Wikipedia

Honorowi obywatele Katowic

lista w projekcie Wikimedia

Honorowi obywatele Katowic – osoby, którym nadano honorowe obywatelstwo miasta Katowice. Nadawany jest od 1892 roku, od 2004 roku pod tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”. Przyznawany jest przez Radę Miasta Katowice wybitnym katowiczanom oraz innym osobom o szczególnych zasługach dla miasta jako najwyższy dowód uznania.

Honorowy Obywatel Miasta Katowice
Ilustracja
Herb miasta Katowice
Nagroda za

szczególne zasługi dla miasta Katowice jako najwyższy dowód uznania

Przyznający

Rada Miasta Katowice

Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Lokalizacja

Katowice

Pierwsze rozdanie

1892

Uregulowania prawne

edytuj

Według Statutu miasta Katowice tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Katowice” to obok tytułu „Zasłużony dla Miasta Katowice” miejskie wyróżnienie honorowe, których zasady i tryb przyznawania oraz wręczania wyróżnień określiła Rada Miasta Katowice odrębnymi uchwałami[1]. Pierwotnie zasady te ustanowiono na mocy uchwały Rady Miejskiej Katowic z 11 grudnia 1995 roku – wówczas ten tytuł nosił nazwę „Honorowy Obywatel Katowic”[2]. Zostały one zmienione uchwałą Rady Miasta Katowic 26 kwietnia 2004 roku w sprawie zasad i trybu przyznawania oraz wręczania tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”[3], zmodyfikowane uchwałą z 27 lutego 2006 roku[4].

Na mocy powyższych przepisów tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Katowice” przyznawany jest wybitnym katowiczanom oraz innym osobom o szczególnych zasługach dla miasta Katowice jako najwyższy dowód uznania. Jest ono przyznawane przez Radę Miasta Katowice w formie uchwały zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym. Uchwała o przyznaniu honorowego obywatelstwa wraz z aktem przyznania wręczana jest na sesji zwoływanej w rocznicę nadania miastu Katowice praw miejskich[3].

Honorowi obywatele Katowic (do 1945 roku)

edytuj

Katowice uzyskały prawa miejskie w 1865 roku a pierwszy tytuł honorowego obywatela miasta, które stało się najwyższym dowodem uznania jakie może wyróżnić rada miejska, otrzymał w 1892 roku Otto Menzel, radny i zastępca burmistrza Katowic. Nie ustalono wszystkich honorowych obywateli miasta Katowice[5].

Lista honorowych obywateli Katowic (do 1945 roku)
Rok Ilustracja Imię i nazwisko Informacje i związki z miastem Źr.
1892 brak Otto Menzel Zastępca burmistrza i wieloletni radny Katowic [5]
1896 brak Ernst Holtz(inne języki) Starosta powiatu katowickiego [5]
1902   August Schneider Burmistrz Katowic w latach 1890–1902 [6][7]
?   Friedrich Grundmann Zarządca dóbr rodziny Wincklerów, zabiegał o nadanie Katowicom praw miejskich;
według niektórych źródeł tytuł ten nie został mu przyznany[5] 		[8][9]
?   Hermann May Dyrektor huty „Katharina” i huty „Laura”, członek komitetu powiatu katowickiego [10]

Honorowi obywatele Katowic (lata 1945–1989)

edytuj
Lista honorowych obywateli Katowic (Polska Ludowa)
Rok Ilustracja Imię i nazwisko Informacje i związki z miastem Źr.
1946   Bolesław Bierut Polityk, prezydent RP;

tytuł nadany w pierwszą rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną

[11][12]
1946   Iwan Koniew Radziecki dowódca wojskowy, marszałek Związku Radzieckiego;
tytuł nadany w pierwszą rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną 		[11][12]
1946   Edward Osóbka-Morawski Spółdzielca i polityk socjalistyczny, poseł;
tytuł nadany w pierwszą rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną 		[11][12]
1946   Michał Rola-Żymierski Wojskowy, Naczelny Dowódca Wojska Polskiego;
tytuł nadany w pierwszą rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną 		[11][12]
1946   Aleksander Zawadzki Polityk i działacz komunistyczny;
tytuł nadany w pierwszą rocznicę zdobycia miasta przez Armię Czerwoną 		[11][12]

