Kent Nagano

Pochodzi z japońsko-amerykańskiej rodziny. Matka uczyła go gry na fortepianie; grał także na altówce, klarnecie i koto^[1][2]. Do 1974 studiował na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Cruz socjologię i muzykę u Grosvenora Coopera, a następnie w latach 1977–1979 na Uniwersytecie w Toronto grę fortepianową u Goodwina Sammela oraz dyrygenturę u László Vargi (dyrygenta i byłego pierwszego wiolonczelisty Filharmonii Nowojorskiej)^[1][2][3] i Ann Graber (asystentki Bruna Waltera)^[3].

Jeszcze podczas studiów, w 1976 został asystentem Sarah Caldwell w założonej przez nią Opera Company of Boston^[1][2][3]. Pod jej kierunkiem zdobył gruntowną wiedzę praktyczną nie tylko z zakresu dyrygentury operowej, ale także inscenizacji, oświetlenia, aranżacji muzyki, orkiestracji, obsady i kontraktowania^[3]. W tym czasie dyrygował też operą kameralną w San Francisco i baletem w Oakland^[2][3].

W latach 1978–2008 był dyrektorem muzycznym Berkeley Symphony Orchestra^[2][3][4]. W 1984 został asystentem Seiji Ozawy w Bostońskiej Orkiestrze Symfonicznej^[1][3]. Był też dyrektorem Ojai Music Festival oraz wykładał w Tanglewood Music Center^[2]. Pełnił funkcję dyrektora muzycznego Opéra National de Lyon (1989–1998) i The Hallé (1992–2000) w Manchesterze. Od 2000 był pierwszym dyrygentem Deutsches Symphonie-Orchester Berlin^[1][2], a od 2006 jest jej dyrygentem gościnnym^[2][4][5]. W latach 2001–2004 pełnił funkcję pierwszego dyrygenta Los Angeles Opera^[2][4]. Był generalnym dyrektorem muzycznym w Bayerische Staatsoper (2006–2013)^[2][4][5] i dyrektorem muzycznym Orchestre symphonique de Montréal (2006–2020)^[2][4]. Od 2015 pełni funkcję generalnego dyrektora muzycznego Staatsoper Hamburg i pierwszego dyrygenta Philharmonisches Staatsorchester Hamburg (kontrakt do 2025^[6])^[4][5][7].

Nagano jest ceniony jako dyrygent gościnny. Był pierwszym dyrygentem gościnnym paryskiego Ensemble InterContemporain (1986–1989) oraz London Symphony Orchestra (1990–1998)^[1][2][4]. Dyrygował renomowanymi światowymi orkiestrami, takimi jak orkiestra Filharmonii Nowojorskiej, Filharmonicy Wiedeńscy, Chicago Symphony, Staatskapelle Dresden i Orkiestra Gewandhaus w Lipsku, a także czołowych teatrów operowych, takich jak Opéra de Paris, Staatsoper Berlin, Metropolitan Opera i drezdeńska Semperoper^[4].

W latach 2014–2016 prowadził własny festiwal Vorsprung-Festival w ramach AUDI Sommerkonzerte^[5]. Od 2019 jest dyrygentem honorowym Concerto Köln – kameralnej orkiestry barokowej, z którą współpracuje w ramach projektu „Wagner Lesarten”^[5][8].

Repertuar Kenta Nagano obejmuje zarówno utwory operowe, jak i orkiestrowe. Specjalizuje się w skomplikowanych partyturach końca XIX i XX wieku, w tym Gustava Mahlera i Oliviera Messiaena^[2]. Zafascynowany twórczością Messiaena rozpoczął z nim współpracę już pod koniec lat 70.^[3] W 1983 asystował Seiji Ozawie przy paryskiej prapremierze Świętego Franciszka z Asyżu Messiaena. Później poprowadził wykonania tej opery w Niemczech, Holandii i Hiszpanii, a w 1988 dyrygował jej wersją koncertową w Londynie^[1].

Obok standardowych pozycji literatury muzycznej, w jego repertuarze są dzieła rzadko prezentowanene na scenach operowych. W Opéra national de Lyon zrealizował i nagrał m.in. Dialogi karmelitanek Poulenca, Trzy życzenia Martinů, Miłość do trzech pomarańczy Prokofjewa, Rodrigue et Chimène Debussy’ego, Doktor Faust Busoniego, Susannah Floyda i pierwsze nagranie Salomé Straussa z oryginalnym francuskim tekstem Oscara Wilde’a^[2]. Z Orchestre symphonique de Montréal wykonał i nagrał kompletne cykle symfonii Beethovena i Mahlera, Gurre-Lieder Schönberga, koncertowe wersje Tannhäusera, Tristana i Izoldy i Złota Renu Wagnera, Jeanne d'Arc au Bûcher Honeggera i in.^[5]

Jego obszerna dyskografia obejmuje kompozycje m.in. Adamsa, Bartóka, Berlioza, Bernsteina, Bouleza, Brittena, Dukasa, Iberta, Ivesa, Milhauda, Pendereckiego, Prokofjewa, Ravela, Saint-Saënsa, Schönberga, Strawinskiego, Szostakowicza, Varèse’a, a nawet Franka Zappy^[2][3][7].

18 lipca 2018 wraz z Orchestre symphonique de Montréal wystąpił w Krakowie w ramach ICE Classic!, dyrygując Pasją według św. Łukasza Krzysztofa Pendereckiego, a dwa dni później powtórzył ten koncert w Salzburgu z okazji otwarcia Festiwalu Salzburskiego^[5][7][9].

• 1985 – Seaver/National Endowment for the Arts Conductors Award
• 1990 – nagroda magazynu Gramophone – Record of the Year – za Miłość do trzech pomarańczy Siergieja Prokofjewa, z Opéra national de Lyon^[2]
• 1995 – Nagroda Grammy za nagrania Susannah Carlisle’a Floyda, z Opéra national de Lyon^[10]
• 2001 – Nagroda Grammy za nagrania Doktora Fausta Ferruccia Busoniego, z Opéra national de Lyon^[4][10]
• 2008 – Nagroda Juno za nagranie Beethoven: The Ideal of the French Revolution, z Orchestre symphonique de Montréal^[4]
• 2011 – Nagroda Grammy za nagranie L’amour de loin Kaiji Saariaho, z Deutsches Symphonie-Orchester^[4][10]
• 2010 – Wilhelm Furtwängler Prize, Beethovenfest Bonn
• 2015 – Echo Klassik za nagranie L’Aiglon Arthura Honeggera, z Orchestre symphonique de Montréal^[4]
• 2017 – Echo Klassik – Dirigent des Jahres

• 2008 – Złote Promienie z Rozetą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia)
• 2013 – Wielki Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada)
• 2017 – Compagnon de l'Ordre des arts et des lettres du Québec
• 2024 – Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec^[11]

• Kent Nagano w bazie AllMusic (ang.)
• Dyskografia Kenta Nagano w bazie MusicBrainz (ang.)
• Kent Nagano w bazie Discogs.com (ang.)
• Kent Nagano w bazie IMDb (ang.)
• Oficjalna strona artysty [online] [dostęp 2020-10-16]  (ang.).strona główna serwisu