Italo Calvino

pisarz włoski (1923–1985)

Italo Calvino (ur. 15 października 1923 w Santiago de Las Vegas na Kubie; zm. 19 września 1985 w Sienie, Włochy) – włoski pisarz i eseista, jeden z ważniejszych twórców XX wieku[1]. Początkowo tworzył w stylu neorealistycznym, by później pisać teksty eksperymentalne, łączące wiele gatunków, przede wszystkim fantastycznych. Jego proza ma charakter imaginacyjny i alegoryczny, opiera się na grze z czytelnikiem, przez co bywa łączona z postmodernizmem[2][3][4].

Italo Calvino
Ilustracja
Imię i nazwisko

Italo Giovanni Calvino Mameli

Data i miejsce urodzenia

15 października 1923
Santiago de Las Vegas, Kuba

Data i miejsce śmierci

19 września 1985
Siena

Narodowość

włoska

Język

włoski

Alma Mater

Uniwersytet Turyński

Dziedzina sztuki

proza, publicystyka, esej, autobiografia, libretto

Ważne dzieła
  • Niewidzialne miasta
  • Jeśli zimową nocą podróżny
Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Rodzina Calvino po powrocie z Kuby zamieszkała w San Remo. Italo Calvino w latach 1941–1947 studiował na uniwersytecie w Turynie. Od 1945 był dziennikarzem komunistycznego dziennika „L’Unità”, później pisał również w pismach „La Nostra Lotta”, „Il Garibaldino”, „Voce della Democrazia”, „Contemporaneo”, „Cittá Aperta” i „La Republica”. Po sowieckiej inwazji na Węgry w 1956 Calvino zerwał z włoską partią komunistyczną. Od 1959 do 1967 redagował własne pismo literackie „Il Menabó di letteratura”. W latach 1948–1984 pracował także w wydawnictwie Einaudi, w którym wydał swą debiutancką powieść Il sentiero dei nidi di ragno (1947). Związany z grupą OuLiPo[5].

 
Italo Calvino w czasie wywiadu z Luigim Silorim (1958)

Twórczość

edytuj
  • 1947 – Ścieżka pajęczych gniazd, tłum. Władysław Minkiewicz (Il sentiero dei nidi di ragno)
  • 1949 – Ostatni przybywa kruk (Ultimo viene il corvo)
  • 1951 – Młodzi znad Padu (I giovani del Po)
  • Trylogia Nasi przodkowie (I nostri antenati)
  • 1952 – Mrówka argentyńska (La formica argentina)
  • 1954 – Wstęp do wojny (L'entrata in Guerra)
  • 1956 – Baśnie włoskie (Fiabe Italiane)
  • 1956 – La panchina – libretto do opery Sergiego Liberoviciego
  • 1958 – Opowiadania (I racconti)
  • 1963 – Marcovaldo, tłum. Alina Kreisberg
  • 1963 – Długi dzień Ameriga, tłum. Magdalena Tulli (La giornata d'uno scrutatore)
  • 1965 – Opowieści kosmikomiczne, tłum. Barbara Sieroszewska (Cosmicomiche)
  • 1967 – Jeżeli t=0 (Ti con zero)
  • 1969 – Zamek krzyżujących się losów, tłum. Anna Wasilewska (Il castello dei destini incrociati)
  • 1979 – Trudne miłości, tłum. Joanna Wajs (Gli amori difficili)
  • 1972 – Niewidzialne miasta, tłum. Alina Kreisberg (Le città invisibili)
  • 1973 – Imię, nos (Il nome, il naso)
  • 1974 – Autobiografia pewnego widza (Autobiografia di uno spettatore)
  • 1975 – La corsa delle giraffe
  • 1979 – Jeśli zimową nocą podróżny, tłum. Anna Wasilewska (Se una notte d'inverno un viaggiatore)
  • 1989, 1982 – The Uses of Literature – eseje
  • 1982 – Prawdziwa historia (La Vera Storia) – libretto do opery Luciano Berio
  • 1983 – Palomar, tłum. Alina Kreisberg
  • 1983 – Racconti Fantastici Dell'Ottocento: Volume Primo, Il Fantastico Visionario and Racconti Fantastici Dell'Ottocento: Volume Secondo, Il Fantastico Quotidiano
  • 1983 – Science et métaphore chez Galilée – wykład w École des Hautes Études de la Sorbonne
  • 1984 – Collezione di sabbia
  • 1988 – W słońcu jaguara, tłum. Hanna Flieger (Sotto il sole giaguaro) – utwór wydany pośmiertnie
  • 1988 – Wykłady amerykańskie, tłum. Anna Wasilewska (Lezioni Americane) – utwór wydany pośmiertnie
  • 1999 – Droga św. Jana (La strada di San Giovanni) – utwór wydany pośmiertnie

Przypisy

edytuj
  1. Italo Calvino, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-04-03] (ang.).
  2. Italo Calvino: A Journey Toward Postmodernism (Crosscurrents) (Hardcover) | Politics and Prose Bookstore [online], www.politics-prose.com [dostęp 2021-02-04] (ang.).
  3. Joseph Francese, Narrating Postmodern Time and Space, SunyPress, 1997.
  4. Curtis White, Italo Calvino and What's Next: The Literature of Monstrous Possibility., „The Iowa Review”, 14.3, 1984, s. 128-139.
  5. Anita Kłos: Niewidzialne miasta Itala Calvina i ich polska recepcja. Między literaturą, architekturą a studiami miejskimi. W: Literatura a architektura. Joanna Godlewicz-Adamiec, Piotr Kociumbas, Tomasz Szybisty (red.). Kraków – Warszawa: iMEDIUS, 2017, s. 315-330, seria: Literatura – konteksty. ISBN 978-83-944308-1-8. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Calvino I., Niewidzialne miasta, wydanie III, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2013 (krótka biografia na wewnętrznej stronie obwoluty)