Kopa nad Krzyżnem
Kopa nad Krzyżnem (niem. Kreuzkoppe, słow. Kopa nad Krížnym, węg. Kereszt-domb[1]) – kopulaste wzniesienie o wysokości 2130 m[2] w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich, pomiędzy Krzyżnem (2112 m) a Przełączką pod Ptakiem (ok. 2105 m). Kulminacja kończy grupę Buczynowych Turni po stronie wschodniej[3]. Północno-zachodnie stoki Kopy nad Krzyżnem opadają ścianą do doliny Pańszczycy, południowo-wschodnie stromym trawiasto-skalistym stokiem w widły dwóch odnóg Żlebu pod Krzyżnem mającego ujście w Dolinie Roztoki[4].
 Krzyżne z doliny Pańszczycy, Kopa nad Krzyżnem pośrodku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2130 m n.p.m. |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°13′42,2″N 20°02′46,8″E/49,228389 20,046333
| |
Wejście na szczyt nie przedstawia żadnych trudności. Wraz z przełęczą Krzyżne należała do terenów pasterskich[5]. Nieco poniżej szczytu (przez jego południowe zbocze) jest poprowadzony szlak Orlej Perci[6].
Szlaki turystyczne
edytuj- – czerwony (Orla Perć) przebiegający granią główną z Zawratu przez Kozi Wierch, Granaty i Buczynowe Turnie na Krzyżne.
- Czas przejścia z Zawratu na Krzyżne: 6-8 h
- Czas przejścia z Krzyżnego na Kozi Wierch (część Zawrat – Kozi Wierch jest jednokierunkowa!): ok. 4 h[7].
Taternictwo
edytujU taterników Kopa nad Krzyżnem nie wzbudza zainteresowania. Obecnie zresztą wspinaczka w tym rejonie jest zabroniona[8]. Dawniej jednak istniało w jej rejonie kilka dróg wspinaczkowych:
- Granią z Przełączki pod Ptakiem na Krzyżne; 0 stopień trudności w skali tatrzańskiej, czas przejścia 5 min,
- Środkowym żebrem ściany północno-zachodniej; IV, 4 godz.,
- Środkową częścią ściany północno-zachodniej; II, 30 min[6].
Pierwsze wejście zimowe: Henryk Bednarski, Józef Lesiecki, Mariusz Zaruski, Stanisław Zdyb w drodze z Krzyżnego na Małą Buczynową Turnię, 4 marca 1910 r.[9]
Przypisy
edytuj- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2019-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Geoportal krajowy [online].
- ↑ Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
- ↑ a b Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
- ↑ Dozwolone rejony wspinaczkowe w TPN [online] [dostęp 2018-12-28].
- ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Granacka Przełęcz – Wołoszyn, t. 3, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992.