Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów
Kongregacja Ewangelizacji Narodów i Krzewienia Wiary (łac. Congregatio pro Gentium Evangelizatione) do 1988 – Kongregacja Rozkrzewiania Wiary (łac. Congregatio de Propaganda Fide) – zniesiony urząd watykański zajmujący się misyjną działalnością Kościoła katolickiego.
Cel działania
edytujCelem tej organizacji było przygotowanie misjonarzy, którzy mieli wywalczyć, a później chronić wolność praktykowania wiary katolickiej w krajach gdzie katolicyzm nie jest religią państwową[1].
Kompetencje
edytujDo kompetencji Kongregacji należą: seminaria i wychowanie katolickie, biskupi, duchowieństwo i diecezje – wszystko na terenach misyjnych.
W skład Kongregacji wchodziły następujące urzędy:
- Komisja ds. Rewizji
- Rada ds. Stosunków między Kongregacją a Międzynarodowymi Uniami Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich i Żeńskich
- Papieska Zbiórka na Rzecz Afryki (pro Afris)
- Najwyższy Komitet Papieskich Dzieł Misyjnych
- Papieskie Dzieła Misyjne
- Międzynarodowy Ośrodek Animacji Misyjnej
- FIDES (międzynarodowa agencja informacyjna)
Ostatni zarząd Kongregacji
edytuj- Prefekt: kard. Luis Antonio Tagle (8 XII 2019 – 5 VI 2022)
- Sekretarz: abp Protase Rugambwa (9 XI 2017 – 5 VI 2022)
- Sekretarz pomocniczy: abp Giovanni Pietro Dal Toso (9 XI 2017 – 5 VI 2022)
- Podsekretarz Kongregacji: o. Ryszard Szmydki (28 IX 2017 – 5 VI 2022)
Historia
edytujPo soborze trydenckim papież Pius V erygował kongregację kardynałów do spraw duchowych misji, a jego następca, Grzegorz XIII utworzył komisję kardynałów do spraw misji. Na jej czele stanął nuncjusz apostolski Indii Zachodnich. Z czasem jej działalność zamarła, ale reaktywowano ją za pontyfikatu Klemensa VIII, a znacząco zdynamizowano jej działalność za Pawła V. Prace komisji wspierali kapucyni oraz włoscy karmelici bosi. Karmelita Tomasz od Jezusa postulował stworzenie zgromadzenia misyjnego, a w 1613 opublikował dzieło De procuranda salute omnium gentium, które stało się najwybitniejszą publikacją misjologiczną XVII wieku. Proponował również w Rzymie utworzenie stałego ośrodka misyjnego[2].
Nową kongregację Propaganda Fide założył w święto Objawienia Pańskiego, 6 stycznia 1622, papież Grzegorz XV i było to główne dzieło jego krótkiego pontyfikatu. Bulla erygująca zadatowana była na 22 czerwca 1622. Zadaniem powstałego w Rzymie ciała było kontynuowanie wewnętrznych reform Kościoła w Europie, w dużym stopniu ulegającej protestantyzmowi, jak również szerzenie katolicyzmu na terenie Ameryk, Azji i Afryki. W bulli erygującej położono nacisk na prowadzenie do zbawienia tych ludzi, którzy stoją na zewnątrz owczarni Chrystusa, czyli zarówno heretyków, jak i pogan. W początkowej fazie działalności kongregacji ważną rolę odegrał w niej kardynał Maffeo Barberini, późniejszy papież Urban VIII. Pierwsze posiedzenie organizacji odbyło się 15 stycznia 1622. Skierowano po nim list okólny do nuncjuszy, w tym m.in. w Polsce. Wiadomość o założeniu kongregacji bardzo szybko rozeszła się po Europie i misjach. Została dobrze przyjęta, wzbudzając jedynie wątpliwości istniejącej wcześniej Kongregacji dla Konwertytów, która straciła znaczącą część środków, uprzednio doń kierowanych[2].
19 marca 2022 papież Franciszek, po czterystu latach funkcjonowania kongregacji, wydał konstytucję apostolską Praedicate Evangelium, w której m.in. postanowił połączyć Kongregację Rozkrzewiania Wiary z Papieską Radą ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji i innymi ciałami w jeden organ – Dykasterię ds. Ewangelizacji, kierowany bezpośrednio przez papieża[2].
Dotychczasowi prefekci
edytuj- 1622: kard. Antonio Maria Sauli
- 1622–1632: kard. Ludovico Ludovisi
- 1632–1671: kard. Antonio Barberini
- kard. Antonio Marcello Barberini; wiceprefekt (1632–1645?)
