István Csurka
István Csurka (ur. 27 marca 1934 w Budapeszcie, zm. 4 lutego 2012[1] tamże) – węgierski dramaturg, prozaik, scenarzysta filmowy, publicysta i polityk.
Data i miejsce urodzenia |
27 marca 1934 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 lutego 2012 |
Zawód, zajęcie |
dramaturg, prozaik, scenarzysta, publicysta, polityk |
Życiorys
edytujStudiował w wyższej szkole sztuk teatralnych i filmowych w Budapeszcie. Brał udział w powstaniu węgierskim z 1956. Został aresztowany w marcu 1957, zwolniony został po sześciu miesiącach. Następnie zajął się pisarstwem, był autorem wielu dramatów, powieści i scenariuszy filmowych. W 1969 i 1980 otrzymywał nagrodę literacką im. Attili Józsefa. W latach 1973–1986 był felietonistą dziennika „Magyar Nemzet”. W 1981 pełnił funkcję członka zarządu Związku Pisarzy Węgierskich. We wrześniu 1987 został współzałożycielem, a od 1991 był wiceprzewodniczącym konserwatywnego Węgierskiego Forum Demokratycznego (MDF). W latach 1990–1994 sprawował mandat posła do Zgromadzenia Narodowego. W 1992 skrytykował w ostrych słowach charakter przemian ustrojowych na Węgrzech, stawiając zarzuty „zmowy elit” oraz wykonywania poleceń Izraela i USA. W konsekwencji swoich wypowiedzi w 1993 został wykluczony z MDF, w tym samym roku założył skrajnie prawicową Węgierską Partię Sprawiedliwości i Życia (MIÉP), niestroniącą od retoryki antysemickiej i wzywającą do przywrócenia „Wielkich Węgier” w kształcie sprzed traktatu z Trianon. W 1998 po raz kolejny został wybrany parlamentu, stając na czele 14-osobowego klubu deputowanych swojej partii. W kolejnych wyborach w 2002 nie uzyskał mandatu, ugrupowaniem MIÉP kierował do czasu swojej śmierci. W październiku 2011 został mianowany kierownikiem literackim teatru Új Színház w Budapeszcie[2], co spotkało się z różnymi protestami.
W języku polskim w 1977 wydano jego powieść Moór és Paál (z 1965) pod tytułem Na kogo wypadnie.
Przypisy
edytuj- ↑ Meghalt Csurka István [online], index.hu, 4 lutego 2012 [dostęp 2022-11-19] (węg.).
- ↑ Budapest mayor asks theater director to reconsider hiring of Csurka following anti-Semitic screed, politics.hu, 15 grudnia 2011 [zarchiwizowane 2013-10-02] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Wojciech Roszkowski , Jan Kofman (red.), Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004 .
- ISNI: 0000000109256641
- VIAF: 93333975
- LCCN: n81149478
- GND: 103294481
- LIBRIS: 42gjjdhn3gsts2l
- BnF: 13163643n
- SUDOC: 033936978
- NLA: 35767901
- NKC: xx0031114
- NTA: 073372625
- BIBSYS: 90134577
- CiNii: DA09322334
- PLWABN: 9810554194805606
- NUKAT: n2003094078
- J9U: 987007301662705171
- NSK: 000792400
- CONOR: 53314147
- LIH: LNB:zpB;=B8
- NSZL: 338