Koźmice Wielkie (gmina)

Koźmice Wielkie
	gmina wiejska
	1934–54 i 1973–76
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	1934–39: krakowskie; 1939–45: dystrykt krakowski; 1945–54: krakowskie; 1973–75: krakowskie; 1975–76: krakowskie miejskie
Powiat	krakowski (do 1975)
Siedziba	Koźmice Wielkie
Populacja (1974); • liczba ludności	; 5855
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	13
brak współrzędnych

Koźmice Wielkie – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1954 i 1973–1976^[3] w woj. krakowskim (dzisiejsze woj. małopolskie). Siedzibą władz gminy były Koźmice Wielkie.

Gmina zbiorowa Koźmice Wielkie została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie krakowskim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bugaj, Chorągwice, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Lednica Górna, Mietniów, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Rożnowa, Sygneczów i Siercza^[4]. 16 września 1934 gminę Koźmice Wielkie podzielono na 13 gromad: Chorągwica, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Lednica Górna, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Siercza i Sygneczów^[5].

Podczas okupacji hitlerowskiej gmina funkcjonowała w powiecie krakowskim w Generalnym Gubernatorstwie. Okupanci odłączyli od niej tylko gromadę Lednica Górna, włączając ją do nowo utworzonej gminy Wieliczka (i tak już zostało po wojnie), a gromadę Chorągwica przekształcono w gromadę Mietniów. Natomiast do gminy Koźmice Wielkie włączono sześć gromad ze zniesionej gminy Siepraw ze zniesionego powiatu myślenickiego: Bieńkowice, Byszyce, Czechówka, Gorzków, Nowa Wieś i Stojowice^[6].

Po wojnie w woj. krakowskim, bez gromad gminy Sieprew, którą reaktyowowano. W porównaniu ze składem wojennym, administracja zachowała też gromadę Mietniów, natomiast przywróciła gromadę Chorągwica, choć gromadę Lednica Górna pozostawiła w gminie Wieliczka^[7]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina Koźmice Wielkie składała się zatem z 13 gromad: Chorągwica, Grabówki, Grajów, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Mietniów, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Siercza i Sygneczów^[8]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[9].

Gminę Koźmice Wielkie przywrócono w tymże powiecie i województwie wraz z reaktywowaniem gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku^[10]. Składała się wówczas z 8 gromad: Bieńkowice, Byszyce, Gorzków, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie i Podstolice^[11].

1 czerwca 1975 roku gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. miejskim krakowskim^[12].

15 stycznia 1976 roku gmina została zniesiona, a jej obszar włączony do gmin^[13]:

Dobczyce (obszar sołectwa Bieńkowice),
Wieliczka (obszary sołectw: Byszyce, Gorzków, Jankówka, Janowice, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie i Podstolice).

Przypisy

↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ Liczba ludności z publikacji „Rocznik Demograficzny Polski”, GUS 1975–1995
↑ Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 14 stycznia 1976
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 536
↑ Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 140
↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12

[1] W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[2] Liczba ludności z publikacji „Rocznik Demograficzny Polski”, GUS 1975–1995

[3] Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 14 stycznia 1976

[4] Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 536

[5] Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 140

[6] Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG

[7] Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.

[8] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[9] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[10] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[11] Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)

[12] Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92

[13] Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12

[3]