Kościół św. Jana Chrzciciela w Biskupicach
Kościół św. Jana Chrzciciela – zabytkowa drewniana rzymskokatolicka świątynia, mieszcząca się we wsi Biskupice w powiecie kluczborskim, należąca do parafii św. Jana Chrzciciela w Biskupicach w dekanacie Wołczyn, diecezji kaliskiej.
nr rej. 392/58 z dnia 01.07.1958 r.[1] | |||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||
Widok kościoła | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
parafia | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
24 czerwca | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Byczyna | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego | |||||||||||||||
51°04′49,739″N 18°11′10,061″E/51,080483 18,186128 |
Historia
edytujPierwszy kościół w Biskupicach wybudowano około 1567 roku, a w 1588 roku uległ zniszczeniu. Obecny wybudowano w 1626 roku jako świątynię ewangelicką. Głównym konstruktorem był cieśla Hans Hase. W 1776 roku dobudowana została wieża[3]. W 1784 roku wykonano chór muzyczny i emporę nad kruchtą. W rękach ewangelików kościół pozostawał do końca II wojny światowej. W 1945 roku przejęty został przez katolików[4]. Kościół odnawiany był w latach 30. XX wieku, odrestaurowano nawę i prezbiterium, wzmocniono stropy, ściany oraz więźbę. Kolejny remont przeprowadzono w 1985 roku. Ściany zostały wówczas pokryte boazerią, zasłaniając drewniane belki i resztki polichromii a także usunięto z prezbiterium kamienną płytę nagrobną[5].
Architektura i wnętrze
edytujJest to obiekt orientowany o konstrukcji zrębowej ze szkieletową wieżą, pokrytą dachem namiotowym. Prezbiterium jest zamknięte ścianą prostą, obok znajduje się zakrystia (w niej fragmenty polichromii ze sceną Ukrzyżowania z przełomu XVII i XVIII wieku) z lożą kolatorską na piętrze. Schody do loży są zadaszone i częściowo oszalowane. Nawa jest szersza od prezbiterium, prostokątna. Przy niej wzniesiono kruchtę konstrukcji szkieletowo-słupowej z kolejną lożą na piętrze. Strop w nawie jest płaski. Dachy nad nawą i prezbiterium są siodłowe, kryte gontem (dach nad nawą ma wydatny okap). W tęczy umieszczono krucyfiks z XVII wieku, natomiast na belce widoczny jest napis upamiętniający budowę. Chór posiada wysuniętą środkową część (widoczne są ślady dekoracji malarskiej z około 1700 roku z motywami ludowymi) oraz empory, które wsparte są na 4 słupach z głowicami. Nad emporami na ścianach znajdują się resztki podpisów Jakuba Kostiana oraz Adama Gde...(pozostała część nazwiska nie jest widoczna). Ołtarz główny wykonany jest w stylu późnobarokowym z posągami Boga Ojca, Mojżesza, św. Jana Chrzciciela, dwoma aniołami i kartuszami herbowymi. Ambona wykonana jest w stylu późnorenesansowym. Wśród zabytkowego wyposażenia znajdują się:
Organy
edytujOrgany zostały wybudowane prawdopodobnie w 1738 roku. Remonty przeprowadzali: w 1805 r. Maieski (prawdopodobnie Franciszek Majewski z Rychtala), w maju 1844 r. Daniel Meister z Pokoju[6].
Dyspozycja instrumentu:
Manuał | Pedał |
---|---|
1. Flet 4' | 1. Subbass 16' |
2. Quintatön 8' | 2. Octav-Bass 4' |
3. Quinta 1 1/2' | 3. Principal-Bass 8' |
4. Quinte u. Octave 2' | 4. Bass 16' |
5. Sedecima 1' | |
6. Principal 8' | |
7. Flet major 8' | |
8. Superoctava 2' | |
9. Gemshorn 4' | |
10. Mixtur [3 fach] |
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-04-22] .
- ↑ Kościół pw. św. Jana Chrzciciela. [dostęp 2013-04-18].
- ↑ Kościół św. Jana Chrzciciela w Biskupicach. [dostęp 2013-04-18].
- ↑ a b Kościół w Biskupicach. [dostęp 2014-09-11].
- ↑ Kościół w Biskupicach – fundacja Zygmunta von Heydebrandta i Jerzego von Prittwitz. [dostęp 2013-04-18].
- ↑ Biskupice ( Kościół św. Jana Chrzciciela) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-05-17] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Opolskie kościoły drewniane, Danuta Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .