Kamienica Carla Meinhardta w Bydgoszczy

Budynek stoi w zachodniej pierzei ul. Gdańskiej, naprzeciw placu Wolności.

Kamienicę wzniesiono w latach 1908–1909 dla restauratora Carla Meinhardta w miejscu dawnej willi Georga Minde-Poueta, gdzie znajdowała się pierwsza siedziba Biblioteki Miejskiej^[1].

Budynek został zaprojektowany przez architekta bydgoskiego Alfreda Schleusenera. Do dnia dzisiejszego wyróżnia się w ciągu zabudowy jako jedna z kamienic o wielkomiejskim charakterze^[2]. Początkowo miała bardzo bogato zdobioną elewację, jak i wnętrza. 19 stycznia 1934 r. w godzinach popołudniowych, w okresie wzmożonego ruchu ulicznego, ze szczytu budynku z wysokości 20 m spadła figura zdobiąca elewację i zabiła dwie osoby: 25-letniego nauczyciela Jana Kranza i 18-letnią uczennicę w cukierni Irenę Mądrowską. Ranny został jeszcze jeden przechodzień. Następstwem tego wypadku było usunięcie z budynku wszystkich figur i dekoracji oraz przystąpienie do ogólnomiejskiej akcji usuwania z budynków wszystkich „niepotrzebnych” gzymsów i figur^[2], dotknęło to m.in. fasady Teatru Miejskiego i Archiwum Państwowego^[3].

W okresie międzywojennym budynek należał do współwłaściciela fabryki obuwia Behring, Jana Ostrowskiego. Od lat 20. w parterze mieści się apteka „Centralna". Jej pierwotny wystrój w całości przygotował Jakub Hechliński, bydgoski projektant mebli. W tym czasie w budynku mieścił się również zakład leczniczy doktora Szymańskiego proponujący kąpiele, masaże i gimnastykę. W latach 30. kąpiele zwykłe, lecznicze i hydroterapię prowadził tu „Sanitas". W budynku mieściła się także farbiarnia „Barwa” prowadzona przez rodzinę Kłamajskich.

W latach 40. kamienicę przebudowano według projektu Alfreda Schleusenera^[1], zaś po II wojnie światowej kamienica doczekała się remontu dopiero w 1974 r. przed planowaną wizytą w mieście I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka. Przy tej okazji z fasady usunięto wszystkie rzeźby i zdobienia^[1].

W 2003 r. kamienicę gruntownie odrestaurowano przywracając elewacji sztukatorską dekorację. Z okazji ukończenia remontu, redakcja lokalnego oddziału "Gazety Wyborczej", która od 1995^[4] posiada w budynku swoją siedzibę, zorganizowała pierwsze Święto Ulicy Gdańskiej^[1].

Budynek zaprojektowano w stylu wczesnego, historyzującego modernizmu. Wzniesiono go na rzucie podkowy, ze środkową częścią eksponowaną od ul. Gdańskiej. Po renowacji w 2003 r. elewacja budynku posiada odtworzone sztukatorskie zdobienia, m.in.: pełnoplastyczne figury aniołów w partii szczytowej, nagie postacie sześciu kobiet na poddaszu i czterech chłopców na trzecim piętrze^[5], maszkarony i małpki (jedna z nich zasłania uszy, druga - oczy, trzecia - usta). Na balkonach odtworzono ozdobne, kute balustrady^[2].

We wnętrzu zachowała się czynna do dzisiaj zabytkowa winda oraz fragmenty pierwotnej sztukaterii^[6]. Na zapleczu apteki „Centralna” zachowały się zabytkowe przyrządy farmaceutyczne, m.in. waga, kieliszek do płukania oka, otwieracz do butelek i moździerz.

•  
  Szczyt
•  
  Postacie alegoryczne
•  
  Młodzieniec
•  
  Figury
•  
  Nocą

• Ulica Gdańska w Bydgoszczy
• Śródmieście (Bydgoszcz)

• Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
• Piórek Magda: Salon miasta. [w.] Kalendarz Bydgoski 2006

• Historyczne i współczesne zdjęcie budynku