Jan IV Laskarys

cesarz wschodniorzymski

Jan IV Laskarys (gr. Ἰωάννης Δʹ Δούκας Λάσκαρις) (ur. 25 grudnia 1250, zm. prawdopodobnie ok. 1305) – cesarz nicejski w latach 1258–1261, syn i następca Teodora II i Heleny, córki bułgarskiego cara, Iwana Asena II.

Jan IV Laskarys
Ἰωάννης Δʹ Δούκας Λάσκαρις
Ilustracja
Jan IV Laskarys (miniatura z XV wieku)
Cesarz bizantyński
Okres

od 16 sierpnia 1258
do 25 grudnia 1261

Poprzednik

Teodor II Laskarys

Następca

Michał VIII Paleolog (w latach 1258 - 1261 panował jako współcesarz)

Dane biograficzne
Dynastia

Laskarysowie

Data i miejsce urodzenia

25 grudnia 1250
Nicea

Data śmierci

prawdopodobnie ok. 1305

Ojciec

Teodor II Laskarys

Matka

Helena Asen

Życiorys

edytuj

Jan został władcą imperium nicejskiego po śmierci swego ojca, Teodora II, w 1258, jako ośmioletni chłopiec. Ze względu na jego niepełnoletność faktyczna władza spoczywała w rękach regenta, którym był bliski współpracownik zmarłego cesarza, Jerzy Muzalon. Jerzy był jednak bardzo niepopularny i wkrótce został zamordowany. Jego miejsce zajął cieszący się szerokim poparciem Michał Paleolog, który już w listopadzie 1258 został regentem, a w styczniu 1259 koronował się na współcesarza nicejskiego. Choć Jan pozostał na tronie, faktycznym władcą został Michał Paleolog.[1]

Po zdobyciu Konstantynopola 25 lipca 1261 Michał Paleolog koronował się na cesarza bizantyńskiego. W dniu swych 11. urodzin Jan IV Laskarys został oślepiony na rozkaz Paleologa i uwięziony w zamku nad morzem Marmara, gdzie został mnichem o imieniu Józef. Z zapisków historycznych wiadomo, iż żył jeszcze pod koniec XIII wieku, ponieważ w 1290 uznał Andronika II jako cesarza.

Jan IV był ostatnim władcą z dynastii Laskarysów, władającej cesarstwem w najtrudniejszym okresie jego istnienia, dążącej do zdobycia Konstantynopola i odbudowania Bizancjum w granicach sprzed 1204.

Przypisy

edytuj
  1. Paleologowie, seria: „Dynastie świata”, Warszawa 2011, s. 12.