Guildford Dudley (ur. 1535, zm. 12 lutego 1554 w Londynie)[1]– angielski arystokrata, syn Johna Dudleya oraz Jane Guildford, mąż królowej Jane Grey od 1553 r.

Guildford Dudley
Ilustracja
Rodzina

Dudley

Data urodzenia

1535

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1554
Tower of London

Ojciec

John Dudley

Matka

Jane Guildford

Żona

Jane Grey

Rodzeństwo

Robert, Henry, John, Ambrose, Mary, Henry, Catherine

Pochodzenie

edytuj

Był jednym z ośmiorga dzieci (które przeżyły dzieciństwo) Johna Dudleya, księcia Northumberland i Jane Guildford[2]. Był bratem m.in. Roberta, faworyta królowej Elżbiety I. Jego dziadek Edmund Dudley w 1510 r. został stracony z rozkazu Henryka VIII[2].

Mąż królowej

edytuj

Król Edward VI od początku 1553 r. stale podupadał na zdrowiu. Gdy stało się jasne, że 16-letni monarcha wkrótce umrze, John Dudley skierował swoją uwagę w stronę księcia i księżnej Suffolk, bowiem Frances Brandon jako siostrzenica Henryka VIII na mocy postanowień Aktu Sukcesji z 1544 r. była jedną z potencjalnych pretendentek do tronu Anglii. 21 maja 1553 r. z woli ojca Guildford poślubił Jane Grey, najstarszą córkę Henry'ego Greya i Frances Brandon[3].

Na łożu śmierci król wydał dokument pod tytułem My devise for the succession, w którym wydziedziczał obie swoje siostry, Marię i Elżbietę, przekazując następstwo tronu teściowej Guildforda i jej męskim potomkom. Pod wpływem Johna Dudleya ten zapis został w ostatniej chwili zmieniony i Edward VI przekazał tron Jane oraz jej męskim potomkom[4].

Jane obwołano królową 10 lipca 1553 r., jednak nie doszło do koronacji[5]. Jane stanowczo sprzeciwiła się propozycji nadania mężowi tytułu króla lub księcia-małżonka[1]. Sprawa ta stała się przedmiotem sporu pomiędzy królową a jej mężem i jego matką[1]. Także John Dudley był rozczarowany, gdyż myślał, że będzie mógł dowolnie manipulować synową[1]. Dodatkowo specjalni wysłannicy cesarza Karola V uznawali za oczywistość, że przyjęcie korony przez Jane jest równoznaczne z wywyższeniem Guildforda na króla[1].

Tymczasem Maria, starsza siostra zmarłego króla, szykowała się do przejęcia władzy i strącenia z tronu uzurpatorów. 19 lipca 1553 r. Henry Grey zakomunikował córce, że przestała być królową[6]. Wkrótce wszyscy zaangażowani w proces wniesienia na tron Jane zostali aresztowani: Guildford, jego bracia, jego rodzice, jego teść oraz sama była królowa. Ojciec Guildforda został ścięty za zdradę 22 sierpnia 1553 r.[7]

Śmierć

edytuj

Podczas przebywania w więzieniu Guildford nie widywał się z żoną[8]. 12 lutego 1554 r. o godzinie 10.00 na wzgórzu Tower został ścięty[9]. Świadkiem śmierci a także przetransportowania jego zwłok do kaplicy św. Piotra w Okowach była Jane, która sama straciła życie pół godziny później[8][9].

W kulturze

edytuj

W filmie Lady Jane z 1986 r. w rolę Guildforda wcielił się Cary Elwes[10].

W literaturze jego postać pojawia się epizodycznie w powieściach: Alison Weir "Niewinna zdrajczyni" oraz Philippy Gregory "Zmierzch Tudorów".

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Helen Castor, Wilczyce. Angielskie królowe, 2015, s. 420-421, ISBN 978-83-89981-88-2.
  2. a b Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 190, ISBN 978-83-89981-57-2.
  3. Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 211-212, ISBN 978-83-89981-57-2.
  4. Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 214-215, ISBN 978-83-89981-57-2.
  5. Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 223, ISBN 978-83-89981-57-2.
  6. Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 243, ISBN 978-83-89981-57-2.
  7. Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 253, ISBN 978-83-89981-57-2.
  8. a b Linda Porter, Maria Tudor. Pierwsza królowa, 2013, s. 343, ISBN 978-83-89981-57-2.
  9. a b David Starkey, Elżbieta I. Walka o tron, 2008, s. 137, ISBN 978-83-241-3227-0.
  10. Lady Jane (1986) - Filmweb [online].