Jaskier Baudota

gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych

Jaskier Baudota, włosienicznik Baudota[3] (Ranunculus baudotii) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych. Występuje w Europie bez wschodniej części kontynentu i jego północnych krańców, poza tym w Azji Mniejszej i w północnej Afryce[4][6]. W Polsce jest rzadki; rośnie na wybrzeżu oraz na kilku stanowiskach na południu kraju[7].

Jaskier Baudota
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

jaskier

Podrodzaj

włosienicznik

Gatunek

jaskier Baudota

Nazwa systematyczna
Ranunculus baudotii Godr.
Mém. Soc. Roy. Sci. Nancy 1839: 21 (1840)[3]
Synonimy
  • Ranunculus saniculifolius Viv.[4]
  • Batrachium baudotii F.W. Schultz
  • Batrachium confusum (Gren. & Godr.) Le Jol.
  • Batrachium marinum Fr.
  • Ranunculus baudotii Godr.
  • Ranunculus confusus Gren. & Godr.
  • Ranunculus dubius Freyn
  • Ranunculus leontinensis Freyn
  • Ranunculus trichophyllos Loscos
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Morfologia

edytuj
 
Kwiaty
 
Pokrój
Liście
Sztywne, dwukrotnie trójsieczne. Przylistki zrosłe z krótkim ogonkiem.
Kwiaty
Płatki korony dwa razy dłuższe od działek kielicha. Pręciki krótsze od słupków. Dno kwiatowe jajowate, pokryte szczecinkami krótszymi od jego średnicy[8].
Owoc
Rozdęty, z bardzo krótkim dzióbkiem.

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, hydrofit, halofit. Rośnie w wodach słonych. Kwitnie od maja do sierpnia. Podgatunek charakterystyczny klasy Ruppietea maritimae[9].

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii zagrożenia E (wymierający – krytycznie zagrożony)[10]. W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię CR (krytycznie zagrożony)[11]. W Polskiej czerwonej księdze roślin posiada kategorię CR (krytycznie zagrożony)[12].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-12-11] (ang.).
  3. a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 145, ISBN 978-83-62975-45-7.
  4. a b Ranunculus saniculifolius Viv.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-02].
  5. Ranunculus baudotii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. Mapa rozmieszczenia podgatunku na Den virtuella floran [dostęp 2014-01-26].
  7. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  8. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B., Rośliny polskie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  9. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  10. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.), Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków 2006, ISBN 83-89648-38-5.
  11. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  12. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.