Karol Baliński (poeta)

Jego ojcem był Tomasz Baliński – legionista gen. Dąbrowskiego i lekarz z okresu wojen napoleońskich, a matką Maria Anna Orian – Hiszpanka urodzona w Madrycie. Ukończył szkołę elementarną w Hrubieszowie i Liceum w Warszawie. Był działaczem polistopadowych organizacji rewolucyjnych i niepodległościowych. W 1839 roku został zesłany na Sybir (początkowo skazany na karę śmierci), do leżącego wówczas na tzw. Stepach Kirgiskich, Iszymia, gdzie spotkał się z Gustawem Zielińskim i Adolfem Januszkiewiczem. Zwolniony po trzech latach w 1842 roku, zajął się intensywnie działalnością poetycko-wydawniczą (rozpoczętą jeszcze przed zesłaniem). Został ponownie aresztowany w roku 1846 i zwolniony w kwietniu 1847, na podstawie oświadczenia lekarskiego o rychłej śmierci. Potem wyjechał do Galicji, gdzie wziął aktywny udział w Wiośnie Ludów na ziemiach polskich we Lwowie. W 1849 udał się do Wielkopolski do Poznania, gdzie dalej wydawał swoje wiersze i wraz z Ewarystem Estkowskim redagował tygodnik Krzyż i miecz. W roku 1851 udał się na emigrację do Belgii i Francji, gdzie poznał osobiście Adama Mickiewicza i wszedł do koła towiańczyków. W 1863 roku przybył do kraju, by wziąć udział w powstaniu, na co jednak nie pozwolił mu stan zdrowia.

Jego „Pisma” wydane w Poznaniu w 1849 roku obejmują również okres zesłania. Duża jednak część rękopisów Balińskiego przepadła.

Zmarł we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim, pod krzyżem na grobie umieszczono napis: Sieroctwo – więzienie, Wygnanie – tułactwo. Oto droga poety polskiego Karola Balińskiego na to miejsce ostatniego spoczynku.

• Kilka prac literackich Karola Balińskiego (1845)
• Nasza pieśń (1848)
• Pisma Karola Balińskiego (1849)
• Grosz wdowi. Kolęda (1851)
• Myśli serdeczne Karola Balińskiego (1854)
• Śpiewakowi Mohorta bratnie słowo (1856)
• Ustęp z pieśni do Bogarodzicy (1861)
• Głos ludu polskiego w tysiącletnią rocznicę zgonu Piasta (1861)
• Mądrość polska (1861)
• Męczeństwo Zbawiciela (1863)
• Hasło polskie (1862)
• Niewierny Tomasz jak przymierzył, to uwierzył (1911)
• Kolenda polskich bojowników
• Do piewcy
• Farys-wieszcz
• Requiem staremu światu
• wydał przekład Kochankowie nieba autorstwa Hiszpana Pedro Calderón de la Barca i planował spolszczyć 80 dramatów świętych tego autora

• Korbut G.: Wiek XIX. Sto lat myśli polskiej, tom 9., Warszawa 1914
• Korpała J.: Poeta i rewolucjonista (Twórczość, 948, z. 5)
• Literackie przystanki nad Wartą (pod red. Z. Szweykowskiego), Poznań 1962, s. 325–338
• Źmichowska Narcyza, Listy, t. 1 i 3, Wrocław 1957 i 1967
• Stanisław SławomirS.S. Nicieja Stanisław SławomirS.S., Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986, Wrocław [etc.]: Ossolineum, 1989, ISBN 83-04-03320-8, OCLC 834678915 . Brak numerów stron w książce
• Boberska, Felicya, Karol Baliński: odczyt, Kraków, 1882

• Michał Janik, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 238–240. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0.

• Dzieła Karola Balińskiego w bibliotece Polona