Kolonia Karlsbunne
Kolonia Karlsbunne na Głównej w Poznaniu – niewielkie osiedle mieszkaniowe dla robotników i urzędników, znajdujące się przy ul. Gnieźnieńskiej róg Urwistej w Poznaniu, we wschodniej części Głównej na osiedlu samorządowym Główna.
Budynek wielorodzinny wzdłuż ul. Gnieźnieńskiej | |
Państwo | |
---|---|
Miasto | |
Dzielnica | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°25′24,98″N 16°59′04,93″E/52,423606 16,984703 |
Geneza i budowa
edytujOsiedle wzniesiono w 1906 z inicjatywy Deutsche Arbeiter-Wohnungsgenossenschaft (Niemiecka Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa), pomiędzy Puderitzstrasse (ul. Pobiedziską, dziś Gnieźnieńską), a rzeką Główną. Składało się z domów typu willowego dla majstrów i urzędników miejskich oraz podłużnego budynku wielorodzinnego wzdłuż ul. Gnieźnieńskiej, przeznaczonego dla robotników. Budowa inspirowana była dążeniem do poprawy warunków bytowych gwałtownie rozwijającej się klasy robotniczej, zamieszkującej poznańskie przedmieścia przemysłowe.
Mieszkania robotników miały z reguły dwa pokoje, kuchnię, ubikację, piwnicę, komorę na strychu i budynek gospodarczy na podwórzu, a także działkę warzywno-owocową. Domy były częściowo tynkowane, z odsłoniętą w niektórych partiach konstrukcją z muru pruskiego. Podłużny budynek oflankowano dwiema wieżyczkami. Całość była kryta dachówką. Na osiedlu funkcjonowała również restauracja.
Nieznany projektant osiedla wzorował się prawdopodobnie na zbliżonych rozwiązaniach wprowadzanych w życie w Essen przez zakłady Kruppa, a także na wytycznych Ministerstwa Budownictwa z Berlina.
Po roku 1918
edytujW 1919 osiedle zostało zakupione przez Zakłady Cegielskiego. W 1925 mieszkali tu głównie robotnicy i ślusarze z HCP.
Kolonia została poważnie uszkodzona podczas nalotów alianckich na główieńskie zakłady przemysłowe w styczniu i lutym 1945, a potem niedbale odbudowana i niewłaściwie wyremontowana w latach 60. i 70. XX w. W tej formie osiedle istnieje do dzisiaj.
Komunikacja
edytujDojazd zapewniają autobusy MPK Poznań – linia 173 do przystanku Urwista.
Zobacz też
edytuj- Staw Kajka – glinianka w pobliżu osiedla
- Rynek Wschodni – centrum Głównej
Bibliografia
edytuj- Dorota Matyaszczyk, Kilka uwag o kształtowaniu przestrzeni i budownictwie na Głównej i Zawadach, w: Kronika Miasta Poznania nr 2/2002, s. 177–180 i 185, ISSN 0137-3552.
- Dorota Matyaszczyk, Mieszkańcy wsi Główna w XIX i początku XX w., w: Kronika Miasta Poznania nr 2/2002, s. 120–122, ISSN 0137-3552.
- Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 133, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
- Poznań – atlas aglomeracji, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8.