Kościół ewangelicki w Giżycku
Kościół ewangelicki w Giżycku - kościół ewangelicko-augsburski z 1827 roku. Jest główną świątynią parafii ewangelickiej w Giżycku, w diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.
 nr rej. 1827 z dnia 18.12.1991 r.[1]
| |||||||||
 Widok z południowego zachodu (2023) | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Giżycka  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu giżyckiego  | |||||||||
 54°02′08,880″N 21°46′13,908″E/54,035800 21,770530
| |||||||||
Historia
edytujPierwszy drewniany kościół ewangelicki na terenie Giżycka został wybudowany w czasach Reformacji. Nowa, większa i murowana świątynia powstała w 1633, a wieżę dobudowano do niej w 1642. Budynek został zniszczony w wyniku pożaru w 1686. Do odbudowy spalonego kościoła przystąpiono w 1709. W 1728 zakupiono do niego trzy dzwony różnej wielkości. 3 kwietnia 1822 miał miejsce pożar miasta, doszło wtedy do kolejnego zniszczenia budowli[2][3].
11 maja 1826 odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę kolejnego kościoła, poprzedzona trwającą przez cztery lata zbiórką funduszy. W mury został wmurowany dokument z tekstem: Boże Wszechmogący, chroń tę świątynię, której budowę rozpoczynamy. Zachowaj ją przez następne stulecia przed podobnym nieszczęściem, jakie tu miało miejsce w nocy 3 kwietnia 1822 roku[2].
Prace budowlane trwały półtora roku, zakończono je w 1827. Kościół został zaprojektowany przez berlińskiego architekta Karla Friedricha Schinkla[2] na rzucie prostokąta jako budowla halowa, przykryta dachem dwuspadowym[4]. Poświęcenie miało miejsce 16 września 1827, odbyły się wówczas dwa nabożeństwa. Pierwsze było prowadzone w języku niemieckim, kazanie wygłosił ks. M. Gregorovius. Następnie odbyło się nabożeństwo polskie z kazaniem ks. Pawlika. W obchodach uczestniczyło trzynastu księży i kilka tysięcy wiernych[2].
W 1881 doszło do przebudowy świątyni na styl neoklasycystyczny[2]. Dokonano powiększenia okien i dobudowano zakrystię oraz apsydę. We wnętrzu umieszczono nową ambonę i ołtarz z obrazem przedstawiającym Jezusa Chrystusa, autorstwa Karla Gottfrieda Pfannschmidta z Berlina[3].
W latach 1911–1912 parafia starała się o przydział funduszy w celu kolejnej rozbudowy kościoła do pojemności 1400 miejsc siedzących, jednak do przebudowy nie doszło[5].
Organy wyremontowano w 1935 przez firmę Kemper & Söhne z Lubeki, zamontowana została traktura elektryczna[2].
W 1945 budynek został przejęty przez kościół rzymskokatolicki, który nadał mu wezwanie Chrystusa Króla[2]. Kościół został zwrócony ewangelikom w czerwcu 1946, za sprawą księdza Emila Dawida[5].
17 czerwca 1978 odbyły się tutaj po raz pierwszy Giżyckie Koncerty Organowe, podczas których wystąpił Józef Serafin[6].
Do czasu wybudowania w 1995 cerkwi greckokatolickiej w Giżycku, parafia ewangelicka udostępniała kościół do prowadzenia nabożeństw w obrządku bizantyjsko-ukraińskim[7][8].
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2011-02-14].
- ↑ a b c d e f g Parafia Ewangelicko-Augsburska w Giżycku - Historia parafii
- ↑ a b Mazury.info.pl - Giżycko - Koncerty Organowe
- ↑ Aktrakcje Mazury - Kościół ewangelicki w Giżycku
- ↑ a b Gazeta Giżycka - Zakończył się remont w kościele ewangelickim
- ↑ Mazury.eu - Kościół Ewangelicki w Giżycku
- ↑ ukraincy.wm.pl - Giżycko: cerkiew greckokatolicka św Trójcy
- ↑ Moje Mazury - Giżycko: kościół ewangelicki