Honorowi obywatele Katowic (od 1989 roku)

edytuj
Lista Honorowych Obywateli Katowic i Honorowych Obywateli Miasta Katowice (od 1989 roku; stan na styczeń 2025 roku)
Rok Ilustracja Imię i nazwisko Informacje i związki z miastem Podstawa prawna Źr.
1996 brak Szczepan Wesoły Urodzony w Katowicach delegat prymasa Polski dla duszpasterstwa emigracyjnego Uchwała nr XXIII/193/96 Rady Miejskiej Katowic [13][14]
1997 brak John Adelsparre Przewodniczący Stowarzyszenia Polskie Born Himmerland w Danii, organizował pomoc humanitarną dla mieszkańców Katowic Uchwała nr XXXVII/347/97 Rady Miejskiej Katowic [15][14]
1997   Norbert Burger Nadburmistrz Kolonii, zainicjował współpracę pomiędzy tymże miastem a Katowicami Uchwała nr XXXVII/348/97 Rady Miejskiej Katowic [16][14]
  Michel Thiollière Per Saint-Étienne, zainicjował współpracę pomiędzy tymże miastem a Katowicami Uchwała nr XXXVII/349/97 Rady Miejskiej Katowic [17][14]
1998 brak Josef Byrtus Konsul Generalny Republiki Czeskiej w Katowicach, inicjował współpracę Katowic z czeskimi miastami Uchwała nr LII/564/98 Rady Miejskiej Katowic [18][14]
2000   Jan Paweł II Papież, odwiedził Katowice w trakcie podróży apostolskiej do Polski 20 czerwca 1983 roku Uchwała nr XXIV/309/2000 Rady Miejskiej Katowic [19][20]
2004 brak Natalia Piekarska-Poneta Sprzeciwiła się publicznie zmianie nazwy miasta Katowice na Stalinogród w 1953 roku Uchwała nr XXIV/411/04 Rady Miasta Katowice [21][22]
brak Barbara Nowakowska Sprzeciwiła się publicznie zmianie nazwy miasta Katowice na Stalinogród w 1953 roku Uchwała nr XXIV/412/04 Rady Miasta Katowice [23][24]
2006   Wojciech Kilar Kompozytor muzyki klasycznej i filmowej, wieloletni mieszkaniec Katowic Uchwała nr LVI/1181/06 Rady Miasta Katowice [25][26]
brak Kornel Gibiński Profesor nauk medycznych, pracował i mieszkał w Katowicach Uchwała nr LXIV/1488/06 Rady Miasta Katowice [27][28]
2007   Ignacy Jeż Biskup senior diecezji koszalińsko–kołobrzeskiej, uczył się i pracował w Katowicach Uchwała nr XI/198/07 Rady Miasta Katowice [29][30]
2008   Henryk Mikołaj Górecki Kompozytor współczesnej muzyki poważnej i religijnej, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach Uchwała nr XXXII/697/08 Rady Miasta Katowice [31][32]
2009   Justyna Kowalczyk Biegaczka narciarska, zawodniczka AZS-AWF Katowice Uchwała nr XL/832/09 Rady Miasta Katowice [33][34]
2010   Kazimierz Kutz Urodzony w Szopienicach reżyser filmowy i teatralny, polityk Uchwała nr LVIII/1194/10 Rady Miasta Katowice [35]
2011   Damian Zimoń Arcybiskup metropolita katowicki Uchwała nr IX/136/11 Rady Miasta Katowice [36]
2012   Jerzy Buzek Polityk, premier RP, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Uchwała nr XIX/388/12 Rady Miasta Katowice [37]
  Tadeusz Szurman Biskup diecezji katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Uchwała nr XXX/676/2012 Rady Miasta Katowice [38]
2017   Jolanta Wadowska-Król Lekarka pediatra, uchroniła przed ołowicą setki dzieci z Szopienic Uchwała nr XLVI/866/17 Rady Miasta Katowice [39]
2018 brak Władysław Basista Ksiądz, pedagog, filolog, działacz społeczny i logopeda, rezydent w parafii św. Józefa w Katowicach-Załężu Uchwała nr LIX/1219/18 Rady Miasta Katowice [40]
brak Stanisław Płatek Górnik, działacz związkowy, jeden z przywódców spacyfikowanego strajku w kopalni „Wujek” Uchwała nr LIX/1220/18 Rady Miasta Katowice [41]
2019   Andrzej Jasiński Pianista i pedagog, wykładowca Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach Uchwała nr XI/224/19 Rady Miasta Katowice [42]
2021   Joanna Wnuk-Nazarowa Kompozytorka, dyrygentka i wykładowczyni, dyrektor naczelny i artystyczny Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach Uchwała nr XXXVIII/837/21 Rady Miasta Katowice [43]
2022   Piotr Uszok Prezydent Katowic w latach 1998–2014 Uchwała nr LI/1141/22 Rady Miasta Katowice [44]
2023   Lech Majewski Urodzony w Katowicach reżyser filmowy i teatralny, pisarz, poeta i malarz Uchwała nr LXVIII/1398/23 Rady Miasta Katowice [45]
2024 brak Zygmunt Brachmański Rzeźbiarz i medalier, wieloletni mieszkaniec Katowic Uchwała nr VI/87/24 Rady Miasta Katowice [46]
  Jan Olbrycht Nauczyciel akademicki, polityk i działacz społeczny, marszałek województwa śląskiego Uchwała nr VI/88/24 Rady Miasta Katowice [47]

