Muzyka w Zabytkach Starego Gdańska (cykl koncertów w ramach Muzycznego Lata), Festiwal Goldbergowski, Festiwal Actus Humanus, cykl Cappella Angelica – Muzyka Aniołów Mariackich, Festiwal EUROPA+/-1700;
- muzyki współczesnej: Dni Muzyki Nowej, Festiwal NeoArte – Spektrum Muzyki Nowej;
- muzyki jazzowej: Gdańskie Noce Jazsowe, Festiwal Jazz Jantar;
- muzyki świata i muzyki folkowej: Siesta Festival, Festiwal Kultur Świata – Okno Na Świat;
- muzyki alternatywnej i niezależnej: Soundrive Fest (impreza międzynarodowa, jedyny tego typu festiwal na Pomorzu), Space Fest;
- piosenki poetyckiej i poezji śpiewanej: Łagodne Spotkania Muzyczne;
- sztuk wizualnych: Festiwal Malarstwa Monumentalnego Monumental Art (zob. też mural), Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wizualnej Alternativa, Festiwal Narracje – Instalacje i Interwencje w Przestrzeni Publicznej;
- literackie i sztuk pokrewnych: Krakowski Salon Poezji w Gdańsku (cyklicznie kilka razy w roku), Europejski Poeta Wolności, Bałtyckie Spotkania Ilustratorów, Blog Forum Gdańsk (konkurs i konferencja dla blogerów);
- inne dziedziny sztuki lub interdyscyplinarne: All About Freedom Festival (skupia się na przestrzeniach wolności w sztuce), Międzynarodowy Festiwal Grassomania (inspirowany twórczością Güntera Grassa), Metropolia jest Okey (kilkudniowa impreza prezentująca artystów trójmiejskich – muzyka popularna i alternatywna, literatura popularna oraz teatr tańca), Festiwal Akcept;
- filmowe: Festiwal Filmów i Form Jednominutowych – The One Minutes; EuroShorts – Europejski Festiwal Fabuły, Dokumentu i Reklamy;
- imprezy masowe i plenerowe: Streetwaves (dwa dni eventów artystycznych realizowanych w przestrzeni miejskiej), Jarmark św. Dominika, Festiwal Teatrów Ulicznych Feta, Międzynarodowy Festiwal Gdańsk Dźwiga Muzę (muzyka popularna i warsztaty tańca), Wehikuł Czasu na Twierdzy Wisłoujście (rekonstrukcje historyczne);
- popularnonaukowe: Święto Gdańskiej Nauki – urodziny Jana Heweliusza, Bałtycki Festiwal Nauki, Europejska Noc Naukowców, Festiwal Temperatury im. Daniela Gabriela Fahrenheita;
- wybranych kultur i mniejszości: Bałtyckie Dni Kultury Żydowskiej, Festiwal Kultury Żydowskiej Zbliżenia, Dni Kultury Prawosławnej, Festiwal Wilno w Gdańsku, Dzień Jedności Kaszubów, Biografie Gdańskie – Dni Mniejszości Narodowych;
- muzealne: Noc Muzeów.
Dla turystów ważna jest możliwość zwiedzania muzeów, które dokumentują burzliwą przeszłość miasta.
