Juliusz Kolberg
Juliusz Krzysztof Kolberg (Colberg[a][1][2]) herbu Kołobrzeg[3] (ur. 7 lipca 1776 w Woldegk, zm. 5 września 1831 w Warszawie) – polski kartograf i geodeta pochodzenia niemieckiego, profesor Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, tłumacz poezji polskiej na niemiecki, członek Komisji Najwyższej Egzaminacyjnej w Królestwie w 1829 roku[4].
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Życiorys
edytujOjciec Oskara.
Pochodził z Meklemburgii, był synem radcy sądowego. Po ukończeniu gimnazjum praktykował u geometry. Następnie ukończył Akademię Budowlaną w Berlinie. W 1796 rozpoczął pracę geometry i topografa przy pomiarach Prus Południowych, czyli części zaboru pruskiego. W 1806 został inspektorem przy komorze celnej na Solcu w Warszawie. Poślubił wtedy Karolinę Mercoeur[5].
Następnie pełnił funkcję inspektora pomiarów przy Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. W 1810 roku wraz z rodziną przeniósł się do Przysuchy, gdzie objął posadę zarządcy Zakładów Metalurgicznych Samuela Fraenkla[5].
W 1817 został za rekomendacją Stanisława Staszica profesorem miernictwa, geodezji i topografii Uniwersytetu Warszawskiego oraz szefem nowo utworzonej katedry. Od 1818 roku pracował równocześnie jako inspektor pomiarów Królestwa Polskiego.
Opublikował: Kartę pocztową i podróżną Król. polskiego i w. Ks. Poznańskiego (1817), Opisanie składu i użycia planimetru (1822), Teoryję rysowania gór (1825), Wzory rysowania map (1825), Atlas ośmiu województw (1827), Tabelę zamiany monet (1832), Kartę Królestwa Polskiego w 8 sekcyjach (1833), Porównanie miar i wag (1838).
Skonstruował pierwszy polski planimetr[6].
Członek czynny Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w 1829 roku[7].
Z Karoliną Fryderyką z domu Mercoeur (1788–1872) miał pięciu synów: Wilhelma (1807–1877), Oskara (1814–1890), Antoniego (1815–1882) i Juliusza Adolfa Kolberga (1818–1843) oraz Julię Kolberg (1810–1817). Pochowany został na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 24, grób 34)[8].
Uwagi
edytuj- ↑ Publikacje Juliusza Kolberga były sygnowane Juliusz Colberg, jednak pisownia nazwiska Kolberg jest spotykana powszechnie w literaturze.
Przypisy
edytuj- ↑ Bibliografia Estreichera. [w:] Bibliografia XIX w. [on-line]. s. tom XVII, s. 164. [dostęp 2012-10-14]. (niem.).
- ↑ Kolberg Juliusz Krzysztof, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-11-05].
- ↑ herb nadany w 1829 roku, Kazimierz Marcinkowski, Rodziny zaszczycone szlachectwem w Królestwie Polskim 1815-1836 : z podaniem ich herbów na podstawie Dziennika Praw, Warszawa 1907, s. 32.
- ↑ Nowy Kalendarzyk Polityczny na Rok 1830, Warszawa 1829, s. 125.
- ↑ a b Agata Skrukwa: Oskar Kolberg 1814–1890. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga; IMiT, 2014. ISBN 978-83-932586-3-5.
- ↑ Rozmaitości. Pismo Dodatkowe do Gazety Lwowskiej, 1822 R. 2, nr 61.
- ↑ Lista imienna członków Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w styczniu 1829 roku, [Warszawa], [1829], s. 3.
- ↑ śp. Juliusz Kolberg
Linki zewnętrzne
edytuj- Juliusz Colberg (1776–1831). Publikacje dostępne w katalogu HINT. [dostęp 2012-10-17].
- Prace Juliusza Kolberga w bibliotece Polona