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Obwieszczenie Rady Miasta Katowice z dnia 28 września 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały w sprawie Statutu miasta Katowice, Dz. Urz. Woj. Śląsk. z 2022 r. poz. 6249, Katowice, 6 października 2022, s. 10 [dostęp 2024-08-29] (pol.).
  2. ↑ Uchwała Nr XXII/174/95 Rady Miejskiej Katowic z dnia 11 grudnia 1995 r. w sprawie zasad i trybu nadawania tytułu "Honorowy Obywatel Katowic", bip.katowice.eu, Katowice, 11 grudnia 1995 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  3. ↑ a b Uchwała nr XXIII/403/04 Rady Miasta Katowice z dnia 26 kwietnia 2004r. w sprawie zasad i trybu przyznawania oraz wręczania tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 26 kwietnia 2004 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  4. ↑ Uchwała nr LV/1169/06 Rady Miasta Katowice z dnia 27 lutego 2006r. zmieniająca uchwałę w sprawie zasad i trybu przyznawania oraz wręczania tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 27 lutego 2006 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  5. ↑ a b c d Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 3.
  6. ↑ Rathay-Biographien: Kattowitz. [dostęp 2025-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-14)]. (niem.).
  7. ↑ Der Kattowitzer Ehrenbürger August Schneider, „Kattowitzer Zeitung” (151), Katowice: Kattowitzer Buchdruckerei und Verlags, 3 lipca 1929, s. 4 [dostęp 2025-01-11] (niem.).
  8. ↑ Suzanna Wycisk-Müller, Schöpferisches Schlesien von A bis Z, Leipzig: Engelsdorfer Verlag, 2014, s. 81, ISBN 978-3-95744-377-9 [dostęp 2025-01-11] (niem.).
  9. ↑ Oberschlesien. Das Werden des Industriegebietes. W: Wilhelm Matull: Ostdeutschlands Arbeiterbewegung. Abriß ihrer Geschichte, Leistung und Opfer. Würzburg: Holzner Verlag, 1973, s. 155.
  10. ↑ Jahrbuch der Schiffbautechnischen Gesellschaft: Zwanzigster Band 1919. Berlin: Verlag von Julius Springer, 1919, s. 167.
  11. ↑ a b c d e Bogusław Tracz: Polecamy artykuł dr. Bogusława Tracza „Romans Ziętka z komunizmem”. katowice.ipn.gov.pl. [dostęp 2025-01-11]. (pol.).
  12. ↑ a b c d e Śląsk zdał egzamin. Wspaniałe manifestacje w pierwszą rocznicę wyzwolenia, „Gazeta Robotnicza” (28), Katowice, Chorzów: Wojewódzki Komitet Robotniczy, 28 stycznia 1946, s. 1 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  13. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 6.
  14. ↑ a b c d e Urząd Miasta Katowice: Honorowi Obywatele Miasta. www.katowice.eu. [dostęp 2025-01-11]. (pol.).
  15. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 10.
  16. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 14.
  17. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 18.
  18. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 22.
  19. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 26.
  20. ↑ Uchwała Nr XXIV/309/2000 Rady Miejskiej Katowic z dnia 19 czerwca 2000 r. w sprawie nadania Jego Świętobliwości Janowi Pawłowi II tytułu Honorowy Obywatel Katowic, bip.katowice.eu, Katowice, 19 czerwca 2000 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  21. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 32.
  22. ↑ Uchwała nr XXIV/412/04 Rady Miasta Katowice z dnia 17 maja 2004 roku w sprawie przyznania Pani Natalii Piekarskiej-Poneta tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 17 maja 2004 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  23. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 36.
  24. ↑ Uchwała nr XXIV/411/04 Rady Miasta Katowice z dnia 17 maja 2004 roku w sprawie przyznania Pani Barbarze Nowakowskiej tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 17 maja 2004 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  25. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 40.
  26. ↑ Uchwała nr LVI/1181/06 Rady Miasta Katowice z dnia 23 marca 2006r. w sprawie przyznania Panu Wojciechowi Kilarowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 23 marca 2006 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  27. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 44.
  28. ↑ Uchwała nr LXIV/1488/06 Rady Miasta Katowice z dnia 4 września 2006r. w sprawie przyznania Panu Kornelowi Gibińskiemu tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 4 września 2006 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  29. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 48.
