Hałyna Petrosaniak

ukraińska poetka i tłumaczka

Hałyna Petrosaniak (Галина Іванівна Петросаняк, ur. 1969 w Czeremosznej) – ukraińska poetka i tłumaczka.

Hałyna Petrosaniak
Галина Петросаняк
Data i miejsce urodzenia

1969
Czeremoszna

Narodowość

ukraińska

Dziedzina sztuki

literatura

Nagrody

Nagroda im. Iwana Franki

Życiorys

edytuj

Urodziła się w 1969 roku we wsi Czeremoszna[1] położonej w ukraińskiej części Karpat, niedaleko granicy z Rumunią[2]. Ukończyła germanistykę i rusycystykę na Podkarpackim Uniwersytecie Narodowym im. Wasyla Stefanyka[3].

Należy do fali przedstawicieli fenomenu stanisławowskiego[2], według Bohdana Zadury jej poezję wyróżnia „wyciszony, a jakże wyrazisty liryzm”[4]. Zadebiutowała w 1996 roku tomikiem poetyckim Парк на схилі (pol.: „Park na zboczu wzgórza”)[3]. Za jeden z wierszy opublikowanych w zbiorze Petrosaniak otrzymała nagrodę ugrupowania Bu-Ba-Bu[2]. W następnych latach poetka została wyróżniona Nagrodą Huberta Burdy dla poetów z Europy Środkowej i Wschodniej (2007) i Nagrodą im. Iwana Franki (2010)[3]. Jej twórczość została przetłumaczona m.in. język na angielski, niemiecki czy rosyjski[3]. Po polsku jej wiersze ukazały się w przekładzie Bohdana Zadury na łamach „Literatury na Świecie[5], „Akcentu[6], Anety Kamińskiej oraz Pauliny Ciuckiej na łamach "Twórczości"[7] i na portalu Rozstaje[8].

Jej poezje stanowią część dwóch antologii Bohdana Zadury: Wiersze zawsze są wolne. Przekłady z poezji ukraińskiej (Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2005, ISBN 83-8851-563-2; wydanie 2: Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2007, ISBN 978-83-60602-46-1)[9] oraz 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).

Petrosaniak zajmuje się także tłumaczeniem z języka czeskiego i niemieckiego na ukraiński[2]. Przełożyła m.in. autobiografie Alexandra Granacha i Somy Morgensterna[3].

W 2016 roku osiadła w Szwajcarii[3].

Twórczość

edytuj

Poezja

edytuj
  • Парк на схилі (pol.: „Park na zboczu wzgórza”), 1996
  • Світло окраїн (pol.: „Światło rubieży”), 2000
  • Спокуса говорити (pol.: „Pokusa mówienia”), 2008
  • Екзофонія (pol.: „Egzofonia”), 2019[3]
  • Політ на повітряній кулі (pol.: „Lot balonem”), 2015 – eseje i teksty poetyckie
  • Не заважай мені рятувати світ (pol.: „Nie przeszkadzaj mi w ratowaniu świata”), 2019 – opowiadania[3]

Przypisy

edytuj
  1. Петросаняк Галина. Буквоїд. [dostęp 2022-03-02]. (ukr.).
  2. a b c d Michael M. Naydan, Halyna Petrosanyak (poet) - Ukraine [online], Poetry International, 2005 [dostęp 2022-03-01].
  3. a b c d e f g h Hałyna Petrosaniak [online], Rozstaje [dostęp 2022-03-01].
  4. Stanisław Panteluk, Uśmiech z ubolewaniem, bez gniewu [online], Dziennik Kijowski [dostęp 2022-03-01].
  5. Hałyna Petrosaniak: Wiersze, „Literatura na Świecie”, 04, 1999 [dostęp 2022-03-01].
  6. Hałyna Petrosaniak: wiersze, „Akcent”, 3 (81), 2000, s. 34–37, ISSN 0208-6220.
  7. Miesięcznik Twórczość » 919 [online] [dostęp 2022-09-08] (pol.).
  8. Hałyna Petrosaniak [online], Rozstaje [dostęp 2022-09-08] (pol.).
  9. Wiersze zawsze są wolne [online], Biuro Literackie [dostęp 2022-03-01] (pol.).