- kard. Luigi Capponi; pro-prefekt (1645–1659)
- 1671–1698: kard. Paluzzo Paluzzi-Altieri
- 1698–1704: kard. Carlo Barberini
- 1704–1727: kard. Giuseppe Sacripante
- 1727–1747: kard. Vincenzo Petra
- 1747–1756: kard. Silvio Valenti Gonzaga
- 1756–1763: kard. Giuseppe Spinelli
- 1763–1780: kard. Giuseppe Maria Castelli
- 1780–1795: kard. Leonardo Antonelli
- 1795–1802: kard. Hyacinthe Sigismond Gerdil CRSP
- 1802–1804: kard. Stefano Borgia
- pro-prefekt (1798–1800)
- 1804–1805: kard. Antonio Dugnani
- pro-prefekt
- 1805–1814: kard. Michele di Pietro
- 1814–1818: kard. Lorenzo Litta
- 1818–1822: kard. Francesco Luigi Fontana CRSP
- 1824: kard. Ercole Consalvi
- proprefekt (1822–1823)
- 1823–1824 i ponownie 1824–1826: kard. Giulio Maria della Somaglia
- pro-prefekt
- 1826–1831: kard. Mauro Capellari OSBCam (późniejszy papież Grzegorz XVI)
- 1831–1834: kard. Carlo Maria Pedicini
- 1834–1856: kard. Giacomo Filippo Fransoni
- 1856–1874: kard. Alessandro Barnabò
- 1874–1878: kard. Alessandro Franchi
- 1878–1892: kard. Giovanni Simeoni
- 1892–1902: kard. Mieczysław Halka Ledóchowski
- 1902–1916: kard. Girolamo Maria Gotti OCD
- 1916–1918: kard. Domenico Serafini OSBCas
- pro-prefekt (1916)
- 1918–1932: kard. Willem Marinus van Rossum CSSR
- 1933–1960: kard. Pietro Fumasoni Biondi
- 1958: kard. Samuel Stritch
- pro-prefekt
- 1960–1970: kard. Grégoire-Pierre XV Agagianian
- pro-prefekt (1958–1960)
- 1970–1984: kard. Agnelo Rossi
- 1984–1985: abp Dermot Ryan
- pro-prefekt
- 1985–2001: kard. Jozef Tomko
- pro-prefekt (1985)
- 2001–2006: kard. Crescenzio Sepe
- 2006–2011 kard. Ivan Dias
- 2011–2019: kard. Fernando Filoni
- 2019–2022: kard. Luis Antonio Tagle
Prefekci ds. ekonomicznych
edytujW latach 1676-1908 Kongregacja Rozkrzewiania Wiary oprócz prefekta generalnego miała jeszcze prefekta do spraw ekonomicznych, zajmującego się finansami Kongregacji.
- Giulio Spinola (1676-1691)
- Ferdinando d’Adda (1694-1697)
- Bandino Panciatici (1697-1718?)
- Sebastiano Antonio Tanara (1718?-1724)
- Bernardino Scotti (1724-1726)
- Niccolò Gaetano Spinola (1726-1735)
- Giorgio Spinola (1735-1739)
- Carlo Rezzonico (1739–1743)
- Prospero Colonna di Sciarra (1743–1763)
- Giovanni Francesco Stoppani (1763–1774)
- Simone Buonaccorsi (1775-1776)
- Antonio Eugenio Visconti (1776–1788)
- Luigi Valenti Gonzaga (1788–1801)
- Giovanni Rinuccini (1801)
- Romoaldo Braschi-Onesti (1801–1817)
- Giovanni Filippo Gallarati Scotti (1817–1819)
- Luigi Ercolani (1819–1825)
- Tommaso Riario Sforza (1826–1830)
- Giacomo Filippo Fransoni, proprefekt (1830-1834)
- Mario Mattei (1834–1843)
- Francesco Saverio Massimo (1843)
- Luigi Amat di San Filippo e Sorso (1843–1846)
- Lorenzo Simonetti (1846–1852)
- Pietro Marini (1852–1858)
- Prospero Caterini (1858–1860)
- Teodolfo Mertel (1860–1863)
- Carlo Sacconi (1863–1867)
- Domenico Consolini (1867–1877)
- Lorenzo Nina (1877–1878)
- Enea Sbarretti (1878–1884)
- Lorenzo Ilarione Randi (1884–1887)
- Gaetano Aloisi Masella (1888-1889)
- Gaetano de Ruggiero (1889-1894)
- Vincenzo Vannutelli (1894–1902)
- Antonio Agliardi (1902–1903)
- Francesco Salesio della Volpe (1903–1908)
Przypisy
edytuj- ↑ István Kovács. Najbardziej opuszczona mniejszość etniczna na świecie. O Czangach z Mołdawy. „Kresy a mitologia narodowa”. s. 189-201.
- ↑ a b c Wojciech Kluj, 400 lat Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, w: Misyjne Drogi, nr 3/2022, s. 7-9, ISSN 0209-1348
Bibliografia
edytuj- ABC chrześcijanina. Mały słownik, Warszawa 1999, s. 311. ISBN 83-85762-95-7
- Leksykon Kościoła katolickiego w Polsce, Bogumił Łoziński (red.), Grzegorz Polak (red.), Marcin Przeciszewski (red.), Warszawa: KAI, 2003, s. 18, ISBN 83-911554-7-1, OCLC 749188015 .
Linki zewnętrzne
edytuj- Dawna strona Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów (arch.). [dostęp 2024-01-16]. (wł.).
- Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów w bazie gcatholic.org [dostęp 09.06.2024] (ang.).
- Dykasteria ds. Ewangelizacji [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2024-04-20] (ang.).
- Agencja FIDES. fides.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-11)].