  30. ↑ Uchwała nr XI/198/07 Rady Miasta Katowice z dnia 19 czerwca 2007 r. w sprawie przyznania Księdzu Biskupowi Ignacemu Jeżowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 19 czerwca 2007 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  31. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 52.
  32. ↑ Uchwała nr XXXII/697/08 Rady Miasta Katowice z dnia 17 listopada 2008r. w sprawie przyznania Panu Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 17 listopada 2008 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  33. ↑ Niesyto i Cieślak 2010 ↓, s. 56.
  34. ↑ Uchwała nr XL/832/09 Rady Miasta Katowice z dnia 8 kwietnia 2009r. w sprawie przyznania Pani Justynie Kowalczyk tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 8 kwietnia 2009 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  35. ↑ UCHWAŁA NR LVIII/1194/10 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 31 maja 2010 r. w sprawie przyznania Panu Kazimierzowi Kutzowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 31 maja 2010 [dostęp 2025-01-11].
  36. ↑ UCHWAŁA NR IX/136/11 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie przyznania Jego Ekscelencji Księdzu Arcybiskupowi dr. Damianowi Zimoniowi Metropolicie Katowickiemu tytułu Honorowy Obywatel Miasta Katowice, bip.katowice.eu, Katowice, 12 maja 2011 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  37. ↑ UCHWAŁA NR XIX/388/12 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie przyznania Panu profesorowi Jerzemu Buzkowi tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Katowice", bip.katowice.eu, Katowice, 29 lutego 2012 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  38. ↑ UCHWAŁA NR XXX/676/12 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 19 grudnia 2012 r. w sprawie przyznania Jego Ekscelencji Księdzu Biskupowi Tadeuszowi Szurmanowi, Proboszczowi parafii ewangelicko-augsburskiej w Katowicach tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 19 grudnia 2012 [dostęp 2025-01-11].
  39. ↑ UCHWAŁA NR XLVI/866/17 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2017 r. w sprawie przyznania Pani Jolancie Wadowskiej-Król tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Katowice", bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2017 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  40. ↑ UCHWAŁA NR LIX/1219/18 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2018 r. w sprawie przyznania ks. Władysławowi Basiście tytułu "Honorowy Obywatel Miasta Katowice", bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2018 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  41. ↑ UCHWAŁA NR LIX/1220/18 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2018 r. w sprawie przyznania Stanisławowi Płatkowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2018 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  42. ↑ UCHWAŁA NR XI/224/19 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2019 r. w sprawie przyznania Panu prof. Andrzejowi Jasińskiemu tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2019 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  43. ↑ UCHWAŁA NR XXXVIII/837/21 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 8 września 2021 r. w sprawie przyznania Pani Joannie Wnuk-Nazarowej tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 8 września 2021 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  44. ↑ UCHWAŁA NR LI/1141/22 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 12 września 2022 r. w sprawie przyznania Panu Piotrowi Uszokowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 12 września 2022 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  45. ↑ UCHWAŁA NR LXVIII/1398/23 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2023 r. w sprawie przyznania Panu Lechowi Majewskiemu tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2023 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  46. ↑ UCHWAŁA NR VI/87/24 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2024 r. w sprawie przyznania Panu Zygmuntowi Brachmańskiemu tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2024 [dostęp 2025-01-11] (pol.).
  47. ↑ UCHWAŁA NR VI/88/24 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2024 r. w sprawie przyznania Panu Janowi Olbrychtowi tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Katowice”, bip.katowice.eu, Katowice, 11 września 2024 [dostęp 2025-01-11] (pol.).

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Honorowi_obywatele_Katowic&oldid=75777424”