Hieronim Janusz Sanguszko

wojewoda wołyński, poseł i wojskowy I Rzeczypospolitej

Hieronim Janusz Sanguszko herbu Pogoń litewska (ur. 4 marca 1743 w Kolbuszowej, zm. 4 września 1812 w Sławucie) – wojewoda wołyński od 1775 roku, miecznik litewski w 1775 roku, generał porucznik wojsk litewskich w 1775 roku, generał major wojsk koronnych w 1762 roku, starosta czerkaski[1], rotmistrz chorągwi pancernej w wojsku koronnym.

Hieronim Janusz Sanguszko
Ilustracja
Herb
Pogoń Litewska
Rodzina

Sanguszkowie herbu Pogoń Litewska

Data i miejsce urodzenia

4 marca 1743
Kolbuszowa

Data i miejsce śmierci

4 września 1812
Sławuta

Ojciec

Paweł Karol Sanguszko

Matka

Barbara Urszula z Duninów Sanguszkowa

Żona

Cecylia Urszula Potocka

Dzieci

Eustachy Erazm Sanguszko
Tekla z Sanguszków Potocka
Maria Sanguszko-Kowelska

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order Świętego Huberta

Syn Pawła Karola, marszałka wielkiego litewskiego i Barbary Urszuli Dunin. Brat Józefa Paulina, Janusza Modesta i Janusza Aleksandra.

Potomstwo

edytuj

Miał syna Eustachego Erazma, który był również generałem. Od 1775 roku pełnił obowiązki miecznika wielkiego litewskiego oraz wojewody wołyńskiego.

Jego córka, Tekla, wydana za Włodzimierza Potockiego otrzymała posag składający się z wsi: Babina, Jabłonowicy, Skibina, Strzyżakowa, Świniarni, Dąbrowiniec, Dankówki, Parijówki i Wasylówki, z klucza ilinieckiego wydzielony[2].

Urzędy

edytuj

Poseł województwa kijowskiego na sejm konwokacyjny 1764 roku. W 1764 roku podpisał akt elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa wołyńskiego[3]. Poseł na Sejm Czaplica 1766 roku z województwa kijowskiego.

Konsyliarz konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku[4]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[5]. Na sejmach 1780, 1782, 1784, 1786 roku wybierany sędzią sejmowym[6]. Był członkiem Rady Nieustającej i przeciwnikiem Konstytucji 3 maja. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[7]. Był konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej[8].

Był członkiem komisji pełnomocnej lwowskiej, powołanej w 1790 roku dla układów z Leopoldem II Habsburgiem[9].

Został odznaczony Orderem Orła Białego. W 1777 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[10]. Od 1793 był generałem wojsk rosyjskich. W 1768 odznaczony bawarskim Orderem Świętego Huberta[11].

Przypisy

edytuj
  1. Urzędnicy wołyńscy XIV-XVIII w”. Oprac. Marian Wolski, Kórnik 2007, s. 180.
  2. Według Pamiętników Tadeusza Bobrowskiego str. 204.
  3. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 74.
  4. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 529.
  5. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792...., Warszawa 1791, s. 309.
  6. Biogram z XXXIV tomu Polskiego Słownika Biograficznego autorstwa Elżbiety Oreman.
  7. Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 272.
  8. Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
  9. Walerian Kalinka, Sejm Czteroletni, t. II, część 1, Kraków 1895, s. 118–119.
  10. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 184.
  11. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 219.

Linki zewnętrzne

edytuj