- Muzeum Gdańska
- Muzeum Narodowe w Gdańsku
- Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku
- Muzeum Archeologiczne w Gdańsku
- Wystawa Drogi do Wolności
- Latarnia Morska Gdańsk Nowy Port
- Izba Pamięci Wincentego Pola w Gdańsku Sobieszewie
- Kuźnia Wodna w Oliwie
- Twierdza Gdańsk
- Muzeum Pedagogiczne
- Muzeum Diecezjalne
- Muzeum Stoczni Gdańskiej ul. Doki 1
Kina
edytuj- multipleksy
- Multikino (10 sal)
- Kinoplex (8 sal)
- Cinema City Krewetka (8 sal)
- Cinema 3D
- kina kameralne
- Kino Helikon
- Kino Kameralne
- Kino Neptun
- Kino Żak
- Teatr Wybrzeże – przez wiele lat jedna z narodowych scen dramatycznych (organizuje też Festiwal Wybrzeże Sztuki)
- Gdański Teatr Szekspirowski (zob. też Fundacja Theatrum Gedanense, organizuje też Festiwal Szekspirowski)
- scena teatralna klubu ŻAK (organizuje też Gdański Festiwal Tańca)
- Miejski Teatr Miniatura (teatr lalkowy)
- Gdański Festiwal Impro – Podaj Wiosło (festiwal teatru improwizowanego)
- Ogólnopolski Festiwal Sztuk Autorskich i Adaptacji – Windowisko (organizowany przez „Windę” Gdańskiego Archipelagu Kultury)
- Ogólnopolski Festiwal Teatralny MOST (festiwal teatrów amatorskich)
- Wojewódzki Konkurs Amatorskich Zespołów Teatralnych Szkół Podstawowych (impreza dla dzieci)
- Teatr w Blokowisku (scena działa od połowy 2008 roku w ramach „Plamy” – Gdańskiego Archipelagu Kultury, organizuje też Festiwal Monodramu Monoblok, rezydentem sceny jest Teatr Zielony Wiatrak)
- Teatr Leśny (scena letnia)
- Teatralna Scena Alternatora (w tym Maybe Theather Company) – instytucja działająca w ramach Akademickiego Centrum Kultury Uniwersytetu Gdańskiego
- Scena Teatralna NOT (impresariat)
- Teatr Wybrzeżak – stowarzyszenie edukacyjno-teatralne (obecnie w zawieszeniu – od 1995 roku sekcja edukacji Teatru Wybrzeże, rozwiązane w 2008 roku)
- inicjatywy prywatne (w tym stowarzyszenia edukacyjne)
- Teatr Qfer (głównie teatr lalkowy)
- Stowarzyszenie Teatralne „Ingenium” (stowarzyszenie edukacyjne dla dzieci)
Teatr tańca
edytujW Gdańsku działa kilkanaście grup artystycznych zajmujących się teatrem tańca[2][3] w tym m.in.
- Teatr Dada von Bzdülöw (przy Teatrze Wybrzeże)
- Bałtycki Teatr Tańca (przy Operze Bałtyckiej)
- Teatr Amareya (przy klubie „Winda” – Gdańskiego Archipelagu Kultury)
- Teatr Tańca i Muzyki Kino Variatino
- Dzikistyl Company
- Teatr Cynada
Kultura muzyczna w Gdańsku
edytujFilharmonie i opery
edytujInne instytucje i projekty
edytuj- Cappella Gedanensis – zespół muzyki dawnej
- SILVA RERUM arte – zespół instrumentów historycznych
- Bałtycka Filharmonia Młodych – projekt Fundacji Sinfonia Artistica Juvenilia dla młodych muzyków w wieku od 15 do 28 lat
- ECEKON – Europejskie Centrum Edukacji Kulturalnej Osób
- Orkiestra Vita Activa
Chóry
edytujGdańsk to również ważny ośrodek chóralny z bogatą przeszłością, w którym działa kilka grup, w tym między innymi:
- Polski Chór Kameralny – Schola Cantorum Gedanensis
- Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego
- Chór Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku
- Chór Politechniki Gdańskiej
- Chór Music Everywhere (dawniej Chór Sceny Muzycznej Gdańsk)[4]
- Gdański Chór Nauczycielski
- Chór Kameralny 441 Hz
- Chór Mieszczan Gdańskich
- Katolickie Stowarzyszenie Śpiewacze i Muzyczne im. Księdza Profesora Józefa Orszulika w Gdańsku
Publiczna edukacja muzyczna
edytuj- Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego
- Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Henryka Wieniawskiego w Gdańsku-Oruni
Edukacja artystyczna
edytujPubliczna
edytuj- Akademia Sztuk Pięknych
- Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa w Gdańsku-Wrzeszczu
Prywatna
edytuj- Gdańska Szkoła Artystyczna (dawniej Teatr Znak – Europejski Ośrodek Integracji Twórczej)
Galerie
edytujW Gdańsku działa kilkanaście publicznych i prywatnych galerii sztuki[5].
- Gdańska Galeria Miejska
- Gdańska Galeria Miejska 1 – ul. Piwna
- Gdańska Galeria Miejska 2 – ul. Powroźnicza
- Gdańska Galeria Güntera Grassa – ul. Szeroka, ul. Grobla 1
- Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
- Galeria Wyspa (zob. też: Instytut Sztuki Wyspa)
Biblioteki
edytuj- Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku – 0,73 mln jednostek bibliotecznych (2011), około 30 filii na terenie Gdańska w tym filia Biblioteka Manhattan. Zarejestrowani czytelnicy biblioteki mogą otrzymać Kartę do Kultury, która uprawnia do zniżek w wielu instytucjach kultury działających w Gdańsku i w jego okolicach[6]. Corocznie, pod hasłem Przystanek Książka, biblioteka organizuje obchody Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich (w tym tramwaj literacki)
- Biblioteka Gdańska PAN – 0,8 mln jednostek bibliotecznych
- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Gdańsku – 0,54 mln jednostek bibliotecznych
- biblioteki uczelniane w tym m.in.
- Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego – 1,3 mln woluminów (stan na 31.12.2008)
- Biblioteka Główna Politechniki Gdańskiej – 1,2 mln jednostek bibliotecznych
- Biblioteka Główna Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego – ponad 0,6 mln jednostek bibliotecznych (stan na 31.12.2009)
Inne ważniejsze instytucje kulturalne
edytuj- Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku
- Klub Żak
- Gdański Archipelag Kultury
- Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku (organizuje m.in. festiwal i konkurs Europejski Poeta Wolności)
- Pałac Młodzieży w Gdańsku
- Hevelianum
Inne imprezy kulturalne organizowane w Gdańsku
edytujObecnie organizowane:
- Święto Miasta
- Gdańskie Widowisko Nocy Świętojańskiej (muzyczna impreza plenerowa)
- Święto Pieroga
- Parada Niepodległości
dawniej organizowano też m.in.:
Cykliczne wyróżnienia dla artystów
edytuj- Sztorm Roku;
- Splendor Gedanensis – nagrody za wybitne zasługi dla Gdańska w dziedzinie twórczości artystycznej, popularyzacji kultury oraz w dziedzinie mecenatu kultury;
- Nagroda Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury (dla artystów do 35. roku życia);
- Neptun – od 2006 roku przyznawany polskim i zagranicznym twórcom kultury, którzy pozostawili trwały ślad w historii Gdańska lub promują wartości szczególnie cenione w Gdańsku;
- Pomorskie Nagrody Artystyczne – wyróżnienie przyznawane za osiągnięcia w dziedzinie kultury na obszarze województwa pomorskiego;
- Nagroda Teatralna Marszałka Województwa Pomorskiego.
Budżety wybranych instytucji kulturalnych
edytujInstytucja | Dotacje do budżetu (w mln zł) |
---|---|
Opera Bałtycka | 14,1 |
Muzeum Historyczne Miasta Gdańska | 9,7 |
Teatr Wybrzeże w Gdańsku | 8,5 |
Gdański Archipelag Kultury | 7,0 |
Instytut Kultury Miejskiej | 3,8 |
CSW Łaźnia | 3,8 |
Miejski Teatr „Miniatura” | 2,5 |
Gdański Teatr Szekspirowski | 1,6 |
Gdańska Galeria Miejska | 1,5 |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Gdańskie teatry [online], teatralny.pl [dostęp 2016-04-24] .
- ↑ Serwis DanceDesk. Nadbałtyckie Centrum Kultury. [dostęp 2013-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (pol.).
- ↑ Gdańsk (strony oficjalne). Urząd Miasta Gdańska. [dostęp 2013-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (pol.).
- ↑ Chór Sceny Muzycznej Gdańsk. [dostęp 2021-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-03)].
- ↑ Gdańsk (strony oficjalne). Urząd Miasta Gdańska. [dostęp 2013-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-12)]. (pol.).
- ↑ Karta do kultury. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku. [dostęp 2013-10-06]. (pol.).
- ↑ Sprawdziliśmy budżety trójmiejskich teatrów. Co nas czeka w 2013 roku?. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
- ↑ Mniej pieniędzy na kulturę w tym roku. Znamy budżety kulturalne miast. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Pomorze Kultury (teatr)
- Kulturalny Przegląd Tygodnia (wszystkie odcinki wideo dostępne po wybraniu opcji w boksie Cykliczne Programy). pomorska.tv. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-22)].