Krzesław Kurozwęcki

kanclerz wielki koronny, biskup kujawski

Krzesław Kurozwęcki herbu Poraj (ur. 1440 – zm. 5 kwietnia 1503) – biskup kujawski, kanclerz wielki koronny.

Krzesław Kurozwęcki
Herb duchownego
Data urodzenia

1440

Data śmierci

5 kwietnia 1503

Miejsce pochówku

bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku

Biskup kujawski
Okres sprawowania

1494-1503

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

1 września 1494[1]

Sakra biskupia

17 października 1494

Epitafium Krzesława Kurozwęckiego, dłuta Jana Florentczyka w bazylice katedralnej Wniebowzięcia NMP we Włocławku

Jego ojcem był Krzesław Kurozwęcki, kasztelan wiślicki i lubelski, starosta generalny Wielkopolski, starosta piotrkowski, a bratem Stanisław Kurozwęcki, także kanclerz wielki koronny.

Odbył studia w Akademii Krakowskiej. W 1461 został kanonikiem włocławskim, w 1476 krakowskim. Kantor poznańskiej kapituły katedralnej w latach 1480-1484[2]. Był także dziekanem gnieźnieńskim i krakowskim. W 1493 został biskupem kujawskim. W swojej diecezji przeprowadził 3 synody, tępił zwolenników husytyzmu na swoim terenie. Równolegle pełnił ważne funkcje państwowe. W 1476 został pierwszym sekretarzem króla Kazimierza Jagiellończyka, a on 1483 pełnił funkcję kanclerza wielkiego koronnego. W 1490 posłował na Węgry w celu osadzenia na tamtejszym tronie królewicza Jana Olbrachta, będąc jednym z najbliższych jego współpracowników. Był świadkiem wydania przywileju piotrkowskiego w 1496 roku[3]. 6 maja 1499 roku podpisał w Krakowie akt odnawiający unię polsko-litewską[4]. Podpisał dekret elekcyjny Aleksandra Jagiellończyka na króla Polski 3 października 1501 roku[5]. W 1501 roku był jednym z możnych, którzy zmusili Aleksandra Jagiellończyka do wydania przywileju mielnickiego. Był sygnatariuszem unii piotrkowsko-mielnickiej w 1501 roku[6].

Był także protektorem Jana Łaskiego, późniejszego prymasa Polski, którego zatrudnił w swojej kancelarii i m.in. wysłał do Rzymu w misji uzyskania biskupstwa włocławskiego.

Pochowany w katedrze Wniebowzięcia NMP we Włocławku[7].

Przypisy

edytuj
  1. Catholic-hierarchy
  2. Udział prałatów i kanoników w posiedzeniach poznańskiej kapituły katedralnej za pontyfikatu biskupa Uriela z Górki (1479-1498), w: Roczniki Historyczne, Rocznik LXVI, Poznań 2000, s. 184
  3. Jan Wincenty Bandtkie, Ius Polonicum : codicibus veteribus manuscriptum et editionibus quibusque collatis, Warszawa 1831, s. 358.
  4. Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 121.
  5. Halina Hofmanówna, Dekret elekcyjny króla Aleksandra z dn. 3 października 1501 roku, w: Przegląd Historyczny, Tom 17, Numer 1 1913, s. 95.
  6. Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 136.
  7. Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 144.