Kościół św. Brunona w Bartoszycach
Kościół św. Brunona w Bartoszycach – zbudowany w latach 1882-1883[2] w stylu neogotyckim jako pierwsza od czasów reformacji katolicka świątynia w mieście.
 nr rej. A-4470 z dnia 03.07.2007 r.[1]
| |||||||||
| kościół parafialny | |||||||||
 widok ogólny | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Bartoszyc  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu bartoszyckiego  | |||||||||
 54°15′02,81″N 20°48′58,59″E/54,250781 20,816275
| |||||||||
Dla niewielkiej, kilkusetosobowej katolickiej społeczności miasta Bartoszyce sposobność wzniesienia własnej świątyni pojawiła się dopiero w latach 80. XIX w. (od czasów reformacji były tu jedynie kościoły ewangelickie - luterańskie). Dzięki staraniom kurii biskupiej we Fromborku oraz Związku św. Wojciecha (Adalbertusverein), a następnie Związku św. Bonifacego i św. Wojciecha (Bonifatius-Adalbertusverein)[3] udało się uzyskać poparcie dla budowy świątyni. Wśród katolickich mieszczan Bartoszyc, katolików z Nadrenii, oraz dzięki zbiórkom w kościołach diecezji warmińskiej zebrano fundusze na zakup gruntów, które odkupiono od miasta w 1880 r.[4]. Trwającą około roku budowę ukończono w 1883 r. Konsekracji świątyni i powołania parafii katolickiej w Bartoszycach dokonał 10 września 1889 ks. bp Andrzej Thiel, nadając jej wezwanie św. Brunona Męczennika.
Podczas wojny kościół nie ucierpiał prawie wcale i wymagał jedynie drobnych remontów i renowacji, które w razie potrzeb przeprowadzano w okresie powojennym. W latach 70. dokonano generalnego remontu wieży kościelnej i wnętrz. W następnej dekadzie dobudowano na terenie przykościelnym dom katechetyczny. W 1998 pod okiem konserwatora zabytków przeprowadzono ostatni gruntowny remont świątyni[3].
Kościół św. Brunona pozostawał siedzibą jedynej katolicką parafii w Bartoszycach aż do czasu wydzielenia dwóch innych miejskich parafii w latach 70. Z kościoła, do 1982[5] potajemnie, a później dzięki zgodzie biskupa, korzystała liczna społeczność greckokatolicka[3].
7 czerwca 2002 r.[3] arcybiskup archidiecezji warmińskiej Edmund Piszcz erygował kościół, nadając mu status archidiecezjalnego Sanktuarium św. Brunona Bonifacego z Kwerfurtu Biskupa i Męczennika.
Wnętrze kościoła, jego wyposażenie, prezbiterium oraz witraże reprezentują styl neogotycki. W prezbiterium znajdują się witraże, z których jeden, pochodzący z początku XX wieku, przedstawia św. Brunona Męczennika w stroju pontyfikalnym, z pastorałem i mieczem uniesionym ku górze. Po bokach znajdują się dwa witraże ukazujące św. Wojciecha – patrona archidiecezji warmińskiej i św. Bonifacego – patrona Niemiec. Witraże są prawdopodobnie dziełem Josepha Machhausena z Koblencji[3]. W świątyni znajduje się również dzwon poświęcony patronowi.
Kościół znajduje się w południowo-wschodniej części miasta, przy ulicy Kętrzyńskiej.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-06].
- ↑ Kościół św. Brunona. bartoszyce.pl. [dostęp 2009-08-06].
- ↑ a b c d e Millenium śmierci św.Brunona. Bartoszyce – w mieście nad Łyną. [dostęp 2009-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
- ↑ BIL Bartoszyce, Kościół św. Brunona. [dostęp 2009-08-06].
- ↑ Historia Parafii św. Andrzeja Apostoła w Bartoszycach. grekokatolicy.pl;. [dostęp 2009-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2012)].